كسانی كه بیماری دیابت دارند، افزایش قند خون آنان به مدت طولانی، باعث ایجاد مشكلات و عوارضی می‌شود كه یكی از عوارض، تاثیر آن بر پاهای شخص است. بیشترین موارد تاثیر گذار سیستم عصبی و محیطی بدن شخص است.
آسیب عصبی ناشی از دیابت چیست؟
اگر
دیابت از نوع غیر قابل كنترل باشد، بر روی سیستم عصبی
تاثیر می‌گذارد و زمانی كه بر روی عصب پاها
تاثیر بگذارد در این صورت شخص احساس سرما و گرما را از دست می‌دهد. به این از دست دادن حس،
دیابت حسی ـ عصبی گفته می‌شود. اگر در اثر این بیحسی قسمتی از پای شخص جراحت پیدا كند و خود شخص متوجه آن نشود، در این صورت زخم بزرگتر شده و احتمال آلودگی آ
ن بالا می‌رود. عضلات پا دیگر مثل سابق واكنش نشان نمی‌دهد و توانایی ندارد.
بیماریهای مربوط به رگها
دیابت بر روی رگهای خونی اثر گذاشته و جریان خون را در آنها تغییر می‌دهد. به جریان خون ضعیف در پاها و دستها، بیماریهای مربوط به رگ گفته می‌شود. جریان خون نامنظم بر روی رگهای خونی قلب
تاثیر می‌گذارد. اگر در قسمتی از بدن دچار عفونت شدید، و این عفونت از بین نرفت خطر افزایش عفونت و در نهایت فرسودگی عضو وجود دارد.( در اثر نرسیدن خون به بافت عفونی)
مشكلات مربوط به پاها در افراد دیابتی
در افراد دیابتی درد پاها می‌تواند منجر به عفونت ( در اثر كاهش جریان خون) و یا
بیماریهای جدی دیگر و در نهایت قطع عضوی از پا شود.
پای ورزشكاری
پای ورزشكاری به صورت یك بافت توده‌ای است كه احتمال خارش ،قرمز شدن و ترك خوردگی در آن وجود دارد. میكروب می‌تواند از بین این تركها به داخل پوست نفوذ كرده و باعث ایجاد عفونت شود. داروهایی كه برای از بین بردن این میكروبها بكار می‌روند مخصوص پاهای ورزشكاری هستند. این دارو به صورت قرص یا به صورت پماد وجود دارد كه مستقیما بر روی زخمها مالیده می‌شوند.
عفونت قارچی ناخن
ناخنهای آلوده به میكروب قارچی به صورت بی‌رنگ و یا زرد و قهوه‌ای و یا به صورت تیره و شكننده هستند. در بعضی موارد ممكن است كه ناخن خرد شود. فضای گرم و مرطوب و تاریك درون كفشها، محیطی مناسب برای رشد و تكثیر میكروبهاست. به علاوه زخم و جراحت ناخنها منجر به ایجاد عفو‌نتهای قارچی می‌شود كه درمان آن بسیار سخت است. درمانهایی برای این نوع زخمها وجود دارد اما فقط برای زخمهای كوچك و اولیه. احتمالا پزشك قرص تجویز می‌كند و یا در صورت
شدید بودن، بافت ناخن به صورت دوره‌ای برداشته می‌شود.
برآمدگی یا پینه
برآمدگی در بافتهای سخت به خصوص در كف پاها ایجاد می‌گردد. این برآمدگی بیشتر در اثر وزن زیاد در قسمت جلوی كف پا و یا در قسمت پاشنه ایجاد می‌شود. البته بعضی از این برآمدگیها در كف پاها معمولی است. به هر حال باید مراقبتهای ویژه‌ای به كار برده شود.
* بعد از حمام با استفاده از سنگ پا سعی كنید به آرامی پینه را از بین ببرید.
* درون كفشهای خود از كفی نرم استفاده كنید.
* احتمال دارد مداوا به صورت نرم كردن بافت برآمده باشد.
* هرگز با شی تیز و برنده پینه را از بین نبرید.
میخچه
میخچه در محیط سخت، نزدیك استخوان در انگشتان پا رشد می‌كند. میخچه احتمالا در اثرفشار زیاد بر پاها و اصطكاك بین انگشتان پا بوجود می‌آید. اگر شما هم میخچه دارید، باید بسیار مواظب باشید.
* بعد از حمام سعی كنید به آرامی با سنگ پا میخچه را از بین ببرید.
* برای از بین بردن میخچه از روش آب كردن آن استفاده نكنید.
* هیچگاه با جسم تیز میخچه را از بین نبرید.
تاول یا پینه پا
یك برآمدگی آبكی است كه در بین انگشتان پا ایجاد می‌شود. گاهی مواقع در كنار انگشت بزرگ پا یك برآمدگی به صورت آبكی ایجاد می‌شود. ممكن است این منطقه به صورت جلو آمده و سخت و بر روی هر دو پا ایجاد شود. بیشتر مواقع بر اثر پوشیدن كفشهای پاشنه بلند و نوك تیز ایجاد می‌شود. در این كفشها بر روی انگشت بزرگ پا فشار وارد آمده و آن را به طرف انگشتان دیگر فشار می‌دهد. استفاده از كفی نرم از تحریك انگشتان جلوگیری می‌كند. اگر این مشكل باعث بد فرمی پاها شود
، عمل جراحی كمك كننده است.
پوست خشك
پوست خشك باعث ایجاد ترك و ورود میكروبها به درون پوست می‌شود بنابراین از صابونها و لوسیونهای مرطوب كننده برای ایجاد نرمی و لطافت پوست استفاده كنید.
زخم پاها
زخم پا از پوست وارد شده و ایجاد عفونت می‌كند. این زخمها می‌تواند از یك خراش كوچك كه به آسانی می‌تواند خوب شود و یا در اثر مناسب نبودن كفش ایجاد شود . مداوای سریع این زخمها بسیار
مهم است.
انگشت چكشی
انگشت چكشی انگشتی است كه در اثر ضعیف شدن عضلات خمیده می‌شود. ضعیف شدن ماهیچه باعث می‌شود تاندونها به صرف پایین خمیده شده و انگشت چكشی به وجود آید. این مسئله ممكن است در بین تمام اعضای خانواده پیش بیاید و یا در اثر پوشیدن كفشهای خیلی كوتاه ایجاد شود. این مشكل ممكن است باعث ایجاد نارا‌حتیهای دیگر پا مثل : میخچه، تاول و ... و یا سختی به هنگام راه رفتن شود. آتل بندی یا ابزارهای اصلاح كننده پا می‌تواند كمك كننده باشد. در بعضی موارد هم شاید نیاز به عمل جرا
حی باشد.
ناخن فرو رفته در گوشت
وقتی كه گوشه‌های ناخن به طرف پوست رشد می‌كنند، ناخن در گوشت پا فرو می‌رود. وقتی كه این اتفاق می‌افتد، امكان دارد مقداری از ناخن درون گوشت مانده و ایجاد قرمزی، ورم و عفونت نماید. بیشترین علت ایجاد این حالت فشاری است كه كفش بر انگشتان پا وارد می‌نماید. از دلایل دیگر بد فرم شدن ناخنها، فشارجانبی انگشتها بر روی هم براثر پیاده روی، شنا و یا حركاتی مثل ایروبیك است. به هنگام گرفتن ناخنها ،به طور صحیح و اصولی از ناخن‌گیر استفاده كنید تا ناخنهای شما گوشه نیندازد. اگر مشكل عفونت ناخن ادامه‌دار بود، می‌توانید به پزشك مراجعه كنید در شرایط وخیم‌تر احتمال دارد كه نیاز به عمل جراحی برای برداشتن قسمت عفونی باشد.
زگیلهای كف پا
زگیل مانند میخچه ضایعه‌ای برآمده است كه بر روی كف یا روی پاها می‌روید. این ضایعات دارای یك نقطه سیاه یا یك سوراخ در وسط آنها می‌باشند. زگیلها یا به صورت دسته جمعی و یا به تنهایی رشد می‌كنند. زگیلهای كف پا در اثر ویروسهای عفونی درلایه‌های بیرونی پوست كف پا به وجود می‌آیند. هرگز از روشهای درمان فوری استفاده نكنید. اگر مطمئن نیستید كه دچار زگیل ش
ده‌اید یا میخچه، حتما به پزشك مراجعه كنید.
آیا این مشكلات قابل پیشگیری است؟
اگر از روشهای صحیح مراقبتی استفاده كنید یا در صورت مبتلا شدن سریعتر اقدام كنید می‌توانید از عوارض جدی جلوگیری به عمل آورید. در این قسمت راهكارهایی را برای مقابله با مشكلات پاها برایتان پیشنهاد می‌كنیم:
1. مراقب خود باشید و حواستان باشد كه
دیابت دارید. به توصیه‌های پزشك معالج خود در ضمینه تغذیه و ورزش و درمان عمل كنید. قند خون خود را در حد نصابی كه پزشكان مشخص كرده اند حفظ كنید.
2. هر روز پاهای خود را از نظر زخم، پینه، قرمزی، برآمدگی و دیگر عواملی كه در اینجا ذكر شد چك كنید.
3. هر روز پاهایتان را با آب ملایم و صابون ملایم شستشو دهید.
* هیچگاه پای خود را خیس نكنید.
* پاهایتان را و به خصوص بین انگشتان را خوب خشك كنید.
* اگر پوست پایتان خشك است، بعد از شست و شو از پمادها و لوسیونهای نرم كننده استفاده كنید.
* لوسیون را بین انگشتان پا استفاده نكنید. پزشك به شما خواهد گفت كه كدام لوسیون برای پایتان مناسب است.
4. زمانی كه از حمام بیرون آمدید، و یا زمانی كه پای شما خیس است روی زگیلها و میخچه‌ها را به آرامی فقط در یك جهت سنگ پا بكشید.
5. هفته‌ای یكبار ناخنهای خود را چك كنید.
* ناخنها را به صورت راست با ناخن گیر بچینید.
* گوشه‌های ناخنها را نگیرید.
* بعد از گرفتن ناخنها با سوهان آنها را هموار كنید.
6. همیشه از جورابهای كشی و مناسب پاها استفاده كنید.
* اگر در پاها احساس سرما می‌كنید شبها هم جوراب بپوشید.
* همیشه از كفشهای راحتی و جلو بسته استفاده كنید.
* هیچگاه از صندل استفاده نكنید و هیچگاه پا برهنه راه نروید حتی در خانه.
* كفشهایی بپوشید كه اندازه پایتان باشد.
* كفشهایی بخرید كه از جنس چرم و كتان باشد و به راحتی خم و راست شود.
* در مغازه‌ها كفشهای گشادی یافت می‌شود كه مناسب افراد با ایرادات انگشتی هستند و انگشتان پا می‌توانند آزادانه در آن حركت كنند.
7. سعی كنید خون در پایتان جریان داشته باشد. در زمان نشستن پایتان را بالا بگیرید. زیاد پای خود را خم نكنید. انگشتان پا را مرتب تكان دهید و روی پاشنه راه بروید.
8. اگر سیگاری هستید، سیگار کشیدن را ترك كنید زیرا سیگار تعادل جریان خون را به خطر می‌اندازد.
9. به یك متخصص بیماری پا مراجعه كنید حتی اگر مشكلی در زمینه پا نداشته باشید. و مطمئن شوید كه در هر جلسه پایتان را به صورت دقیق بررسی می‌كند. معاینه سالانه پوست پا از نظر قرمزی و... و درجه حرارت پا همچنین میزان حساسیت پا برای چك كردن سلولهای پا ضروری است.
چه زمان باید به پزشك مراجعه كرد؟
اگر یكی از علامتهای زیر را مشاهده كردید، به پزشك مراجعه كنید.
* تغییر رنگ پوست پا
* تغییر دمای پا
* ورم در پا یا پاشنه
* درد در پاها
* زخمهای باز روی پاها كه به سختی خوب می‌شوند
* فرو رفتن ناخن در گوشت یا عفونت ناخن
* مشاهده زگیل یا میخچه
* تركهای خشك مخصوصا در قسمت پاشنه
* بوی غیر معمول و ماندگار در پا