صفحه نخست » بخش عمومي » دکتر علیرضا شیری » هنرمندان

عباس كیارستمی امروز اول تیر ماه، هفتاد و دو ساله می‌شود.
به گزارش خبرنگار بخش سینمایی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این كارگردان سرشناس سینمای ایران كه متولد ‌١٣١٩ تهران است، با ساخت فیلم‌های كوتاه و بلند به‌عنوان شاخص‌ترین فیلم‌ساز ایرانی در عرصه‌ی بین‌المللی مطرح شده است.
او در كارنامه‌ی فیلم‌سازی‌اش ساخت فیلم‌های كوتاه «نان و كوچه»، «زنگ تفریح»، «تجربه»، «دو راه حل برای یك مساله» و .. و فیلم‌های بلند «گزارش» ‌١٣٥٦، «اولی‌ها» ‌١٣٦٢، «خانه‌ی دوست كجاست؟» ‌١٣٦٥، «مشق شب» ‌١٣٦٦، «كلوز‌آپ، نمای نزدیك» ‌١٣٦٨، «زندگی و دیگر هیچ» ‌١٣٧٠، «زیر درختان زیتون» ‌١٣٧٣، «طعم گیلاس» ‌١٣٧٦، «باد ما را خواهد برد» ‌١٣٧٧، «ABC آفریقا» ‌١٣٧٩ را دارد و در سال‌های اخیر هم «شیرین»، «كپی برابر اصل»، «مثل یك عاشق» را ساخته است.
عباس كیارستمی كه به تازگی در جشنواره‌ی فیلم كن، فیلم جدیدش «مثل یك عاشق» را به نمایش گذاشت در حاشیه‌ی همین جشنواره در گفت‌‌‌‌وگویی با خبرنگار ایسنا درباره‌ی عدم ساخت فیلم‌ در ایران در سال‌های اخیر معتقد بود: «باید شرایط بهتری در ایران برای فیلمسازی فراهم شود تا بتوانم در كشورم فیلم بسازم.»
او از عدم اعتبار پروانه نمایش‌ها گلایه كرده بود.
به گزارش ایسنا، عباس كیارستمی درباره‌ی جغرافیای فیلم‌هایش در سال‌های اخیر در جشنواره‌ی كن اخیر در نشست خبری‌اش گفته بود: «در سال‌های اخیر متاسفانه اتفاقی افتاده و من فیلم‌هایم را در خارج از ایران كار می‌كنم و این موضوع دلیل روانی دارد.
استفاده از جغرافیا شانسی است كه سینما به ما می‌دهد و همه‌ی مشكلات را گاهی به شكلی كه انتظارش را نداریم حل می‌‌كند و مدیوم تازه‌ای به دست می‌آوریم كه پیش از این جرأت مقابله با آن را نداریم.»
در همان مقطع علیرضا سجادپور - مدیركل اداره نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی - در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، مطرح كرده بود: «در گذشته كه فیلم‌های آقای كیارستمی به درخواست خودشان معمولا اكران نمی‌شد؛ نه اینكه وزارت ارشاد بخواهد جلو فیلم‌های ایشان را بگیرد، همانطور كه «شیرین» سال قبل اكران شد و ما برای اكران «كپی برابر اصل» هم چه در قالب گروه مخاطب خاص و چه به‌صورت گسترده آمادگی داریم.»
وی یادآور شده بود:‌« هنگامی كه آقای كیارستمی علاقه‌مندی خودشان را برای اكران «شیرین» در ایران اعلام كردند، این فیلم در قالب گروه مخاطب خاص و با حمایت وزارت ارشاد اكران شد و امكان نمایش گسترده را طی سال‌های پس از ساختش پیدا كرد. البته شاید تعداد سالن‌های این فیلم كم بود اما جنس «شیرین» چنین اقتضایی داشت.»
مدیركل اداره نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در عین حال مطرح كرده بود: «البته از آنجا كه آقای كیارستمی، خودشان فضای فرهنگی جامعه را به‌خوبی می‌شناسند، پیشنهاد اصلاحات پوششی فیلم را دادند تا «كپی برابر اصل» براساس فضای فرهنگی جامعه اكران شود اما هنوز این اتفاق عملا نیفتاده است. ما وقتی درباره اصلاحات پوششی فیلم صحبت كردیم، ایشان در حال آماده‌سازی فیلم جدیدشان در ژاپن بودند و به‌طور طبیعی فرصت نكردند كه اصلاحات پیشنهاد شده از سوی خودشان را انجام دهند اما در هر صورت ما هم به آقای كیارستمی و هم به نماینده‌شان اعلام كرده‌ایم كه آماده اكران «كپی برابر اصل» چه در قالب گروه مخاطب خاص و چه به صورت گسترده هستیم، پس اساسا مشكلی در زمینه فیلم‌های ایشان وجود نداشته است.»
در حالیكه سال گذشته بحث اكران فیلم‌های اخیر كیارستمی «كپی برابر اصل» و «شیرین» در ایران داغ بود، تنها فیلم «گریه» در چند سانس محدود اكران شد.
خبر اكران دو فیلم‌ عباس كیارستمی، خبر تازه‌ای نبود. ماجرای اكران دو فیلم «شیرین» و «كپی برابر اصل» از اسفند ماه سال گذشته (89 ) آغاز شد.
سیدعلیرضا سجادپور در گفت‌وگویی با ایسنا در اواخر سال 89 گفته بود:« برنامه‌ی اكران مخاطب خاص كه برای سال 90 تحت حمایت معاونت سینمایی پیش‌بینی شده بود، با مروری بر برخی از آثار عباس كیارستمی آغاز می‌شود.»
مدیر كل اداره نظارت و ارزشیابی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان كرده بود:«این برنامه در روزهای باقیمانده از سال جاری (89) با نمایش دو اثر از آخرین فیلمهای عباس كیارستمی در چند سالن تهران آغاز می‌شود و این مقدمه‌ای بر آغاز برنامه‌ی اكران آثار مخاطب خاص خواهد بود.»
به گزارش ایسنا،نه تنها فیلم‌های عباس كیارستمی تا آخر سال 89 اكران نشد بلكه سال 90 هم سپری شد و این فیلم‌ها اكران عمومی نشدند و فقط در اواخر سال 90 در چند سانس محدود «گریه» اكران شد.
سیف‌الله صمدیان ـ هنرمند عكاس بر مقدمه‌ی كتابی درباره‌ی كارگاههای كیارستمی درباره‌ی این هنرمند نوشته است::«سر کوچه، آرام و بی‌خیال ایستادهای، عباس کیارستمی سوت زنان از راه می‌رسد و در حال خوش و بش، دست در جیب تو می‌کند و مشتی گره کرده بیرون می‌آورد و شروع می‌کند به خوردن چیزی شبیه کشمش و نخودچی! لحظهای مشکوکِ حال او و دارایی جیبهایت می‌شوی. دوباره همین کار را می‌کند و قبل از اینکه شروع به خوردن کند، دستپاچه، دست در جیبت میکنی و در حالی که چشم به دهان او دوخته‌ای به خالی جیبت چنگ میزنی و دست بیرون نیاورده، میبینی که باز قصد دارد چیزی را که تو نیافتهای، بیاید! و اینبار است که مچ دست او را قبل از این که از جیبت بیرون بیاورد، میگیری و چشم در چشم او، با صدایی که فقط خودت می‌شنوی، می‌پرسی: آخر این چه سِری است که من چیزی را دارم و خودم نمیدانم و تو میدانی!؟
... و این همان حس غریبی است که گریبان بسیاری از آنهایی را می‌گیرد که با فیلمهای کیارستمی و شیوه فیلمسازی او سرِسازگاری ندارند. یعنی در واقع از این که کیارستمی موضوع فیلمهایش را به‌همین راحتی از خود آنها و روزمرگی‌های اطرافشان می‌گیرد و به خودشان تحویل می‌دهد، لب به دندان می‌گزند و بدون آنکه به راز و رمز این کار بیاندیشند و فقط برای این که به پرِ قبای شعور و دانش و فرهنگ سینماییشان برنخورد، مانیفیست صادر می‌کنند که پرداختن به موضوعهایی از این گونه ساده و پیش دست و پا افتاده آنهم با شیوهای ساده‌تر و بدون پیچیدگیهای رایج، در شأن ابهت و عظمت سینما نیست...»
سیف‌الله صمدیان كه این‌بار به عنوان مدیر انتشارات «تصویر ایران» كتابی با عنوان «نوعی نگاه» را به مناسبت هفتاد سالگی كیارستمی منتشر كرده است، در ادامه‌ی مقدمه‌ی این كتاب به عنوان یادداشت ناشر آورده است:« این یادداشت را سیزده سال پیش در شماره ‌٢٥ ماهنامه تصویر، در کنار گزارشی از جشنواره کن ‌٩٧، "طعم گیلاس" و نخل طلا ، با عنوان "همیشه پیش از آنکه فکر کنی، می‌بیند" نوشته بودم و این درست زمانی بود که در گرماگرم سالهای تدریس برای دانشجویان عکاسی بودم و یکی از مثالهای همیشگی‌ام در کلاسها، کلام معروف و راهگشای " آندره کرتژ" ، عکاس مجاریالاصل بود، همانی که به‌قول کارتیه برسون، "همه ما عکاسان، به‌نحوی مدیون او هستیم".
کرتژ عقیده داشت "بسیاری از مردم نگاه می‌کنند ولی عده کمی از آنها می‌بینند" و این تفاوت " نگاه کردن" و " دیدن" ، مسأله همیشگی تصویرسازان این جهان بوده و خواهد بود.»