صفحه نخست » گزارش ویژه » دنیای حیوانات

ايرن-محمد محمد پور:مهمترين اظهار نظر معاون محيط طبيعي سازمان محيط زيست پيرامون حمايت از يوز ايراني در کنفرانس خبري اش اين بود:" مشکل يوزپلنگ موضوع طعمه است و ضريب حفاظتي اگر بالا برود، آهوها جمع مي‌شوند و طعمه براي يوزپلنگ آماده مي‌شود. چرا که اگر طعمه نباشد يوزها به سمت کوهپايه مي‌روند که جاي مناسبي براي آنها نيست." دکتر صدوق به درستي اشاره دارد که کوهپايه جاي مناسبي براي آهوان نيست؛به قول دکتر کهرم، کوه صاحب دارد و صاحب آن هم پلنگ است اما آيا او مي داند که يوزهاي ايراني چند سالي مي شود که آهو شکار نمي کنند و به کل و بز و قوچ و ميش گرايش يافته اند؟
ماجرا از مصاحبه خبرگزاري محيط زيست ايران با رييس اداره کل محيط زيست نايين شروع شد. وي به ايرن گفته بود:" يوز ايراني مثل تمام يوزپلنگ ها در ابتدا به شکار آهو مي پرداخته است اما کاهش شمار آهو به عنوان گونه" دشت زي" سبب شد تا يوز ايراني به کوهپايه برود و به شکار قوچ و ميش گرايش يابد."
اين ادعا اما توسط مدير پروژه حفاظت از يوز آسيايي نيز تأييدشد. جورابچيان در گفت وگويي با ايرن خاطرنشان کرد:" بر اساس تحقيقاتي که ما انجام داده ايم و گزارش هايي که محيط بانان زيستگاه هاي يوز در ايران براي ما ارسال کرده اند، 57 درصد طعمه يوز قوچ و ميش بوده، 34 درصد کل و بز و تنها 9 درصد آهوو جبير بوده است."
جورابچيان در گفت و گو با ايرن افزود:" اين داده ها ما را به اين نتيجه رساند که يوز ايراني با يوز آفريقايي از نظر فيزيولژيکي تفاوت هايي دارد. در واقع يوز آفريقايي در دشت زيست مي کند اما زيستگاه هاي يوز ايراني به گونه اي است که کوهپايه و تپه ماهور نيز در انها مشاهده مي شود از اين رو يوز ايراني به قوچ و ميش که شکار آنها به مراتب آسان تر از آهو است ، گرايش دارد."
جالب اينکه چند روز بعد يک مقام محلي نيز به جمع موافقان اين نظريه پيوست.اکبري،معاون محيط طبيعي محيط زيست استان يزد نيز گفت:" زيستگاه هاي يوز در يزد با کمبود طعمه آهو رو به رو نيستند چرا که يوز ايراني مدتهاست که آهو شکار نمي کند ."
اين مقام محلي اما تأکيد کرده که قصد ندارد اين گفته کارشناسان را که " يوز ايراني از روي جبر به شکار قوچ و ميش روي آورده " منکر شود اما " آنچه را که ديده و مستند است، مي گويد."
اکبري گفته :" احتمال مي دهم که يوز ايراني خود را با محيط سازگار کرده است اما براي آگاهي از اين نکته که يوز ايراني واقعا به شکار آهو متمايل است يا قوچ و ميش، بايد تحقيقات کاملي صورت بگيرد."
با انتشار اين خبر، کارشناسان محيط زيست واکنش هاي تقريبا يکساني از خود نشان دادند. آنها تأکيد کردند که طعمه اصلي يوز، آهو است.
دکتر کهرم در اين باره گفت:" اگر به ساختار بدني يوز دقت کنيد، متوجه خواهيد شد که اين جانور بايد در دشت به شکار بپردازد و نه در کوهپايه. اين حيوان سريعترين جانور چهارپا است و منطقه شکار آن نيز دشت است.اينکه يوز در طول ساليان اخير به شکار کل و بز و يا قوچ و ميش تمايل پيدا کرده از روي ناچاري است، نه از روي انتخاب."
دکتر رياضي نيز نظراتي مشابه دکتر کهرم را داشت.او گفته بود:"طعمه اصلي يوز آهو است اما يوز جرئت شکار آنرا ندارد!چراکه نزديک به چند دهه است که يوز ترجيح مي دهد قوچ و ميش شکار کند چرا که از آهو به شدت محافظت مي شود و يوز جرئت نزديک شدن به آهو را ندارد."
با اين حال واقعيت اين است که يوز ايراني به شکار قوچ وميش گرايش بيشتري نشان مي دهد و طعمه اصلي اين گونه نادر جانوري آهو نيست.
شايد کارشناسان و پرسنل ادارات محيط زيست بايد يک نسخه از گزارش هاي خود را روي ميز دکتر صدوق قرار دهند تا او نيز در جريان قرار گيرد که يوز ديگر آهو شکار نمي کند.