صفحه نخست » گزارش ویژه » سگ

---

مسمومیت آسپرینی(مسمومیت سالیسیلات)، سمی است که بدنبال بلعیدن آسپرین یا ترکیبات آسپرینی بروز میکند. علت مسمومیت با آسپرین معمولاً بدلیل مصرف آسپرینی که نادرست نگهداری شده و یا عدم رعایت دُز دارویی مجاز می باشد.

گربه ها نسبت به سگها معمولاً در برابر مسمومیت آسپرین مستدعدترند، چرا که گربه ها به سرعت قادر به دگرگون سازی دارو نیستند. همچنین توله ها و حیوانات جوان نیز نسبت به حیوانات بالغ به مسمومیت آسپرینی مستعدترند.

مسمومیت آسپرین ممکن است موجب مشکلات و ناراحتی های معده و روده، مشکلات تنفسی، مشکلات عصبی، خونریزی و از کارافتادگی کلیه شود. در این میان مشکلات معده و روده در سگها و در گربه ها ضعف سیستم عصبی بسیار شایع است.

آنچه که باید مراقب بود:

نخستین نشانه مسمومیت با آسپرین، تاثیرات آن بر روی معده و روده ها است. مواردی از قبیل کم اشتهایی، درد شکمی، حالت تهوع، استفراغ، مدفوع سیاه، کسالت و رخوت می باشد. مسمومیت با آسپرین می تواند منجر به زخم معده یا روده ها شود. در بسیاری از موارد نیز موجب سوراخ شدن معده و روده می شود که بسیار خطرناک بوده و بدلیل احتمال عفونت شکمی، حیوان را تهدید به مرگ خواهد داد. استفراغ خونی، مدفوع سیاه و قیری حاکی از خونریزی معده و روده می باشد.

آسپرین مرکز تنفسی مغز را تحت تاثیر قرار میدهد، بنابراین اکثر سگها بیش از اندازه نفس نفس میزنند. اگرچه ممکن است سگها در این حالت دچار پریشانی مغزی توام با کاهش تنفس شوند.

نشانه های عصبی شامل بی قراری، اضطراب، افسردگی، فقدان هماهنگی در حرکات می باشد.

مسمومیت آسپرین موجب آسیب دیدگی حاد کلیه با علائمی از قبیل استفراغ، اسهال، کم اشتهایی، بیحالی، تشنگی مفرط و ادرار رقیق می باشد. صاحب سگ ممکن است متوجه رقیق و کمرنگ بودن ادرار شود. این علائم نشانه هایی است از آسیب کلیه که نشانه های آن شامل علائم ناراحتی های معده و روده بدلیل مسمومیت آسپرینی است.

آسپرین با پلاکتهای خونی، که وظیفه لخته شدن خون را دارند، تداخل پیدا می کند. اختلال در عملکرد پلاکتهای خونی مدت زمان لختگی خون پس از بریدگی قسمتی از بدن را افزایش میدهد. بعبارتی خون دیرتر لخته می شود. همچنین خونریزی های خود بخود بصورت کبودی در سطح پوست و بر روی لثه ها پدیدار میشود. (خونریزی نقطه ای)

موارد مشابه

علائم برخی از بیماریها نیز مشابه مسمومیت آسپرینی است که عبارتند از:

- استفاده از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب مانند Rimadyl , Etogesic, phenylbutazone, flurbiprofe و ایبوپروفن ممکن است علائمی مشابه مسمومیت آسپرینی داشته باشند.

- استفاده از استروئید نیز ممکن است عوارضی چون استفراغ، زخم معده و همچنین تشنگی بیش از اندازه ،ادرار مفرط و ادرار رقیق و کمرنگ را بدنبال داشته باشد.

- ناراحتی های معده و روده از قبیل تورم و زخم معده شبیه ناراحتی های معده ناشی از مسمومیت آسپرینی است. سابقه استفاده از آسپرین در گذشته بهترین روش برای تشخیص مسمومیت و آلرژی سگ به آسپرین است.

- تورم لوزالمعده از جمله بیماریهایی است که می توان بدنبال مسمومیت آسپرین در صورت مصرف مشاهده شود.

- نشانه های مسمومیت با اتیلن گلوکل (ضد یخ)شبیه مسمومیت با آسپرین است. توسط آزمایش مخصوص می توان تشخیص داد که حیوان با اتیلن گلوکل مسموم شده است یا خیر؟

تشخیص بیماری

سابقه مصرف آسپرین یا مصرف تصادفی آسپرین توسط سگ در گذشته کمک موثری به دامپزشک در تشخیص دلیل بیماری خواهد کرد. بعلاوه معاینه فیزیکی و انجام آزمایشات ذیل در تشخیص بیماری موثر واقع خواهد بود.

•آزمایش کامل شمارش گلبولهای خون یا سی بی سی برای ارزیابی میزان گلبولهای سفید و قرمز خون. اگر سگ بدنبال زخم معده دچار خونریزی روده شده است، میزان گلبولهای قرمز خون کاهش می یابد.

•نمایه بیوشیمی؛ تست خونی است که برای ارزیابی ارگانهایی از قبیل کلیه بکار می رود.آسیب دیدگی یا سلامت کلیه، موقعیت کبدی، درگیری احتمالی کبد و دیگر علائمی که ممکن است حاصل از مسمومیت آسپرین باشد، را بخوبی نمایش میدهد.

•آزمایش ادرار برای عملکرد و بررسی کلیه انجام میگیرد. در صورتیکه کلیه آسیب دیده باشد، ادرار بسیار رقیق و کمرنگ خواهد بود.

•تجزیه گازهای خونی برای ارزیابی پی اِچ PH (غلظت یون هیدروژن)خون انجام میگیرد. حیواناتی که دچار مسمومیت آسپرینی شده اند، دارای پی اچ خون پائینی هستند.

•زمان لخته شدن خون در آزمایش خون، برای اندازه گیری سرعت لخته کردن خون در هنگام بریدگی در سگ انجام می گیرد. چرا که آسپرین بر روی قابلیت لخته شدن خون اثر میگذارد و این زمان طولانی تر میشود.

درمان

- غالباً بستری شدن سگ به مدت دو تا پنج روز برای درمان قطعی حیوان پیشنهاد می شود.

- شستشوی معده برای خالی کردن قرصهای هضم نشده در معده و تحریک حیوان به استفراغ کردن، در صورتیکه حداکثر چهار ساعت از مصرف دارو گذشته باشد، موثر است.

-استفاده از کربن فعال شده برای جلوگیری از جذب آسپرین توسط معده

-قرار دادن از کاتر IV برای هدایت مایعات جهت هیدراته کردن و پیشگیری از آسیب کلیه

- تجویز داروی ضد اسید و ترش کردن معده از قبیل
(misoprostol (Cytotec), cimetidine (Tagamet)، sucralfate (Carafate

-تجویز داروی ضد تهوع از قبیل
(metoclopramide (Reglan), prochlorperazine (Compazine) chlorpromazine (Thorazine

اقدامات اولیه در منزل

در صورت مصرف تصادفی آسپرین توسط سگ، باقی مانده قرصها را بردارید. سگ را سریعاً نزد دامپزشک جهت درمان ببرید. در صورتیکه فاصله شما تا دامپزشک بیشتر از نیم ساعت است، پیش از حرکت، نخست با دامپزشک برای راهنمایی لازم تماس بگیرید و در مورد وادار کردن سگ به بالا آوردن آسپرینها سوال کنید.

در صورتیکه آسپرین توسط شما به سگ داده شده است و متوجه استفراغ، مدفوع سیاه، بی رنگی لثه، بی اشتهایی شده اید، فوراً آسپرین را قطع نمائید و با دامپزشک تماس بگیرید.

پیشگیری و مراقبت

از مصرف آسپرین بدون تجویز دامپزشک و بیش از حد مجاز اجتناب نمائید. بسته یا قوطی آسپرین را از دسترس حیوان دور نگاه دارید.

در صورتیکه برای درمان سگ، آسپرین تجویز شد، از آسپرین های آکبند و از جلد باز نشده استفاده نمائید. برای پرهیز از بهم خوردگی و ناراحتی معده، آسپرین را همراه با غذا به سگ بدهید و هیچگاه بیش از مقدار تجویز شده، استفاده نکنید.

به خاطر داشته باشید: داروی بیشتر الزاماً بهتر نیست.



_______________________
تهیه و تدوین:دکترافسانه زرگر