به گزارش خبرنگار مهر در بندرعباس، در 170 کیلومتری شهر بندرلنگه زیستگاه امنی برای انواع پرندگان مهاجر به ویژه انواع پرستوهای دریایی در اعماق آبی آبهای نیلگون خلیج فارس جزیره شیدور در همسایگی جزیره لاوان واقع شده است که آن را بهشت پرندگان نیز می نامند.
هرساله هزاران پرستوی دریایی از گونه های کاکلی بزرگ، کاکلی کوچک، پشت تیره و گونه سفید با انتخاب شیدور به عنوان محل جفت گیری، لانه سازی، تخم گذاری و جوجه آوری این جزیره را به آشیانه ای 97 هکتاری بدل می کنند که به هنگام پرکشیدن یکباره آنها گویی زمین به پرواز آمده است.
مطابق کنوانسیون رامسر، این جزیره و آبهای اطراف آن در مساحت 870 هکتار تحت عنوان تالاب بین المللی از سال 2000 میلادی شناخته می شود.
در این موسم سال، پرستوهایی که از بهار بدین جا مهاجرت کرده اند تخم گذاری و جوجه آوری می کنند. این پرستوها در اواخر مردادماه مهاجرت خود را دوباره شروع می کنند و به نواحی مختلفی چون سواحل شرقی هند پرواز می کنند و تا فرارسیدن بهار سال آینده پاییز و زمستان را در آنجا سپری می کنند و در اوایل بهار دوباره به شیدور بهشت خود بازمی گردند.
همچنین مصادف با انقلاب تابستانی در این روزها در نیمکره شمالی بچه لاکپشتهای دریایی در سکوت آغازین ساعات شب سر از میان شن ها بیرون آورده و دل به دریا می سپارند و تا بلوغ و تخمگذاری دوباره به زادگاه خود بازنخواهند گشت.
اما آنچه بسیار ناخوشایند است، برداشت و جمع آوری تخم کاکلی ها توسط عده ای از بومیان جزیره لاوان است که با اقدام به موقع محیط بانان تخم ها توقیف و به لانه پرندگان بازگردانیده شد.
میثم قاسمی، کارشناس مسئول حیاط وحش در گفتگو با خبرنگار مهر در بندرعباس گفت: طی بررسی های صورت گرفته در خردادماه تعداد دو هزار و 125 آشیانه از پرستوهای دریایی گونه سفید شمارش شد و در عین حال تعداد 231 تخم از این گونه نیز به علت امواج دریا از بین رفته است.
وی بیان کرد: بیشترین جمعیت پرستوهای دریایی این جزیره متعلق به پرستوهای دریایی پشت تیره است که با توجه به وسعت پراکنش تخمگذاری گونه و تراکم پوشش گیاهی جمعیت کل آنها حدود 26 هزار و 488 جفت جوجه آور برآورد می شود.
پرندگان تخمهای بازگردانده شده را قبول نکردند
وی با ابراز نگرانی از برداشت تخمها توسط بومیان جزیره لاوان و استفاده خوراکی از آنها گفت: بدلیل جمع آوری تخمهای پرستوهای کاکلی توسط برخی از بومیان ناآگاه، به منظور مصارف محلی تعداد 220 تخم (تقریباً کل تخمها) از این دو گونه علیرغم بازگردانیدن آنها توسط محیط بانان به لانه ها به دلیل قبول نکردن تخمها توسط والدین کاملاً از بین رفته است.
قاسمی خاطرنشان کرد: به بومیان جزیره لاوان در خصوص حساسیتها و علل حمایت جوامع بین المللی از این پرندگان و جرائم و مجازات های ناشی از هرگونه اعمال خسارت به گونه های تحت حمایت توضیحات و آموزشهایی داده شده است.
وی بیان کرد: از ریش سفیدان و بزرگان اهالی درخواست شد تا به جهت حفظ و حراست از گنجینه میراث زنده و طبیعت کشورمان و نظر به شیوع بیماری های مختلف مشترک انسان و ماکیان در نواحی مختلف دنیا به ویژه در سمت شرق و جنوب شرق و مهاجرت این پرندگان، امکان انتقال این بیماری ها به منطقه و در صورت تماسهای خطرناک مثل برداشت و استفاده از تخم می تواند باعث انتقال بیماری به مردم محلی و سپس شیوع آن در جزیره و منطقه شود.
مسئول کارشناس محیط زیست هرمزگان اذعان داشت: جلوگیری از جمع آوری تخم پرستوهای دریایی از جهات مختلف از جمله بعد مسافتی که این پرستوها به منظور تخمگذاری به این جزیره طی می کنند (از شرق اقیانوس هند به این جزایر با توجه به حلقه های یافت شده از این گونه در آنجا) حائز اهمیت است.
وی در مورد راهکارهای مقابله صحیح بوسیله مدیریت مناطق تحت حمایت به خبرنگار مهر گفت: اصل پنجاهم قانون اساسی مبنی بر حفاظت از محیط زیست یک وظیفه عمومی است که نمی توان تنها با پاسبانی یک نهاد از تمام داشته های مناطق تحت حمایت به طور کامل محافظت کرد بلکه این مدیریت نیازمند کارهای فرهنگی بسیار وسیع در بین جوامع محلی و اقشار مردم جهت فرهنگ سازی و انجام آموزشهای لازم است که این خود توسط بخش دولتی و خصوصی قابل انجام است.
وی حضور بیشتر سازمانهای مردم نهاد علاقمند را برای انجام همکاری مشترک، ضروری دانست و افزود: باید حساسیتهای موجود به جوامع توسط افراد علاقمند منتقل شود و انجام اقدامات حمایتی و حفاظتی، فرهنگ نگهداشت و مراقبت از طبیعت اطرافمان پیرو اصل پنجاهم قانون اساسی تنها در بین گروههای طبیعت دوست و کارشناسان و مسئولان امر محدود نشود بلکه تمام اقشار جامعه آن را یک وظیفه و مسئولیت فردی بشناسند.
قاسمی خاطرنشان کرد: در مطالعه سوابق انجام فعالیتهای مشترک به منظور افزایش دانش و تغییر نگرش جوامع محلی نسبت به موارد زیستی محیطی به مواردی چون برنامه حمایتی انجام شده از لاکپشت های دریایی تخم گذار در سواحل روستای شیب دراز قشم می رسیم که بسیار موفقیت آمیز بودند و در جریان آن بومیانی که از تخم لاکپشتها به منظور استفاده های خوراکی و درمانی بهره می جستند با دریافت آموزشهای لازم و ارتقا حس مسئولیت اکنون خود به عنوان محیط بانانی متقاضی و مراقب از این گونه به شدت محافظت می کنند و هر ساله هزاران نفر برای تماشا و مطالعه به این منطقه سفر می کنند که این خود جامعه میزبان را بسیار بیشتر از قبل ذینفع کرده است.
|