تکاملی 15میلیون ساله باعث شده است زرافهها بلندترین
گردن را میان جانوران روی زمین داشته باشند. این تکامل حاصل از نیاز آنها به تأمین غذا است یا به بخشی از گزینش جنسی در این حیوانات برمیگردد؟
محبوبه عمیدی: حدود 15میلیون سال پیش، گیاهخوارانی شبیه بزهای کوهی در دشتهای خشک آفریقا زندگی میکردند که هیچ ویژگی آناتومی منحصربهفردی نداشتند. تنها نکته این بود که تعدادی از آنها گردنهای کمی بلندتری داشتند.
اولین نمونهها از زرافههایی شبیه به زرافههای امروزی که حاصل تکاملی 9میلیون ساله بودند، حدود 6میلیون سال پیش ظاهر شدند. حیات گونه امروزی زرافه تنها 1میلیون سال قدمت دارد. قد این گونه که بلندترین حیوان ساکن خشکی به شمار میرود، بین 4.5 تا 5 متر است که نیمی از آن به
گردن بلند زرافه تعلق دارد.
اغلب عامل این تکامل را رقابت بر سر غذا و نیاز به دسترسی به شاخههای بلندتر درختان میدانند. اما از آنجا که زرافهها برای نزاع هم از این گردنهای بلند استفاده میکنند، میتواند این تکامل به آنها در برتری حین رقابت بر سر قلمرو و زرافههای ماده نیز کمک کند.
تعداد اندک درختان بلند موجود در دشتهای آفریقا و عدم نیاز به گردنکشیدن برای دسترسی بهتر به غذا حتی حین خشکسالی این نظریه را تقویت میکند.
بلندترین
گردن روی زمین به مامنکیزاروس متعلق بوده است. طول
گردن این دایناسور گیاهخوار حدود 9متر یعنی تقریبا 4 برابر گردنهای زرافههای امروزی بوده است. با این حال فاصله قلب زرافه تا مغز این حیوان حدود 2متر است و در نتیجه خون برای جابجایی در این حیوان هم به فشار بسیاربالایی نیاز خواهد داشت.
به گزارش نیوساینتیست، تازهترین احتمالی که زیستشناسان در مورد روند این تکامل مطرح کردهاند به گزینش جنسی برمیگردد. آنها حدس میزنند گردنهای بلند در رقابت بر سر زرافههای ماده، کارایی بیشتری داشتهاند.
زرافههای نر برای این رقابت پهلوبه پهلو می ایستند و با فشار
گردن و سر تلاش میکنند رقیب را از میدان به در کنند. به همین دلیل استخوان جمجمه در آنها بسیارسخت است و به دو زائده شاخمانند مجهز شده، ساختار استخوانی و ماهیچهای
گردن هم بسیارمحکم طراحی شده است.
جالب است بدانید طول
گردن زرافههای نر و ماده رشد تقریبا یکسانی داشته اما این ساختار در جنس نر به مراتب سختتر است تا آنجا که میتواند با ضربه استخوانهای حریف را بشکند.
روند مشابه تکامل در زرافههای ماده میتواند این فرضیه را تحتالشعاع قرار دهد اما تعدادی از جانورشناسان معتقدند بقای نسل زرافهها نیازمند تکامل در هر دو جنس نر و ماده بوده است.
آنها تفاوتهای ظاهری این دو جنس را در حیوانات دیگری مانند طاووسها مطرح میکنند که میتواند باز هم بخشی از گزینش جنسی باشد. شاید در آینده دلایل قانعکنندهتری برای این شکل از تکامل در زرافهها مطرح شوند اما به احتمال زیاد گزینش جنسی بخشی از آنها خواهد بود.