صفحه نخست » گزارش ویژه » جذاب

فیزیکدانان توانسته اند یکی از شگفت انگیزترین و تماشایی ترین گلهای تاریخ فوتبال که در سال 1997 توسط روبرتو کارلوس وارد دروازه فرانسه شده است را توضیح دهند. به گزارش خبرگزاری مهر، ضربه آزاد روبرتو کارلوس برزیلی در سال 1997 در برابر فرانسه را به یاد دارید؟ ضربه ای که با سرعتی بالا مسیری منحنی را طی کرد به شکلی که فابیان بارتز دروازه بان را به شکلی میخکوب در جای خود باقی گذاشت و وی تنها با دهانی باز شاهد ورود توپ به دروازه بود.
این گل به اندازه ای زیبا و تماشایی و عجیب بود که بسیاری نتوانستند برای به ثمر رساندن آن هیچ فن و تکنیکی تصور کنند و آن را اتفاقی باور نکردنی و شگفت انگیز خطاب کردند. اکنون مطالعه ای فیزیکی که نتایج آن در نشریه New Journal of Physics منتشر شده این تصورات را مردود اعلام کرده و معتقد است هیچ شانس و اتفاقی در پس این گل جادویی نبوده است.
تیمی از دانشمندان فرانسوی توانسته اند مسیر این گل را کشف کرده و برای توضیح آن معادله ای ارائه کنند. به گفته آنها در صورتی که میزان شدت ضربه وارد شده به توپ، میزان شدت چرخش توپ و فاصله توپ از دروازه به اندازه کافی و مناسب باشد می توان این گل را دوباره به ثمر رساند.
روبرتو کارلوس این گل جادویی را در بازی افتتاحیه رقابتهای بین المللی دوستانه فرانسه و پیش از آغاز رقابتهای جام جهانی 1998 به ثمر رساند.
بسیاری از متخصصان از این گل به عنوان گلی یاد می کردند که با علم فیزیک در افتاده است اما مطالعات جدید معادله ای را ارائه کرده است که می تواند مسیر دقیق حرکت توپ را توضیح دهد.
کریستوفر کلانت رهبر تیمی از فیزیکدانان پلی تکنیک "ایکول" می گوید ما در مطالعات خود مسیر کره ای را در حالی که در مسیری مارپیچی در حرکت بوده است نشان داده ایم.
کلانت این مسیر را مسیری به شکل صدف حلزون توصیف می کند که در آن هرچه مسافت طی شده توسط توپ بیشتر می شود، پیچها و انحنای مسیر نیز افزایش پیدا می کند.
این رویداد که تاثیر مگنوس بر روی به ثمر رسیدن این گل را به اثبات می رساند در اثر افزایش اصطکاک وارد شده بر روی توپ توسط اتمسفر اطراف آن به وجود آمده است به این شکل سرعت توپ به اندازه ای کاهش پیدا می کند که چرخش توپ بر روی مسیر حرکت آن تاثیر گذاشته و مسیر را تغییر می دهد. همانطور که مسیر شوت کارلوس در آخرین لحظه ها تغییر کرد و بارتز را شگفت زده بر جا گذاشت. کلانت و همکارش در اصل در حال مطالعه بر روی مسیر حرکت گلوله ها بودند که موفق به این کشف ورزشی شدند.
آنها برای ساده کردن این مسئله از آب و توپهای پلاستیکی با چگالی برابر آب استفاده کردند. این رویکرد مطالعاتی توانست تاثیر آشفتگی هوا و گرانش را از بین برده و مسیر واقعی و فیزیکی کره ای در حال چرخش را آشکار کند.
به گفته کلانت در میدان واقعی فوتبال می توانیم چیزی مشابه این مارپیچ را مشاهده کنیم اما گرانش بر روی آن تاثیر گذاشته و آن را تغییر می دهد اما در صورتی که مشابه کارلوس با قدرتی بالا به توپ ضربه بزنیم می توان میزان تاثیر گرانش بر روی توپ و مسیر حرکت آن را به حداقل رساند.
بر اساس گزارش بی بی سی، دلیل اصلی شگفت انگیز بودن این ضربه از نظر دانشمندان فاصله طولانی بود که توپ برای رسیدن به بارتز باید طی می کرد. به گفته دانشمندان اگر مسیر کوتاه بود تنها بخش اول منحنی را طی می کرد اما به دلیل طولانی بودن مسیر، امکان افزایش انحنای مسیر به وجود آمده و کل مسیر طی شده است.