ترك پا در نتيجه تماس زياد پوست كف پا با محيط ايجاد مي شود و ناحيه كف پا بيشتر از ساير بخش ها در معرض آسيب است.
پوست به ترتيب از بيرون به داخل، از سه لايه اپيدرم، درم و چربي زير پوست تشكيل شده است كه در بعضي از مناطق بدن، ضخامت اين لايه ها متفاوت است.
در كف دست و پا، ضخامت لايه اپيدرم يا شاخي پوست زياد است و بر عكس در نواحي از پوست مانند پلك، ضخامت اين لايه بسيار كم است.
ترك پا در نتيجه تماس زياد پوست كف پا با محيط ايجاد مي شود و ناحيه كف پا بيشتر از ساير بخش ها در معرض آسيب است.
عوامل ايجاد ترك پا
اين عارضه در فصول سرد سال كه هوا خشك تر مي شود به وجود مي آيد و يا تشديد مي شود.
پوشيدن صندل و كفش‌هاي تابستاني و هر عاملي كه جريان خون را در پا كاهش دهد، موجب ترك خوردن كف پا مي‌شود.
اضافه وزن نيز يكي ديگر از علل ترك پا مي باشد. به دليل وجود فشار زياد بر بخش هاي خاص سطح كف پا در افرادي كه از وزن بالايي برخوردار هستند، پوست آسيب ديده و واكنش به اين فشار مداوم، ضخيم تر شدن پوست و به دنبال آن ترك كف پاست.
يائسگي از مهم ترين عوامل ايجاد ترك پا در زنان است كه به دليل تغييرات هورموني ايجاد مي‌شود.
در مناطقي كه آب و هواي خشك دارند، به دليل كمي رطوبت هوا و تابش نور خورشيد و وزش باد، به تدريج آب ميان بافتي پوست كاهش يافته و خشك مي‌گردد.
افرادي كه به دليل شغل، سرگرمي و يا ورزش، زمان‌هاي طولاني‌تري را در هواي آزاد مي‌گذرانند، با ترك پا بيشتر مواجه مي‌شوند.
در پي يك سري از بيماري هاي خاص پوستي نظير: كراتودرمي كف دست و پا و بيماري پسوريازيس، احتمال ايجاد ترك پا بيشتر مي شود.
عوارض ترك پا
حفظ بهداشت پاها بسيار مهم است و در صورت آلودگي و نفوذ ميكروب در داخل ترك ها، پاشنه ها بسيار دردناك و عفوني مي گردند.
عارضه ترك كف پا كه در اثر خشكي پوست و اگزما بوجود مي‌آيد، شكافي در سطح پوست ايجاد مي كند و با درد نيز همراه است.
گاهي به تنهايي ترك با قرمزي، پوسته و جوش همراه است كه به آن اگزماي كف پا گفته مي‌شود و در اين موارد بايد توسط پزشك متخصص درمان شود.
گاهي ترك پا به حدي ضخيم مي‌شود كه ايجاد مزاحمت مي‌كند و عميق و دردناك مي‌شود، در اين موارد خود بيمار قادر به درمان نيست و بايد با يك متخصص پوست مشورت كند.
مهمترين بيماري‌هاي پوستي، ضايعات قارچي پوست و بيماري پسوريازيس است كه توسط پزشك متخصص پوست تشخيص داده شده و با درمان هاي دارويي بهبود مي يابند.
پيشگيري از ترك پا
- براي جلوگيري از ترك‌خوردگي كف پا بايد در پياده روي‌هاي طولاني، از كفش‌هاي پشت و جلو بسته استفاده شود.
- زنان خانه‌دار مي‌توانند در طول روز با پوشيدن جوراب و دمپايي روفرشي، از اصطكاك كف پا با فرش و موكت و ايجاد ترك پا، پيشگيري كنند.
- استفاده از چكمه به منظور پيشگيري از ايجاد ترك پا به كشاورزان و باغبان‌ها توصيه مي شود.
درمان ترك پا
- چرب نگه داشتن پوست پا و استفاده از اسيد ساليسيك، اوره، گليسيرن، اوسرين و حتي وازلين در درمان ترك پا موثر است.
- يكي از روش هاي درماني، گذاشتن پاها به مدت حداقل 30 دقيقه در آب گرم وسپس خشك كردن پاها مي باشد.
لازم به ذكر است كه حتما بايد از جوراب براي محافظت پا تا بهبودي دائمي ترك پا استفاده نمود.
- استفاده از تركيبات كراتوليتيك و تركيباتي كه باعث ترميم سريع پوست و زخم مي شوند (تحت نظر پزشك) نيز از راه هاي درمان ترك است.
بعضاً ديده مي شود كه افراد از روش هاي غيرمتعارفي نظير داغ كردن چربي و پر كردن ترك ها با چربي استفاده مي كنند كه جنبه علمي ندارد.
به طور كلي اگر فردي مراقبت هاي لازم را به درستي انجام دهد و درمان دارويي را به مدت يك يا دو ماه پيگيري كند، به طور حتم ترك ها بهبود مي يابد.
البته توجه به پوست و مراقبت از آن در فصل سرما ضرورت بيشتري دارد.
درمان طبيعي
- اسانس و گل بابونه اصلي : 2 تا 4 گرم گل بابونه را بكوبيد و در يك ليوان آب جوش ريخته و به مدت نيم ساعت بگذاريد تا دم بكشد. سپس آن را صاف كرده و به محل ترك پا بماليد.
- شيره تازه گل هميشه بهار : 4 تا 6 گرم شيره تازه را با 600 گرم كره يا چربي ديگر مخلوط كرده و سپس به ترك پا ماليده شود.
- روغن بادام شيرين : به ترك پا ماليده شود.