۲۹ بهمن ۱۳۸۹
کشور سریلانکا طی سال های اخیر توانسته است نام خود را در کنار کشور های معروف توریستی جهان به ثبت برساند. این کشور به لحاظ برخورداری از طبیعت زیبا، پارک های طبیعی، مناظر باستانی و فرهنگی با تمدن ۳هزار ساله همواره توجه گردشگران زیادی را به خود جلب کرده است.
صنعت گردشگری یکی از منابع ارزی سریلانکا محسوب می‌شود و پس از نیروی کار، منسوجات و چای مقام چهارم را داراست. به عبارتی دیگر صنعت گردشگری، ۲۰درصد تولید ناخالص ملی در سریلانکا را تشکیل می دهد. آمارهای موجود، نشان می دهد که ورود نزدیک به ۶۰۰هزار گردشگر در سال به سریلانکا، نزدیک به ۶۰۰میلیون دلار برای این کشور در آمد در پی داشته است. با این حال صنعت گردشگری در سریلانکا هم‌اکنون تحت تاثیر دو عامل مهم با رکود قابل ملاحظه ای مواجه شده است. جنگ داخلی چندین ساله شورشیان تامیل با دولت سریلانکا و نیز تشدید آن طی سال های اخیر به عنوان عامل نخست، ضربه سنگینی را به صنعت گردشگری این کشور وارد کرده است..
همچنین گسترش دامنه این درگیری ها به مراکز عمومی و شهر کلمبو پایتخت این کشور و افزایش احساس ناامنی مانع از سفر گردشگران خارجی به این کشور شده است. اما بر اساس اعلام برخی منابع رسمی ، علی رغم وجود این درگیری ها تاکنون هیچ گردشگر خارجی صدمه ندیده است و دو طرف درگیر تلاش دارند از هرگونه اقدامی که ممکن است صنعت گردشگری را در این کشور به خطر اندازد، پرهیز می کنند.
دومین عامل، وقوع سونامی ناشی از زمین لرزه پرقدرت در ۲۶دسامبر سال ۲۰۰۴میلادی در اقیانوس هند خسارات سنگینی را به صنعت گردشگری سریلانکا وارد کرد. اثرات مرگبار این رویداد طبیعی و ترس از وقوع دوباره آن سبب شد تا برخی کشور ها به اتباع خود برای سفر کردن به کشور های حاشیه اقیانوس هند از جمله سریلانکا هشدار جدی دهند. مقامات گردشگری در سریلانکا هم‌اکنون برای جبران خسارات به صنعت گردشگری ناشی از کاهش شمار گردشگران و رفع گمان ناامنی در مورد این کشور اقدامات قابل ملاحظه‌ای را در دستور کار خود قرار داده‌اند. یکی از این اقدامات دعوت از نمایندگان رسانه های جمعی برخی کشور ها برای پوشش اخبار و معرفی جاذبه های گردشگری سریلانکا است. در همین چارچوب به تازگی گروهی از خبرنگاران کشورمان از جمله خبرنگار و عکاس خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) به دعوت وزارت خارجه سریلانکا به این کشور سفر کردند. در مدت این سفر فشرده یک هفته‌ای برخی از مکان های باستانی و گردشگری سریلانکا مورد مشاهده گروه قرار گرفت.
گزارش پیش رو نگاهی گذرا به سریلانکا و برخی جاذبه های گردشگری آن دارد:
جزیره سریلانکا با مساحت ۶۵هزار و ۶۲۵کیلومتر مربع در اقیانوس هند در منتهی‌الیه آسیای جنوبی قرار دارد. سریلانکا در فاصله ۱۹کیلومتری هند واقع و توسط تنگه "پالک" از این کشور جدا شده است. این کشور با ۱۹/۶میلیون نفر جمعیت دارای ۱۹استان و ۲۵شهر بزرگ است. شهر کلمبو پایتخت و یکی از مهمترین بنادر تجاری سریلانکا در غرب این جزیره واقع گردیده است. شهر "جایاوارداناپورا" در ۲۰کیلومتری شرق کلمبو نیز به عنوان پایتخت سیاسی سریلانکا در نظر گرفته شده است. "کندی"، "جفنا"، بندر "ترینکومالی"، "باتیکولا"، "پوتلام"، "دهی والا" دیگر شهر های مهم سریلانکا محسوب می‌شوند. "روپیه" واحد پول سریلانکاست. نیروی کار، منسوجات، چای، گردشگری و سنگ های قیمتی عمده صادرات سریلانکا را تشکیل می دهند. نزدیک به ۹۰درصد از مردم سریلانکا نیز باسواد هستند. تعطیلات رسمی در سریلانکا ۲۶روز است که سه روز عید سعید فطر، عید قربان و عید میلاد پیامبر(ص) نیز تعطیل رسمی این کشور محسوب می‌شوند.
این کشور پس از چندین سال سلطه استعمارگران هلندی، پرتغالی و انگلیسی در چهارم فوریه ۱۹۴۸میلادی به استقلال دست یافت. طبق قانون اساسی سریلانکا یک جمهوری سوسیالیست دمکراتیک در این کشور برقرار است. دولت در واقع تلفیقی از سیستم ریاست جمهوری و پارلمانی است و رییس جمهوری به عنوان مقام اول کشور محسوب می‌شود. وی ضمن آنکه فرماندهی ارشد نیرو های مسلح را بر عهده دارد، رییس دولت نیز محسوب می شود. انتخاب رییس جمهوری با آرای مردم و برای یک دوره شش ساله است. رییس جمهوری همچنین مسئولیت انتصاب ریاست کابینه وزیران را که متشکل از اعضای پارلمان است، بر عهده دارد. نخست وزیر معاون رییس جمهوری محسوب می شود و رهبری حزب حاکم را در مجلس در اختیار دارد. مجلس سریلانکا ۲۲۵نماینده دارد و دوره نمایندگی شش سال است. رییس جمهوری از قدرت عزل و نصب نمایندگان مجلس پارلمان برخوردار است و این توان را دارد که حداقل یک سال پس از تشکیل مجلس آن را منحل کند. "ماهیندرا راجپاکسه" رییس جمهوری کنونی سریلانکا در ۲۱نوامبر سال ۲۰۰۵ میلادی در انتخابات ریاست جمهوری به پیروزی دست یافت. "راتناسیری میکرمانایاکه" نیز هم اکنون مقام نخست وزیری سریلانکا را بر عهده دارد. "اصل بیطرفی" همواره در سیاست خارجی سریلانکا مورد توجه قرار گرفته است و هم اکنون اصل عدم تعهد پایه اصلی سیاست خارجی این کشور را تشکیل می دهد. عدم دخالت در امور داخلی کشورها، عدم تجاوز و توسل به زور، احترام به حق حاکمیت و تمامیت ارضی و همزیستی مسالمت آمیز از اصول سیاست خارجی سریلانکا محسوب می شود.
این کشور در سال ۱۹۵۵میلادی به عضویت سازمان ملل متحد در آمد. سریلانکا همچنین درسازمان هایی نظیر جنبش عدم تعهد(NAM )، سازمان بین‌المللی انرژی اتمی(IAEA ) ، اتحادیه همکاری های منطقه‌ای جنوب آسیا(SAARK) ، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل(UNESCO)، سازمان گردشگری جهانی(WTO ) سازمان بهداشت جهانی(WHO)عضویت دارد.
در سریلانکا اقوام و نژاد های گوناگونی زندگی می کنند که عبارتند از:
1- نژاد سین هالی (Sinhalese) ، مهمترین نژاد در سریلانکا و حدود ۷۴درصد کل جمعیت این کشور را تشکیل می دهند. سین هالی ها از اقوام مردم آریایی هستند که از شمال هند به سریلانکا مهاجرت کردند. اقوام سنی هالی بیشتر در مرکز و جنوب سریلانکا پراکنده هستند.
2- تامیلی ها(Tamils)از دیگر نژاد های مهم در سریلانکا محسوب می‌شوند و ۱۸ درصد جمعیت این کشور را در بر می گیرند. تامیل ها به دو دسته "تامیل های سیلانی"(Ceylon Tamils) و تامیل هندی (Indian Tamils) تقسیم می شوند. اقوام تامیل که بزرگترین اقلیت نژادی در سریلانکا را تشکیل می دهند بیشتر در ایالت های شمالی و شمال شرقی ساکن هستند.
"برگر" ها()،Burghersاوراسیان ها()Eurasians، چینی ها و "مالای" ها نیز یک درصد جمعیت نژادی در سریلانکا را تشکیل می دهند.
زبان سین هالی در سریلانکا زبان رایج و رسمی است اما مردم این کشور به زبان های تامیلی و انگلیسی نیز صحبت می‌کنند. زبان تامیلی که تامیل ها و مسلمانان به آن تکلم می کنند از زبان های کهن جهان است. بالغ بر۸۰میلیون نفر از تامیل ها در هند، سنگاپور، برمه، اندونزی، ویتنام و برخی کشورهای شرق آسیا به آن تکلم می کنند. زبان انگلیسی نیز با توجه به حضور انگلیسی ها در گذشته این کشور به عنوان زبان ارتباطی به رسمیت شناخته شده و کاربرد نسبتاً مهمی در سریلانکا دارد.
طبق قانون اساسی سریلانکا "بودیسم" دین رسمی این کشور است و بوداییان۷۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می دهند. پیروان مذهب هندو ۱۶درصد، مسیحیان ۷ درصد و مسلمانان نیز۷ درصد کل جمعیت سریلانکا را شامل می شوند.
طبق قانون اساسی سریلانکا "بودیسم" دین رسمی این کشور است و بوداییان۷۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می دهند. پیروان مذهب هندو ۱۶درصد، مسیحیان ۷ درصد و مسلمانان نیز۷ درصد کل جمعیت سریلانکا را شامل می شوند.
سیستم اقتصادی سریلانکا مبنی بر اقتصاد آزاد برنامه ریزی شده و سیاست ترغیب و توسعه صادرات یکی از هدف های عمده سیاست اقتصادی این کشور است. چای، منسوجات، پوشاک، کائوچو، نارگیل، سنگ های قیمتی، ادویه‌جات و قهوه منابع اصلی صادرات سریلانکا هستند. بازار های عمده این کشور انگلیس، آمریکا، آلمان، بلژیک، ژاپن، هلند، فرانسه و کشور های آسیای میانه هستند. عمده ترین اقلام وارداتی این کشور شامل کالاهای مصرفی (غذا، نوشیدنی، برنج، آرد،شکر) کالا های واسطه‌ای (نفت، کود ومواد شیمیایی) و کالا های سرمایه‌گذاری (تجهیزات حمل ونقل، ماشین آلات و مواد ساختمانی) کاغذ، تجهیزات پزشکی، دارویی و لوازم برقی است. ژاپن، هند، هنگ کنگ، کره‌جنوبی، تایوان و آمریکا منابع عمده وارداتی سریلانکا محسوب می‌شوند.
مبارزه با سازمان شورشی و مسلح موسوم به ببر های آزادی بخش تامیل ایلام (Liberation Tigers of Tamil Eelam) مهمترین چالش سیاسی در سریلانکا است. این گروه شورشی در سال ۱۹۷۵میلادی پس از اصلاح قانون اساسی سریلانکا در سال ۱۹۷۲میلادی و در اعتراض به معرفی زبان سین هالی به عنوان زبان رسمی در این کشور ظهور یافت و به مبارزه با دولت سریلانکا پرداخت. ببر های تامیل برای دستیابی به سرزمین مستقل برای اقلیت تامیل نشین در شمال سریلانکا که ۲/۵میلیون تامیلی تبار را در خود جای داده است مبارزه می کند. به ادعای این گروه، اقوام سین هالی که اکثریت را در سریلانکا در اختیار دارند نسبت به اقوام تامیلی تبعیض قایل می شوند. ببر های تامیل همچنین ایالت مهم "جفنا" در شمال سریلانکا را تحت کنترل خود دارند. سازمان ببر های آزادی بخش تامیل با ۳۴دفتر در کشور های جهان بویژه کشورهای اروپایی و شش هزار کادر مسلح در امر قاچاق سلاح، نیروی انسانی، مواد مخدر جمع آوری پول فعالیت دارند. اقدامات خشن نظیر بمب‌گذاری ها، عملیات انتحاری و فعالیت های تروریستی ببرهای تامیل، محکومیت سازمان ها، مجامع بین‌المللی و کشورهای بزرگ از جمله هند، ژاپن، آمریکا، کانادا، انگلیس، آلمان را در پی داشته و این سازمان اکنون به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود. به رغم تلاش های بین‌المللی و حمایت جهانی و نیز فشارهای کشور های قدرتمند برای برقراری صلح در سریلانکا تاکنون این امر محقق نشده است. کارشناسان سیاسی عدم توافق احزاب اصلی سریلانکا با یکدیگر در مقابل ببرهای تامیل و نیز عدول نکردن این سازمان از مواضع خود مبنی بر مبارزه جهت تاسیس دولت مستقل تامیل را دو عامل عمده در ادامه جنگ داخلی که از زمان آغاز تا کنون ۷۰هزار کشته بر جای گذاشته است ،عنوان می کنند.
سیاست یکی از اجزای تشکیل دهنده زندگی مردم سریلانکا است و از این امر به عنوان یکی از خصوصیات ملی آنان نام برده می‌شود. علاقه مندی مردم سریلانکا به سیاست سبب بوجود آمدن احزاب و گروه های مختلف سیاسی در این کشور شده است. در سریلانکا دو حزب اصلی "متحد ملی" و "اتحاد ملی" و چند حزب مهم دیگر از حزب آزادی سوسیالیستی سریلانکا(اس.ای.اف.اس.پی)، حزب دمکراتیک سریلانکا (ای.پی.پی)، جبهه خلق آزادی بخش(جی.وی.پی)، حزب سوسیالیست(ال.اس.اس.پی)، حزب کمونیست(سی.پی)، حزب فدرال (اف.پی)، جبهه متحد خلق(ام.اف.پی)، کنگره تامیل(تی.سی) به فعالیت سیاسی مشغول هستند.
گوناگونی آب وهوایی در سریلانکا این کشور را به"جزیره‌ای برای تمام فصول" تبدیل کرده است. نزدیکی سریلانکا به خط استوا سبب شده است که فصول مختلف به معنی واقعی در این کشور مشاهده نشود و درجه حرارت در تمام مدت سال در این کشور تقریبا بین ۲۸تا ۳۲درجه سانتیگراد باشد. نواحی جنوب و جنوب غربی سریلانکا دارای آب وهوای گرم و مرطوب و مناطق شمالی و شرقی این جزیره گرم و خشک است. آب وهوای نواحی مرکزی سریلانکا که کوهستانی است معتدل می باشد. سریلانکا همچنین در معرض وزش دو نوع باد موسمی قرار دارد که نتیجه وزش چنین باد هایی اعتدال هوا و ریزش باران است.
واژه سریلانکا در زبان سانسکریت به معنای "جزیره باشکوه" است. در ادبیات برهمنی نام این کشور به نام "لانکا"(Lanka) و در یونان و رم باستان به نام "تاپ روبان"(Taprobane) و تاجران و دریانوردان نیز این کشور را "سیلان" و اعراب این جزیره را سراندیب یا "سراندیبیتی" می نامیدند. پرتغالی ها نیز برای این کشور نام "زیلان"(Zaylan) را برگزیدند. سرانجام این کشور در سال ۱۹۷۲میلادی به سریلانکا تغییر نام یافت.
سه شهر "دامبولا"، "سیگیریا" و "پولوناروا" در سریلانکا به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی یکدیگر و نیز دارا بودن جاذبه های گردشگری باستانی به "مثلث فرهنگی" این کشور مشهور هستند. چندین مکان های باستانی در این سه شهر از سوی سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد(یونسکو) به عنوان میراث جهانی اعلام شده‌اند. علاوه بر آن ها سه شهر "سین هاراجا"، "کندی" و "آنارداپورا" در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند. دامبولا، سیگیریا، پولوناروا و کندی در مرکز، آنورداپورا در شمال و سین هاراجا در جنوب سریلانکا قرار دارند.
شهر تاریخی "دامبولا" به خاطر قرار گرفتن معابد قدیمی و معبد طلایی بودا در آن همواره مورد توجه گردشگران بوده است. در صخره دامبولا پنج معبد غار مانند که نخستین آن در قرن اول میلادی ساخته شده است وجود دارد. در این معابد ۱۵۷مجسمه بودا و تعدادی از پادشاهان سریلانکا نگهداری می‌شود. علاوه بر آن تصاویر و نقاشی هایی در این معابد وجود دارد که زندگی بودا و بخشی از تاریخ سریلانکا را روایت می کنند.بلندترین مجسمه بودا به ارتفاع ۳۰متر نیز در این شهر قرار دارد. معبد طلایی دامبولا واقع در منطقه "ماتال"، مکانی زیارتی و بسیار مقدسی است که در مدت ۲۲قرنی که از احداث آن می گذرد همواره مورد احترام مردم این کشور بوده است. بدلیل ویژگی منحصر به فرد این معبد تاریخی و قدمت چند هزار ساله آن یونسکو این معبد را در سال ۱۹۹۱میلادی در فهرست میراث جهانی خود قرار داد. شهردامبولا آخرین پایتخت سریلانکا پیش ازآنکه این کشور به دست انگلیسی ها در سال ۱۸۱۵میلادی تصرف شود، بوده است. این شهر دارای باغ های بسیار زیبایی است که محصولات نظیر لیمو، فلفل، دارچین و ادویه‌جات معطر در آن کشت می شود.
شهر سیگیریا در ۱۷۳کیلومتری کلمبو پایتخت سریلانکا واقع شده است. در شهر سیگیریا قله رویایی "کوه شیر"(Lion Rock) با ۲۰۰متر ارتفاع قرار دارد. بر روی این قله، قلعه نظامی در زمینی به مساحت یک هزار متر ساخته شده است که برای رسیدن به آن باید ۱۲۰۰پله طی شود. این قلعه نظامی در قرن پنجم میلادی توسط پادشاهی به نام "کاسب" و برای مقابله با متجاوزان ساخته شده است. وجود استراحتگاه ها و نقاشی های به تصویر در آمده در برخی نقاط کوه سیگیریا، استخر بزرگ بر روی قله و باغ های سرسبز و زیبا از دیگر نقاط جالب توجه در این مکان باستانی برشمرده می شوند. هنرنمایی معمار طبیعت نیز به جذابیت های سیگیرا افزوده به این نحوه که در اطراف آن چندین تخته سنگ عظیم به شکل فیل (Elephant Rock) و یک تخته سنگ نیز مانند مار کبرا(Cobra Rock) نظر گردشگران را به خود جلب می کند.
شهر تاریخی پولوناروا از قرن ۱۱تا ۱۳میلادی پایتخت کشور سریلانکا بوده است. چهار مجسمه بودا که از صخره تراشیده شده اند، از جمله مجسمه ۱۴متری "بودای خوابیده" با چشمانی نیمه باز و بالشتی بر زیر سر و نیز مجسمه هفت "بودای ایستاده" در این شهر قرار دارند. بر اساس یک تشریفات آیینی، گردشگران برای مشاهده نزدیک این چهار مجسمه باید با پای برهنه در محوطه حاضر شوند و نیز نباید به مجسمه ها پشت کنند. دانشگاه علوم دینی "آلاهانا" نیز با قدمتی ۸۰۰ ساله در این شهر قرار دارد. این دانشگاه که همچنان روحانیون بودایی در آن تحصیل می‌کنند از طرف یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شده است.
شهر زیبای کندی یکی از جذاب ترین مکان های گردشگری در سریلانکا محسوب می‌شود. این شهر در۱۲۰کیلومتری کلمبو پایتخت سریلانکا واقع شده است و۱۲۰هزار نفر جمعیت دارد. آب وهوای بسیار مناسب، ویژگی های طبیعی و خیره‌کننده و نیز حضور پر تعداد گردشگران خارجی برای دیدن کندی این شهر را به یکی از گران ترین شهرهای سریلانکا تبدیل کرده است. شهر کندی همچنین بعنوان پایتخت قدیم سریلانکا همواره مورد توجه گردشگران بوده است. در این شهر معبدی به نام "دالادا ماگی گاوا" وجود دارد که دندان مقدس منسوب به بودا در آن نگهداری می‌شود و به همین سبب این معبد از قداست خاصی نزد بوداییان سریلانکا و جهان برخوردار است. این معبد در سال ۱۵۹۳میلادی توسط یکی از پادشاهان سریلانکا ساخته شده و طی سال های بعد نیز بناهای دیگری نیز به آن اضافه شده است. در نزدیکی این معبد موزه‌ای وجود دارد که پیکر مومیایی شده فیلی عظیم الجثه در آن نگهداری می‌شود. این موزه و نیز هزینه مومیایی کردن این فیل توسط یک فرد ثروتمند ۵۵سال پیش صورت گرفته است. در این موزه تصاویری از مراحل مومیایی کردن این فیل برای مشاهده مراجعه کنندگان نصب گردیده است. از کندی به عنوان شهر جشنواره های باشکوه نیز نام برده می شود. در این شهر سالانه چهار جشنواره برگزار می‌شود که جالب ترین آن ها "اسالا" نام دارد.
در این جشنواره که به مدت چهارصد سال در شهر کندی برگزار می‌شود، جایگاه و محفظه ای که دندان منتسب به بودا در آن قرار دارد، به دور شهر گردانده می شود. مردم این شهر نیز ضمن پوشیدن لباس های سنتی و حمل مشعل با شرکت در این جشنواره به شادمانی می پردازند. حضور بیش از یکصد راس فیل تزیین شده شکوه خاصی به این جشنواره سنتی می دهد. باغ سلطنتی در شهر کندی یکی از سه باغ مشهور در سریلانکا و از دیگر جاذبه های گردشگری این شهر است. این باغ زیبا در منطقه "پرادانیا" قرار دارد و مسئولیت نگهداری آن بر عهده وزارت کشاورزی سریلانکا است. همچنین در این باغ درختانی که توسط سران، رهبران و مقامات مختلف جهان در سفر به سریلانکا کاشته شده‌اند، مشاهده می شوند. شهر کندی مرکز خرید بهترین صنایع دستی، حکاکی، حجاری و صنایع چوبی و ظروف برنجی است.
کلمبو بزرگ ترین شهر و پایتخت تجاری سریلانکا است. ابن بطوطه ، جهانگرد معروف ، در قرن چهاردهم از جزیره سری لانکا دیدن کرده بود که با نام کلانپو از این بندر یاد کرده است. جهانگردان پرتغالی در قرن شانزدهم میلادی پا به جزیره سری لانکا گذاشتند و نیروهای هلندی در قرن هفدهم و نیروهای بریتانیایی در اواخر قرن هجدهم کلمبو را تسخیر کردند. نام «کلمبو» ، نخستین بار در سال ۱۵۰۵ میلادی توسط پرتغالی‌ها مطرح شد. باور بر این است که کلمبو از نام سنتی سینهالی کولون توته (Kolon thota) به معنی درگاه رود کلانی ریشه گرفته است. همچنین به نظر می رسد که این واژه از نام سینهالی کولا-آمبا-توته (Kola-amba-thota) به معنی «بندری از درختان پربرگ انبه» باشد. این شهر در کرانه ی غربی جزیره و نزدیک شهر سری جایاواردنپورا کوته ، پایتخت سیاسی سری لانکا جای دارد. کلمبو شهری شلوغ و پرجنب و جوش با آمیزه‌ای از زندگی مدرن و بناها و ویرانه‌های استعماری است. جمعیت کلمبو بر اساس آمار سال ۲۰۰۱، برابر با ۶۴۲٬۱۶۳ نفر و با احتساب حومه ۲٬۲۳۴٬۰۰۰ نفر بوده است. کلمبو شهری چند قومی و چند فرهنگی است. همچنین اجتماعات کوچکی از تبار چینی‌ها ، پرتغالی‌ها ، هلندی‌ها ، مالایی‌ها و هندی‌ها علاوه بر تعداد زیادی از مهاجران اروپایی نیز در این شهر زندگی می کنند. این شهر در بیش از 2000 سال پیش، برای تاجران رومی، چینی و عربی شناخته شده بود. از سال 1980 به بعد، کلمبو دیگر پایتخت سریلانکا نیست.
