آمازون، پهناورترین جنگل در آمریکای جنوبی است که در بین کشورهای اکوادور، پرو، ونزوئلا و کلمبیا قرار دارد اما بیشترین قسمت آن به برزیل منحصر میشود. پیدایش این جنگل قدیمی به 200 تا 500 میلیون سال قبل یعنی دوره اول زمینشناسی بازمیگردد. در جنگلهای مرطوب آمازون تقریبا هر روز باران سنگینی میبارد و به همین دلیل آمازون در تمام فصول سال هوایی گرم و مرطوب دارد. به خاطر قرارگیری این جنگل در منطقه استوایی، متوسط درجه حرارت در مرکز آن به 30 درجه سانتیگراد و در غربیترین منطقه که خنکترین جای آمازون به حساب میآید، این دما به 25 درجه سانتیگراد میرسد. در این جنگل 2500 نوع درخت مختلف و همچنین 30 هزار گونه گیاه وجود دارد.
دانشمندانی که برای تحقیق به این منطقه سفر کردهاند، آنجا را با وجود زیباییهای بیشمار، به دلیل آمار بسیار کشتهشدگان و گمشدگان، جهنم سبز نامیدهاند. این جنگلها تا پیش از ورود اروپاییان، محل زندگی 5 تا 13 میلیون سرخپوست بودهاند که در هزار قبیله مختلف زندگی میکردهاند. امروزه قبیلههای باقیمانده از ترس چوببرهای جنگل، ملاکان زمین و شیوع انواع بیماریها دائم در حال فرار هستند.
رودخانه آمازون
بزرگترین رودخانه دنیا آمازون است که با 1100 انشعاب و 7/6 هزار کیلومتر طول، از کوههای 12 میلیون ساله آند در آمریکای جنوبی شروع شده و پس از گذر از یک مسیر پرپیچ و خم، به سمت شرق و اقیانوس اطلس میرود. دهانه این رودخانه بسیار عریض است؛ به طوری که حتی کشتیها قادر به عبور از آن هستند. البته در قسمتهایی از این رودخانه که دارای آب گرم و نسبتا راکد است، حیوانات عجیبی نیز زندگی میکنند که یک نمونه از آنها، نوع خاصی از گربهماهی است که به دلیل زندگی در یکی از بکرترین مناطق دنیا بسیار بزرگتر از حد معمول است.
بزرگترین و معروفترین ماهیهای آب شیرین در این رودخانه زندگی میکنند. نام این رودخانه به دلیل خطرناک بودن، آمازون گذاشته شده است که به زبان بومیان آنجا به معنی شکننده قایق است. طبق تحقیقات به دست آمده، طول عمر این رودخانه 11 میلیون سال محاسبه شده است.
تمدن گمشده آمازون
فرانسیسکو پیزارو گونزالس اهل اسپانیا، یکی از کشورگشایان خونخوار دنیا بود که به قصد پیدا کردن شهر الدرادو که گفته میشد حتی پیادهروهای آن از طلا پوشیده شده است، پا به آمریکای جنوبی و آمازون نهاد که در آن زمان جزئی از قلمرو اینکاها بود و هیچ انسانی بهجز افراد قبیله به آنجا نرفته بودند.
در سال 1524 او برای اولین بار به آمریکای جنوبی رفت اما به دلیل کافی نبودن آب و آذوقه و همچنین جنگ با بومیان منطقه، خسته و بیمار به کشور خود بازگشت.
دو سال بعد دوباره پیزارو به همراه گروهش راهی آمریکای جنوبی شدند. این بار در هنگام گذر از خط استوا توانستند غنایم باارزشی از جنس طلا و نقره به دست آورند که همین امر باعث بروز اختلاف در میان گروه شد.
آنها در این سفر برای اولین بار شتر لاما را دیدند و نام آن را شتر کوچک گذاشتند.
پیزارو در سفرهای خود با بومیان منطقه برخورد کرد. ولی بعد از بازگشت و گفتن مشاهداتش هیچ کس حرفهای او را در مورد این انسانها باور نکرد. اما با توضیحاتی که پیزارو راجع به این منطقه داد بسیاری از محققان بعدها به آمازون رفته و در آن هنگام که این جنگلها به عنوان منطقه مسکونی بومیان آمریکا در کل دنیا شناخته شد.
گوشت قرمز ممنوع
یکی از قدیمیترین قبایل سرخپوست آمازون اناونه ناوه است که در حاشیه رود لاس پیدراس در نزدیکی پرو زندگی میکنند. اولین باری که این قبیله با سفیدپوستان ارتباط برقرار کرد سال 1974 یعنی 36 سال پیش بود. جمعیت این قبیله در حال حاضر 420 نفر است. اهالی این قبیله به خاطر مهارت خاصی که در ماهیگیری دارند در میان مردم منطقه بسیار معروف هستند.
ماهیگیری در این قبیله چند ماه طول میکشد اما تعداد ماهیهای صیدشده به روش آنها بیشمار است. غذای محلی این قبیله ماندیوکا است که از آرد و ذرت تهیه میشود.
قبیله آناونه ناوه برخلاف دیگر قبایل، حیوانات دارای گوشت قرمز را شکار نمیکنند و از خوردن گوشت قرمز اجتناب میکنند و اگر در این قبیله کسی گوشت قرمز بخورد قانونشکن به حساب میآید. در دهههای اخیر بسیاری از زمینهای آنها توسط جویندگان الماس، دامداران و کشاورزان از آنها گرفته شده است.
گمشدگان آمازون
جنگلهای انبوه آمازون قربانیان بیشماری گرفته است. تعدادی از کسانی که به آمازون رفتند هیچگاه بازنگشتند. یکی از معروفترین گمشدگان آمازون، پرسی فائوست بود که بعدها داستان او الهامبخش فیلمهای ایندیانا جونز شد. کلنل پرسیوال هریسون فائوست در 18 آگوست 1867 در انگلستان به دنیا آمد. پرسی بعد از اتمام تحصیلاتش در مرکزپژوهش های جغرافیایی سلطنتی به عنوان باستانشناس مشغول به کار شد. فائوست برای اولین بار در سال 1906 یعنی زمانی که 39 سال داشت به جنگلهای برزیل و بولیوی سفر کرد و با تحقیقاتی کامل در مورد این جنگلها و بومیان آنجا به انگلستان بازگشت. سالها بعد دوباره فائوست تصمیم گرفت به جنگلهای آمازون سفر کند اما نمیدانست این بار سرنوشت دیگری برایش رقم خورده و آن هم ناپدید شدن در بزرگترین جنگل دنیا بود. در 20 آوریل سال 1925 فائوست به همراه پسر بزرگش جک فائوست و دوستش رالیق ریمل به اعماق جنگلهای آمازون رفت تا به عجایب ناشناخته آنجا پی ببرند.
آنها در پی شهری گم شده بودند که نام آن را z گذاشتند. اما آنها هیچگاه بازنگشتند تا اطلاعاتی در مورد شهر تازه کشفشده به جهانیان بدهند. آخرین جایی که مردم آنها را دیده بودند شهری نزدیگ جنگل به نام کالاپالوس بود. فرضیههای زیادی در مورد گم شدن آنها ارائه شد و قویترین فرضیه کشته شدن این سه نفر به دست بومیان منطقه بود. اما هر بار مقداری از وسایل آنها در گوشه و کناری از جنگل پیدا میشد.
برای مثال در سال 1927 پلاکهای آنها توسط افراد محلی پیدا شد و در سال 1933، قطبنمایی که در تمام سفرهای فائوست همراهش بود و هیچگاه از خود جدا نمیکرد یافت شد. اما این پایان ماجرا نبود، نکتهای که در مورد این داستان خیلی عجیب است، ناپدید شدن افراد گروههایی است که برای پیدا کردن آنها به اعماق جنگلهای آمازون رفته بودند که شمار این افراد به بیش از 100 نفر میرسد.
در سال 1951 تعدادی اسکلت در جنگلهای آمازون پیدا شد که محققان احتمال دادند مربوط به فائوست و افرادش باشد اما پس از انجام آزمایش دیانای این فرضیه رد شد. در سال 2005 یک نویسنده نیویورکی به نام دیوید گران درصدد پیدا کردن شهری برآمد که فائوست به خاطر آن جانش را از دست داده بود. اولین کاری که او برای گشودن این راز سر به مهر انجام داد، رفتن به دهکدهای بود که آنها برای آخرین بار آنجا دیده شده بودند، یعنی کالاپالوس. او توانست اطلاعات باارزشی از افراد بسیار پیر و قدیمی این منطقه به دست آورد.
به گفته آنها بعد از گذشت مدتی پس از اینکه که فائوست از آنجا حرکت کرد در میان جنگل، دودی شدید به نظر میرسید و به همین خاطر احتمال اینکه آنها به دست قبیله آدمخوارها کشته شده باشند بسیار زیاد است. وقتی دیوید به نیویورک بازگشت کتابی به نام تمدن گمشده شهر Z نوشت که تمام داستان فائوست و فرضیههای گم شدن او و گروهش در آن ذکر شده بود.
در اولین سفری که فائوست به جنگلهای آمازون داشت، با موجودی عظیمالجثه در رودخانه آمازون مواجه شده بود و آن موجود چیزی نبود جز یک آناکوندا ی غول پیکر. او در یادداشتهای خود ذکر کرده بود؛ «این موجود سری مثلثی و بدنی پهن و بلند داشت که به آرامی دور قایق ما میچرخید و هر لحظه ممکن بود که قایق ما را واژگون کند. من در یک حرکت سریع اسلحهام را پشت حیوان گرفته و شلیک کردم و او به سرعت از نظر ناپدید شد.» به گفته فائوست قطر بدن این مار به 50 سانتی متر و طول آن به 19 متر میرسید.
شنا در خطرناکترین رودخانه دنیا
با اینکه رودخانه آمازون بسیار خطرناک و مرگآور به نظر میرسد اما برای برخی از افراد تنها یک سرگرمی بوده و میتواند آنها را به آرزوهایشان برساند. ازجمله اشخاصی که برای زنده نگه داشتن نام خود، دل به دریا زده و تمام خطرات این مسیر دشوار را به جان خرید، مارتین استلر است که تصمیم گرفت کاری را انجام دهد که تا به حال هیچکس جرأت انجام آن را نداشته است و آن شنا در طول رودخانه آمازون بود. مارتین تصمیم خود را گرفته بود؛ حتی اگر در این راه جانش را از دست میداد.
در سال 2007 مارتین، 5268 کیلومتر را در عرض 66 روز، در رودخانه مخوف آمازون شنا کرد. او این مسیر را از رشتهکوههای آند در پرو آغاز کرده و در سواحل آتلانتیک در برزیل به اتمام رساند. میلیونها بیننده از طریق دوربینهای نصب شده در مسیر، مارتین را همراهی میکردند.
بعدها کتابی از تجربیات مارتین به چاپ رسید که تمام سفرهای او را شامل میشد. مارتین استلر تا به حال موفق شده است چهار رکورد در کتاب رکوردهای گینس ثبت کند. او در یکی از رکوردهایش در سال 1997 طول بین آفریقا و اروپا را شنا کرده بود و همچنین شنا در رود دانوب در سال 2000 و شنا در رود میسیسیپی در سال 2002 از دیگر رکوردهای مارتین است.
اتفاقات غیرطبیعی
با اینکه جنگلها و رودخانه آمازون سرشار از زیبایی است اما در آنجا باید منتظر هرگونه رخداد شگفتانگیزی بود. در 9 نوامبر سال 1989 یک کشتی مسافرتی کوچک با 25 مسافر و خدمه از رودخانه آمازون میگذشتند که ناگهان حفرهای عجیب و ترسناک درست در مقابل آنها و در آبهای رودخانه ایجاد شد اما وقتی که کشتی رفتهرفته دچار این گرداب میشد، ناخدای کشتی که سالهای سال عمر خود را در این راه گذرانده بود، توانست کشتی را از غرق شدن نجات دهد ولی 2 نفر از مسافران درون آب افتاده و جان خود را از دست دادند و همچنین 10 نفر دیگر به شدت زخمی شدند.
این اتفاق تا به حال بارها در این قسمت رودخانه رخ داده و جان بسیاری را گرفته است اما هنوز هیچ دلیل علمیای برای این پدیده وجود ندارد، زیرا همیشه این حفره در این قسمت وجود ندارد و فقط گاهی به وجود میآید.
یکی دیگر از اتفاقاتی که در جنگلهای آمازون به وقوع پیوست گم شدن یک هواپیمای کوچک نظامی با 9 سرنشین بود. در سوم اکتبر سال 2009، این هواپیما که در حال عبور از بالای جنگلهای آمازون بود، دچار توفانهای شدید این منطقه شده و کنترلش را از دست داده و در نهایت سقوط کرد، اما 7سرنشین هواپیما هیچگاه پیدا نشدند و تنها 2 نفر از آنان توانسته بودند از طریق شنا از آبهای رودخانه آمازون خود را به شهرهای اطراف برسانند اما گفتند که از سرنوشت همراهانشان هیچ اطلاعی ندارند و چون از پیدا شدن آنها ناامید شده بودند فقط جان خود را نجات دادند.
اشکال عجیب در آمازون
در عکسهای هوایی که از اطراف جنگلهای آمازون گرفته شده است، اشکال عجیبی دیده شده است که در چمن زمینهای پهناور اطراف جنگل به وجود آمده است. از سال 1999 تا به حال هر بار که از این منطقه عکسبرداری شده است، طرح به وجود آمده با دفعه قبل متفاوت بوده است؛ به طوری که در بین این سالها بیش از 200 شکل مختلف ثبت شده است که در محدودهای در حدود 250 کیلومتر به وجود آمده است. نکته جالب توجه در مورد این اشکال، این است که ممکن است یک روز آنها دیده شوند و روز بعد وجود نداشته باشند. مردم بومی آن منطقه اعتقاد دارند این اشکال توسط فضاییها به وجود میآید و در زمان حضور فضاییها در اطراف آمازون، هر کس به این منطقه بیاید به دست آنها اسیر یا کشته خواهد شد. این اشکال با خم کردن چمنهای اطراف به وجود آمدهاند و تا به حال هیچ دلیل علمی برای پیدایش آنها به دست نیامده است.
دنیس اسچان، عضو هیات علمی دانشگاه فدرال برزیل در اینباره میگوید: «تقریبا در هر هفته یک شکل عجیب در این منطقه دیده میشود که دلیل به وجود آمدن آنها اثبات نشده است. بعضی از این اشکال دایرهای و برخی دیگر مربع یا مستطیل و برخی حتی چندضلعی هستند. توفانهای شدیدی که در اینجا رخ میدهد، میتواند یکی از فرضیههای پیدایش این اشکال باشد.» مکانهایی که این اشکال در آنجا بیشتر دیده شدهاند، شمال بولیوی و غرب برزیل بوده است. عرض بیشتر این اشکال تا 11 متر و عمق آنها تا دو متر است و مناطقی که این اشکال در آنجا دیده شدهاند از 90 تا 300 متر مساحت دارد. به هر حال این نیز یکی دیگر از عجایب آمازون است.
حیوانات عجیب آمازون
در جنگلهای وسیع آمازون به طور تقریبی 1294 نوع پرنده، 378 خزنده، 427 نوع دوزیست و 3هزار نوع ماهی زندگی میکنند که اغلب این حیوانات شکارچیان بسیار ماهری هستند و جان سالم به در بردن از دستشان تقریبا غیرممکن است.
دلفین صورتی که به زبان محلی بوتو نامیده میشود، یکی از نادرترین دلفینها در سراسر دنیا است که در میان آبهای رودخانه پهناور آمازون زندگی میکند. این دلفین میتواند تا 15 دقیقه روی آب بماند ولی به طورکلی این دلفینها معمولا زیر آب هستند و تنها برای نفس کشیدن روی آب میآیند. همچنین با وجود شباهتی که با دلفینهای خاکستری دارند از نظر اندازه از آنها کوچکتر هستند و همین دلیل باعث شده تا بتوانند به راحتی در آبهای رودخانه شنا کنند؛ وزن آنها به 90 کیلوگرم میرسد. دلفینهای صورتی قادر هستند در آب به صورت درجا 180 درجه بچرخند.
رنگ این نوع دلفین به خاطر آبی که در آن زندگی میکند و غذایی که میخورد صورتی است. اما عجیبترین حیوانی که در جنگلهای آمازون به چشم میخورد، ماناتی یا همان گاو دریایی است که میتواند نیمتن وزن داشته باشد و قدش به 3 متر هم برسد.
همچنین مارهای آناکوندا که بزرگترین گونه مار در سراسر دنیا هستند نیز در این جنگلها زندگی میکنند و بیشتر آنها تا 10 متر طول دارند. آناکوندا هیولای دریاچه نیز نامیده میشود. این مار برخلاف پیتون سمی نیست و با پیچیدن دور شکار او را از پا درمیآورد. تا به حال بسیاری از مردم منطقه، بهخصوص بومیان توسط مارهای آناکوندا و پیتونهای جنگلهای آمازون بلعیده شدهاند.
چندی پیش یک پسر بچه 8 ساله که ساکن دهکدههای اطراف آمازون بود توسط یک آناکوندا بلعیده شد و چند روز بعد تنها کلاه و کفش او توسط دوستانش که به خاطر باران به زیر یک درخت پناه برده بودند پیدا شد. آراپایما یکی دیگر از حیوانات عجیب آمازون است که با 4 متر طول و 200 کیلوگرم وزن از بزرگترین ماهیهای آب شیرین است. همچنین وحشیترین ماهیهای دنیا مانند پیرانا نیز در این جنگلها زندگی میکنند.