یکی از مضامین مشترک در سوالات درباره سلامت جنسی
دلایلی است که زنان را به رابطه جنسی با همسرشان بیعلاقه میکند. 10 موردی که در زیر میآوریم از جمله شایعترین دلایل بی علاقگی
زنان به
رابطه زناشویی است :
1. مصرف قرصهای خوراکی ضدبارداری
برخی از
زنان با مصرف قرصهای ضدبارداری خوراکی دچار کاهش میل جنسی میشوند. البته این قضیه درباره همه
زنان صادق نیست. برعکس در گروهی از
زنان به خاطر رفع نگرانی از بارداری ناخواسته میل جنسی افزایش هم پیدا میکند.
در صورتی که زن وشوهر از این تاثیر کاهنده میل جنسی قرصهای ضدبارداری در برخی از موارد آگاه نباشند، ممکن است این موضوع به تعارض و اختلاف آن دو بینجامد و این اختلاف هم بیشتر
رابطه زناشویی آنها را مختل کند.
یکی از سازوکارهایی که قرصهای ضدبارداری ممکن است از طریق آن بر میل جنسی اثر بگذارند، افزایش دادن میزان
«گلوبولین متصلشونده به هورمون جنسی» (SHBG) است.
SHBG یک ماده پروتئینی است که به تستوسترون در بدن
زنان متصل میشود؛ در نتیجه میزان تستوسترون آزاد در خون آنها کاهش مییابد. توجه داشته باشید که هورمون تستوسترون- هورمونی که میل جنسی مردان را هم ایجاد میکند- در ایجاد میل جنسی
زنان هم دخیل است.
هر چه میزان تستوسترون «آزاد» در خون زن کاهش یابد، میل جنسی او نیز کاهش مییابد. در این موارد باید از سایر روشهای ضدبارداری غیرهورمونی استفاده کنید.
2. مصرف داروهای ضدافسردگی
مصرف این داروها نیز یکی از علل شایع کاهش میل جنسی در
زنان است. البته
خود افسردگی هم باعث کاهش میل جنسی میشود. در این موارد باید از یک متخصص کمک بگیرید تا هم افسردگیتان درمان شود و هم دارویی برایتان انتخاب شود که کمترین اثر جانبی از لحاظ جنسی را داشته باشد.
برخی از زنانی که
قرصهای ضدافسردگی از گروه مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) مانند فلوکستین، فلووکسامین، سرترالین یا پاروکستین مصرف میکنند، ممکن است دچار کاهش
علاقه به فعالیت جنسی شوند. همچنین ممکن است توانایی آنها برای رسیدن به حالت برانگیختگی یا اوج لذت جنسی (اُرگاسم) هم مختل شود. تا به حال راه حل ایده آلی برای حل این مشکل به دست نیامده است. ممکن است تغییر دوز دارو یا داروهای «تعطیلات دارویی» (کاهش و قطع متناوب دارو) این مشکل را حل کند.
برخی از پزشکان داروهایی مانند ویاگرا را که برای ناتوانی جنسی مردان ساخته شده است، برای این
زنان تجویز میکنند اما به دلایلی که کاملا درک نشده است، این دارو در برخی از
زنان اثر میکند، و در برخی دیگر نه. ممکن است پزشک داروی ضدافسردگی از نوع سروتونینی را با سایر داروهای ضدافسردگی که آثار جانبی جنسی کمتری دارند، مانند بوپروپیون، میترازاپین، نفازودون، ربوکستین و غیره تعویض کند.
3. شیردهی
شیردهی از پستان ( به خصوص اگر با کمخوابی همراه باشد) در گروهی از
زنان باعث کاهش میل جنسی میشود. علت این وضعیت
تولید هورمون پرولاکتین در بدن زنان است که تولید شیر در پستان را باعث میشود. پرولاکتین باعث کاهش میل جنسی هم میشود. حال اگر زنی بخواهد یک دوره کامل دوساله به بچهاش شیر بدهد، ممکن است در برخی موارد روابط
زناشویی با همسرش دچار مشکل شود.
البته توجه داشته باشید این یک مشکل همگانی نیست و تنها در گروهی از زنان رخ میدهد. در بسیاری از موارد پس از چند ماه شیردهی از پستان میل جنسی زن دوباره افزایش مییابد، در غیر این صورت باید پرولاکتین خون اندازهگیری شود. پزشک بر اساس نتایج آزمایش، اگر میزان پرولاکتین خون زن خیلی بالا باشد، ممکن است از داروهای ضدپرولاکتینی مانند کابرگولین استفاده کند. البته شیوه عاقلانه این است که ابتدا روابط کلی زن و شوهر مورد بررسی قرار گیرد تا معلوم شود آیا کاهش میل جنسی زن تحت تاثیر اختلافات آنها هست یا نه.
4. کمخوابی
کم خوابی ممکن است یک علت کاهش میل جنسی باشد. خستگی بیش از حد زن ممکن است مانع
رابطه جنسی او با همسرش شود. شایعترین علت کمخوابی در
زنان گرفتاری ناشی از رسیدن به بچهها است. زنی که نوزادی دارد که هر سه تا چهار ساعت باید به او شیر دهد یا کودکی دارد که به سادگی به خواب نمیرود و خواباندن او مشکل است، با کابوسهای شبانه بیدار میشود، با فشار زیادی مواجه است و از آنجایی که
زنان هنوز هم بیشترین سهم را در مراقبت از کودکان دارند، این مشکلات شبانه ممکن است باعث شود
الگوی خواب آنها مختل شود.
در برخی از زنان دیگر مشکلات در رابطه با همسر باعث بیخوابی میشود؛ این زنان ممکن است از خوابیدن کنار شوهرشان احساس ناراحتی کنند و برای خوابیدن به کاناپه پناه ببرند. ممکن است دلایل محیطی مانند صدای وسایل نقلیه شهری، حیوانات خانگی همسایهها، خیابانهای شلوغ مجاور یا سرو صدای همسایگان باعث به هم خوردن خواب زنان شود. گرچه در اوایل ازدواج این بیخوابیها ممکن است به فعالیت جنسی بیشتر هم بینجامد اما با گذر از این دوره شکوفایی اولیه، خواب اهمیت بیشتری پیدا میکند. خواب آلودگی هریک از زوجین رابطه جنسی آنها را دچار اشکال میکند. کمک شوهر به زن برای کاهش خستگی او در این موارد اهمیت دارد.
5. استرس
فشارهای شغلی، مشکلات مالی، استرسهای تحصیلی، خانوادههای گسترده که در آنها زن باید از سایر نزدیکان هم مراقبت کند و سایر موضوعات مهم در زندگی ممکن است باعث ایجاد استرس در زن و کاهش میل جنسی او شود.
زنانی که مشکلات تنشزای زیادی بر سرشان ریخته است، ممکن است حتی نتوانند رابطه جنسی را آغاز کنند، حتی لمس هم ممکن است برایشان آزارنده باشد. حال اگر استرس ناشی از اختلافات با خود شوهر باشد، وضع بدتر هم میشود. برخی از شوهران ممکن است فکر کنند
رابطه جنسی در چنین وضعیتی به رفع استرس همسرشان کمک میکند؛ برداشتی که درست نیست. وقتی استرس وجود دارد،
بهترین گزینه صحبت کردن با همسر است. برای بسیاری از
زنان صرف بیان استرسهای روزانهشان باعث آسودگیشان میشود. پس از آرامش یافتن زن است که ممکن است فعالیت جنسی برایش قابلقبول باشد.
6. اختلاف با همسر
در برخی از
زنان اختلاف ها و نارضایتی در
رابطه با شوهر ممکن است روابط جنسی آنها را تحت تاثیر قرار دهد. در بسیاری از موارد کاهش میل جنسی نسبت به همسر رخ میدهد، گاهی هم مرد در
رابطه جنسی فقط همسرش را به عنوان یک شیء در نظر میگیرد و
رابطه عاطفی عمیق با او برقرار نمی کند. در این موارد خشمی که زن به علت نارضایتی از همسرش احساس میکند، با احساسات شهوانی در آمیخته میشود.
راه حل در این موارد مراجعه به یک درمانگر جنسی است تا به بررسی روابط زوجین بپردازد و شیوههایی برای بهبود زندگی جنسی آنها توصیه کند.
7. کاهش میزان تستوسترون آزاد
همانطور که قبلا گفتیم کاهش میزان تستوسترون آزاد در خون در
زنان نیز مانند مردان باعث کاهش میل جنسی میشود. تستوسترون کل (میزانی که به طور معمول در آزمایشها سنجیده می شود) به ما می گوید که در مجموع چقدر تستوسترون در جریان خون وجود دارد. اما بخشی از این تستوسترون به مولکولهایی درون خون مانند «گلوبولین اتصالی هورمون جنسی» (SHBG) متصل هستند.
هنگامی که تستوسترون به این مولکولها متصل می شود، آثار فیزیولوژیک خود را از جمله در مورد میل جنسی اعمال نمیکند و تستوسترون آزاد است که آثار مربوط به این هورمون را ایجاد میکند.
در مواردی که مکملهای تستوسترون برای حل کاهش میل جنسی به
زنان تجویز میشود، باید میزان تستوسترون آزاد تحت نظر باشد تا هم آثار مفید آن ظاهر شود و هم از آثار جانبی آن مانند رشد موهای اضافی جلوگیری شود. البته از آنجایی که بسیاری از آزمایشگاهها تستوسترون آزاد را اندازه نمیگیرند، با اندازه گیری تستوسترون کل و SHBG میتوان تستوسترون آزاد را محاسبه کرد.
میزان طبیعی تستوسترون آزاد در یک زن 4/0 تا 8/0 نانوگرم در دسیلیتر است. در صورت پایین بودن میزان تسستوسترون آزاد، مکمل تجویز میشود. در حال حاضر بهترین راه موجود ،استفاده از فرآورده های پوستی (ترانسدرمال) است. ژلهای تستوسترون معمولا با دوزی در حد یک دهم دوز مردانه شروع خوب است که معمولا روی پوست باسن یا پشت ساق استعمال می شود. برچسبهای پوستی حاوی تستوسترون هم در بازار وجود دارند. البته باید توجه داشت که صرف تجویز مکمل تستوسترون همه مشکلات جنسی یک زن را حل نمیکند، و باید به سایر ابعاد این مساله که در این 10 مورد به آنها اشاره کردیم، هم پرداخت.
8. میزان بالای SHBG
زنی که میزان «گلوبولین اتصالی هورمون جنسی» (SHBG) بالایی دارد ممکن است دچار کمبود میل جنسی شود؛ در این حالت میزان تستوسترون آزاد در دسترس در خون کاهش مییاید.
شمار زیادی از پژوهشگران جنسی استفاده از قرصهای ضدبارداری خوراکی را به عنوان یک عامل شایع افزایش SHBG در نظر میگیرند. در این صورت استفاده از سایر روشهای ضدبارداری غیرهورمونی ممکن است مشکل را حل کند.
9. ترس از صمیمت
ناتوانی در رسیدن به حدی از صمیمیت که برای رابطه جنسی و حفظ این روابط ضروری است، یک دلیل بسیار شایع برای کاهش میل جنسی در زنان است.
10 .تصویر ذهنی نامناسب از بدن
زنانی که تصور ذهنی شان این است که بدنشان از چشم همسرشان یا خودشان غیرجذاب است، ممکن است به این علت دچار کاهش میل جنسی شوند.
در مجموع برای حل این 10 مشکل شایع، برخی از موارد را میتوان با مطالعه و کسب اطلاعات، تامل و اندیشیدن به خود، و برقراری ارتباط با همسر حل کرد. در برخی از موارد دیگر هم نیاز به کمک تخصصی پزشک، متخصص آزمایشگاهی و درمانگر جنسی وجود دارد.