یك فوق تخصص گوارش و كبد عنوان كرد: به دلیل جابهجا شدن محل زائده آپاندیس در زنان باردار معمولا دیر تشخیص داده میشود و ممكن است عوارضی را برای مادر باردار و جنین داشته باشد بنابراین با احتمال 50 درصدی در تشخیص بیماری باید جراحی صورت گیرد.
دكتر حسین خدمت در گفتوگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در تعریف آپاندیس گفت: آپاندیس یك زائده در قسمت راست و پایین شكم است كه بین روده بزرگ و روده باریك قرار گرفته و دارای طول 10 سانتیمتر و قطر سه میلی متر است.
وی اضافه كرد: اهمیت آن نیز به این دلیل است كه در تقویت سیستم ایمنی افراد موثر است و حداكثر این كارآیی به طور معمول به دهه دوم و سوم زندگی بازمیگردد كه تعداد سلولهای ایمنی بیشتر شده و به تقویت سیستم گوارش كمك میكنند.
وی اضافه كرد: البته كاركرد ویژه آن، تنها دفاع و حفظ ایمنی نیست به این خاطر كه سلولهای دفاعی درطول روده بزرگ، روده كوچك و كل سیستم گوارشی حضور دارند و نبود آپاندیس مشكلی را از این نظر ایجاد نمیكند بلكه اگر مجرای آپاندیس مسدود شود و التهاب پیدا كند، ورم حاد آپاندیس ایجاد شده و نیاز جدی به جراحی مییابد. با انجام سونوگرافی هم میتوان آپاندیسیت را تشخیص داد.
این فوق تخصص گوارش و كبد درباره ضرورت تشخیص بهنگام التهاب آپاندیس اظهار كرد: اگر این بیماری به موقع تشخیص داده نشود و پیشرفت كند منجر به سوراخ شدن آپاندیس میشود كه در نتیجه عفونت در شكم منتشر و به مرگ بیمار منتهی میشود.
دكتر خدمت در توضیح علل ایجاد التهاب در آپاندیس بیان كرد: دلیل اصلی ایجاد این التهاب هنوز معلوم نشده است چرا كه در برخی افراد این عارضه به وجود میآید و در برخی دیگر خیر. اما وجود میكروبها، ترشحات روده باریك یا مواد غذایی میتوانند با مسدود كردن مجرای آپاندیس موجب التهاب شوند. مسمومیتهای غذایی، عفونتهای ویروسی، میكروبی یا انگلی نیز میتوانند در بروز این عارضه نقش داشته باشند.
وی درباره نحوه تشخیص آپاندیسیت عنوان كرد: تشخیص این بیماری مشكل است. آپاندیسیت شایعترین بیماری در جراحی شكم محسوب میشود و تشخیص این دسته از بیماریها اغلب سخت هستند. علت آن هم این است كه محل آپاندیس در قسمت پایین و راست شكم است اما دردی كه در شروع بیماری احساس میشود بیشتر در ناحیه معده است. این درد شدت ضعیف و متوسط دارد و با بیاشتهایی، حالت تهوع و استفراغ همراه است كه تصور پایه همه مردم اغلب درد و ورم معده است.
دكتر خدمت ادامه داد: چند ساعت بعد از شروع بیماری، این درد متمركز شده و به ناحیه آپاندیس منتقل میشود. در این زمان است كه تشخیص ورم آپاندیس راحتتر صورت میپذیرد. متاسفانه مردم به محض شروع درد، اقدام به مصرف خودسر انه دارو میكنند كه سیر بیماری را مخدوش میكند. با این حال اگر این درد ناشی از مسمومیتهای غذایی و عفونتهای ساده تلقی شود و فرد خودسرانه به استفاده از آنتی بیوتیك و مسكن مبادرت ورزد، روند تشخیص مختل میشود.
استاد دانشگاه علوم پزشكی بقیه الله (عج)، در این باره هشدار داد: این امر موجب سوراخ شدن ضایعه آپاندیسیت و آپسه شدن محل میشود. علائم عمومی چون بیاشتهایی، استفراغ و اسهال هم میتوانند در امر تشخیص كمك كننده باشند. معاینه دقیق، كلید تشخیص این بیماری و ترجیحا توسط جراح است.
وی درباره روشهای جراحی التهاب حاد آپاندیس توضیح داد: برداشتن آپاندیس با روش جراحی باز و روش لاپاراسكوپیك امكان پذیر است. اگر تشخیص در زمانی انجام پذیرد كه آپاندیس هنوز سوراخ نشده باشد جراحی سخت نیست. برای از بین بردن عفونت، مدت كوتاهی آنتی بیوتیك تجویز میشود.
دكتر خدمت در پاسخ به این پرسش كه آیا برداشتن آپاندیس خللی در عملكرد بدن به وجود میآورد یا خیر گفت: برداشتن آپاندیس مشكلی برای فرد به همراه ندارد زیرا با وجود اینكه این زائده در عملكرد سیستم دفاعی بدن نقش دارد اما سلولهای دفاعی در تمام طول روده باریك و روده بزرگ هم حضور دارند و میتوانند در نبود این زائده، وظیفه آن را هم انجام دهند.
این فوق تخصص گوارش و كبد با بیان این مطلب كه 7 درصد مردم در سراسر دنیا به این بیماری مبتلا میشوند، گفت: در دهههای اخیر شیوع این عارضه كاهش یافته است و علت این امر را شاید بتوان در ارتقای بهداشت عمومی، بهداشت تغذیه و كاهش عفونتهای انگلی در میان مردم جست.
وی اضافه كرد: دهه دوم و سوم بیماری كه سنین 15 تا 40 سالگی را در بر میگیرد شایعترین سن ابتلا به این بیماری است و در سنین كمتر از 10 سال و بالاتر از 50 سال كمتر مشاهده میشود. میتوان گفت آپاندیس، بیماری جوانها و میانسالهاست. همچنین شیوع این بیماری در میان مردها بیشتر است و 5/1 برابر شیوع آن در زنهاست. به طور كلی تشخیص التهاب حاد آپاندیس در یك مرد جوان راحتتر صورت میپذیرد.
دكتر خدمت بروز عارضه آپاندیس در زنان باردار را مورد توجه قرار داد و عنوان كرد: معمولا چون محل آپاندیس در زنان باردار جابهجا میشود، دیر تشخیص داده میشود و ممكن است عوارضی را برای مادر باردار و جنینش داشته باشد.
وی ادامه داد: اگر پزشك تا 50 درصد احتمال دهد كه بیمارش دچار آپاندیسیت شده است، باید عمل جراحی را انجام دهد زیرا اگر تا زمان تشخیص قطعی صبر كنیم یا تا 80 درصد مطمئن شویم كه بیمار دچار ورم آپاندیس شده است، ممكن است آپاندیس پاره شود كه در این صورت برای مادر و جنین خطرآفرین است.
وی درادامه با اشاره به بهترین راه جلوگیری از آپسه كردن آپاندیس، گفت: در هر حالت اگر درد شكم برای هر فردی به وجود بیاید كه بیش از 6 ساعت به طول بیانجامد، بیمار باید مورد معاینه یك جراح قرار بگیرد. بیماران معمولا انتظار دارند كه وقتی تشخیص آپاندیس، صد درصد تشخیص داده شد مورد عمل جراحی قرار بگیرند، در حالی كه صبر برای كامل شدن احتمال این تشخیص ممكن است برای بیمار دیر شود و به مراحل پاره شدن
آپاندیس برسد.
دكتر خدمت اضافه كرد: بنابراین از نظر پزشكی، هرگاه تشخیص 70 درصدی برای
آپاندیس داده شود، باید عمل جراحی انجام شود.