صفحه نخست » بخش عمومي » دکتر علیرضا شیری » جذاب

در سالهای اخیر، سایت ها ی اینترنتی تحت عنوان شبکه های اجتماعی زندگی ما را تحت تاثیر قرار داده  و موجبات تغییر و تحول  در زندگی را فراهم کرده اند که این تغییرات با سرعت هر چه تمام تر پیش می روند.

به گزارش بانکی دات آی آر، انسانها در مقایسه با سایر مخلوقات از جمله حیوانات، تمایل ذاتی  بیشتری برای ایجاد گروهای اجتماعی دارند و در هر جایی که بیشتر از یک انسان وجود داشته باشد این تعامل صورت می گیرد.دنیای امروز اینترنت خود بخشی از این فرصت تشکیل اجتماع را فراهم کرده است  که توسط انسان اجتماعی اداره می شود، و در هر فرصتی شاخه های متعددی از شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک، توئیتر ، اورکات، دیگ، مای اسپیس و غیره که تعداد آنها نیز بی شمار است را در دسترس قرار می دهد.

این در حالی است که سیل عظیمی از شبکه های اجتماعی به صورت حرفه ای در حال ارائه خدمات شبکه ای در سطح دنیای اینترنت می باشند و این فکر را به ذهن متبادر می کنند که حقیقتا چگونه و به چه میزان دنیای اطراف ما تحت تاثیر این پدیده نوظهور دستخوش تغییر و تحول بوده است و چگونه این شبکه ها به بخشی از زندگی روزمرۀ برخی انسان ها  تبدیل شده است.

خوب ، بد ، زشت !

آخرین باری را که با همکلاسی دوران تحصیلتان تماس داشتید را به یاد می آورید؟ شما حتی خود او را هم به یاد نمی آورید! اما وقتی که در حال چک کردن صفحۀ فیس بوکتان هستید ناگهان پیغامی از همان دوست قدیمی دریافت می کنید! آیا از این ارتباط مجدد خوشحال نیستید ؟ درست است؟ خوب این دقیقاً همان تغییر مثبت و خوشایندی است که در زندگی شما ایجاد شده است و شما می توانید با تعداد زیادی از دوستان قدیمی تان ارتباط برقرار کنید. اما از طرف دیگر، در کنار تمام جنبه های مثبت این پدیده، جنبه های منفی ای نیز وجود دارند ، مانند  شکایت افرادی که از اطلاعات شخصی آنها توسط هکرها سوء استفاده شده یا گزارشهایی مبنی بر آزار و اذیت و سلب آرامش و غیره ... اما مساﺋل به اینجا ختم نمی شوند.

کودکان معتاد ؛ معضلی که نمی توان به سادگی از آن عبور کرد

در ادامه به مشکلات کودکان و نوجوانانی می رسیم که به نوعی معتاد به استفادۀ از اینترنت می شوند و در این میان افت تحصیلی محسوسی پیدا می کنند و در برخی موارد حتی به سختی می توانند دوره های تحصیلی خود را پشت سر بگذارند. آنان در حال حاضر نیاز خود را در معرفی و نشان دادن خود و شخصیت و هویتشان در همین صفحات اینترنتی جستجو می کنند. حقیقتی که باید پذیرفت آن است که  دورانی که دانش آموزان مدارس برای کسب شهرت و هویت برتر به دنبال درس و تلاش و رقابت در محیط مدرسه بوده اند تا حد زیادی پشت سر گذاشته شده است و اکنون رقابت بین آنها به روی صفحات مجازی  اینترنت منتقل شده است و قویترین شاخص محبوبیت آنها لیست دوستانشان است.هر چه دوستان بیشتری داشته باشند به این مفهوم تلقی می شود که از همه محبوب ترند. یاد آور می شویم که هر چند عمده این تاثیرات بیشتر در دنیای غرب بوده است ، اما گسترش آن در سطح دنیا و از جمله کشورمان، ما را از تاثیرات جانبی این امر مصون نگه نداشته است.

این موضوع فقط مختص به نوجوانان نیست. در میان افراد میانسالی نیز که خود را با این موضوع درگیر کرده اند نیز صدق می کند.

من می چتم ، پس هستم !

موضوع پدیده شبکه های اجتماعی  توسط  محققان و دانشمندان زمینه های اجتماعی بررسی شده و نتیجه تحقیقات نشان می دهد که  درصد بسیار زیادی از کسانی که به عضویت شبکه های اجتماعی در می آیند یا پیوسته در محیط های چت روم فعالند ، خودباوری و اعتماد به نفس پایینی دارند و با ورود به  فضاهای فیس بوک و تو ئیتر فضایی مجازی به راحتی می توانند به عنوان یک انسان کامل در مقابل زندگی حقیقی شان  قرار گیرند و خودنمایی کنند. بنا بر نتیجه  تحقیقات ، این یک نوع ترفیع پر طمطراق در بیهودگی است. به طور مثال ، اگر شما به روی یک تصویری کلیک کنید که از جذابیت و زیبایی مورد نظر شما برخوردار باشد، می تواند این انگیزه را به شما بدهد که خود را به جای آن عکس جا بزنید و یا خود و روحیه تان را در غالب آن به دیگران معرفی کنید.

اما چه از این سیستم متنفر باشید ، چه از آن خوشتان بیاید، نمی توانید چشمانتان را بر روی واقعیت وجودی آنان ببندید.این شبکه های اجتماعی اینترنتی ، بر رویکرد و واکنش ما به مساﺋل گوناگون تأثیرگذار بوده اند و خواهند بود. همیشه افرادی که در این باب حمایت کنند و یا به مخالفت بپردازند هستند، اما باید بدانید که مادامی که بتوان از طریق این سایت ها کسب درآمد کرد، آنان بر عقبه فضای مجازی تکیه زده اند و باقی می مانند.

گسترش بی سابقه و بی برنامگی ما

تاثیرات مثبت و منفی، عواید اقتصادی این شبکه ها همه و همه تاثیراتی است که در نهایت در رفتار و عملکرد ما در جامعه چه به لحاظ اجتماعی و چه به لحاظ اخلاقی و اقتصادی خود را نمایان می کنند و بررسی های آگاهانه بر روی آن ها لازمه هر جامعه ای محسوب می شود. اما متاسفانه  یکی از راه های مواجه با این پدیده با این دیدگاه صورت می گیرد  که چون سایت های حرفه ای تر و بزرگتر در جهت منافع فرهنگی ما نیستند  در نتیجه آن ها را به کل نادیده بگیریم و یا اصلا دسترسی به آن ها را به کل ناممکن کنیم. آیا در دنیای ارتباطات فعلی می توان این روش مقابله ای را اجرایی کرد و در نهایت مدعی شد که همه چیز تحت کنترل است.

تهاجم فرهنگی، ورود به حوزه های فرهنگی اصیل کشورمان، همه می تواند یک حقیقت باشند. می توانند خود یک مشکل باشند. اما مطمئنا انکار مشکل یا در حالت دیگر آن حذف صورت مسئله در این حوزه ها کارآمد نیست. کاش به جای سیاست حذف در حوزه های فرهنگی کمی به فکر آگاهی دادن و فرهنگ سازی آن هم نه فقط به حد کلام وسفسطه بلکه در حد عمل باشیم.