همشهری آنلاین - تحقيقات نشان ميدهد بسياري از مرجانها بر اثر گرما در سال2007 نابود شدهاند.در اين سال درجه حرارت آبها دربرخي نقاط دنيا به 37درجه سانتيگراد رسيد. اين گرماي هولناك بهويژه در خليجفارس، استراليا، مالديو و ديگر نقاط آبي دنيا مرجانها را در عمقهاي 8 تا 10متر نابود كرد چرا كه با بالا رفتن دماي آب مرجانها نخستين موجوداتي هستند كه بهشدت آسيبپذيرند.
در عين حال فاضلابها و آلودگيهاي نفتي همچنان درصدر عوامل تهديدكننده آبزيان خليجفارس بهخصوص مرجانها قرار دارند. قاسم نرگسي، متخصص محيطزيست، چندي پيش در اين باره به مهر گفت: «گرمايش زمين باعث مرگ مرجانها شده است اما نميتوان تأثيرات ريختن فاضلابها به آبهاي خليجفارس و آلودگي نفتي شديد را ناديده گرفت چراكه خليجفارس آلودهترين آبهاي جهان را دارد و محل گذر كشتيهاي نفتي و نفتكشهاي غول پيكر است.»
اين مرجانشناس كه در جزيره قشم به مطالعه مرجانها مشغول است، با اشاره به جريانهاي آبي در خليجفارس افزود: «بحث گرمايش زمين و تأثيرات آن بر حيات در آبهاي خليجفارس به اندازهاي است كه بايد چارهاي اساسي انديشيد چراكه تأثير آسيبهاي جنگ نفتكشها در دوران جنگ تحميلي بر موجودات دريايي بهخصوص مرجانها، كمتر از اثرات گرمايش و
تغييرات اقليمي است.»
وي جزيره خارك را از بزرگترين پايانههاي نفتي دنيا دانست و تأكيد كرد: «اين پايانه با اينكه بارها مورد تهاجم قرار گرفته و سرشار از آلودگي نفتي بوده اما بهترين مرجانها را در خود جا داده چرا كه عمقي نسبتا مطلوب دارد و از تابش مستقيم آفتاب دور است؛ البته طبق تجربه با كوچكترين
تغييرات دمايي در آب، مرجانهايش نابود شدهاند.»
نرگسي درباره تأثير آلودگيهاي نفتي در آبهاي خليجفارس گفت: گرمايش زمين و
تغييرات هراسآور دما در آبها تأثير بهمراتب خطرناكتري بر مرجانها گذاشته؛ تأثيري كه در هزار سال اخير بيسابقه بوده است. براي نمونه، كف جزيره قشم بهدليل عمق پايين (حدود 6متر) در معرض تابش مستقيم آفتاب است و به همين دليل مرجانها در سالهاي اخير در آبهاي كمعمق مردهاند.»
به عقيده متخصصان مرجانها (corals) به 2دسته كل تقسيم ميشوند: مرجانهايي كه از خود آهك ترشح ميكنند و بهاصطلاح سفت بوده (hard coral) ايجاد آبسنگ (reef) ميكنند و ديگري مرجانهايي كه آهكي نبوده و اصطلاحا نرم (soft coral) ناميده ميشوند. عمده مرجانهاي موجود در خليجفارس از نوع آبسنگي است. وجود همين آبسنگهاي مرجاني است كه جلوه طبيعت زيباي ديگري به جزاير ايراني خليجفارس بخشيده است.
همين مرجانها عامل زيست آبزيان ريز و درشت اطراف جزيره شدهاند. انواع مرجانها در تمام نواحي دريايي اطراف جزاير ايران يافت ميشوند ولي پراكنش انواع سخت يا آبسنگساز محدود به مناطق كم عمق جزاير و به وسعت صدها كيلومتر مربع است.