به گزارش زیست بوم به نقل از مهر، شهر بزنجان از توابع شهرستان بافت یکی از شهرهای زیبا و بکر استان کرمان محسوب می شود و عمده فعالیت اقتصادی مردمان این شهر که بیشتر شامل خانه باغ است کشاورزی می باشد.
این شهر در کنار دره ای زیبا قرار گرفته که رودخانه ای در بستر این دره جریان دارد و شهر بزنجان را که مملو از باغهای گردو انواع میوه های سردسیری است را به یکی از زیباترین شهرهای استان کرمان تبدیل کرده است.
طبیعت بکر و دست نخورده این شهر در حالی شهره عام و خاص است که بافت سنتی زندگی در این شهر کوچک همچنان حفظ شده و از کمترین آلودگیهای زیست محیطی برخوردار است.
از دیر باز مردمان این شهر در خانه باغهای خود برای تهیه آب مورد نیاز برای شرب، استحمام و کشاورزی اقدام به حفر چاههای متعدد کرده اند و با استفاده از موتور پمپهای کشاورزی آب مورد نیاز را تامین می کنند.
با این وجود بسیاری از خانه های این شهر از آب لوله کشی نیز برخوردارند اما به دلیل عادت کردن مردم به استفاده از چاههای آب برای آبیاری درختان بخش قابل توجهی از آب مورد نیاز خانوارهای بزنجانی از چاههای آب تامین می شود.
افزایش گازوئیل در چاههای آب کشاورزی/ صدمه به باغها و مزارع
اما این شهر کوچک و آرام طی ماه گذشته شاهد پدیده ای نادر بوده است مردم شهر به تدریج شاهد پر شدن چاههای آب کشاورزی از گازوئیل هستند. بطوریکه در ابتدا بخشی از چاههای آب شاهد نشست گازوئیل بود اما هم اکنون عمده چیزی که از چاهها خارج می شود گازوئیل است.
بطوریکه حتی به سادگی می توان گازوئیل خارج شده از این چاهها را آتش زد.
رفته رفته شدت آلودگی به حدی افزایش یافته که به خصوص در منطقه سر تل چاهها مملو از گازوئیل شده است نکته قابل توجه اجرای عملیات تخلیه چاهها از گازوئیل بود اما تنها دو ساعت پس از تخلیه چاهها بار دیگر چاههای آب مملو از گازوئیل شده است.
آلوده شدن شدید منابع آب زیر زمینی بزنجان در حالی روی داده است که تنها منبع تامین آب کشاورزی این شهر و باغهای وسیع گردو و میوه و مزارع آبهای زیر زمینی است.
آلودگی منابع آب و خاک/ آلودگی شدید رودخانه
کشاورزان و مردم بزنجان هم اکنون نگران این مسئله هستند که با ادامه این روند و شدت آلودگی کشاورزی در مزارع این شهر با خطر آلودگی منابع خاکی و آبی مواجه شود.
از سوی دیگر آلودگی های موجود به رودخانه حاشیه شهر نیز وارد شده و موجب تلف شدن ماهی های موجود در رودخانه و لطمه به محیط زیست این شهر نیز شده است با این وجود تاکنون منبع آلودگی در آبهای بزنجان مشخص نشده است.
منبع نشت گازوئیل مبهم است
تنها گزینه مورد نظر برای توجیه این پدیده نشست گازوئیل از پمپ بنزین این شهر بود که با تحقیقات دقیق صورت گرفته در پمپ بنزین مشخص شده است که مخازن سوخت گازوئیل این پمپ بنزین نیز هیچ نشتی نداشته است.
علت وقوقع این حادثه در حالی در پرده ای از ابهام است که هر روز بر شدت آلودگی افزوده می شود و صدمات جبران ناپذیری به کشاورزی و محیط زیست بزنجان وارد می کند.
آتش سوزی در رودخانه
این درحالی است که به دلیل وجود گازوئیل در آب رودخانه بزنجان طی روزهای اخیر موجب بروز آتش سوزی در رودخانه شده است که این آتش با حضور به موقع آتش نشانی مهار شد.
بروز این آتش سوزی و درصد بالای اشتعال این ماده باعث شده است مردم محلی در خصوص گازوئیل بودن این مواد ابرازنظرهای مختلفی داشته باشند.
این درحالی است که مسئولان محلی بزنجان و شهرستان بافت نیز طی این مدت بیکار نبوده اند بازدیدهای خانه به خانه، بررسی پمپ بنزین و حتی حفر کانال به سمت مناطق احتمالی نشت گازوئیل و تخلیه چاههای آب از جمله اقدمات صورت گرفته است اما هیچ یک از این موارد به نتیجه قطعی نرسیده است.
میزان آلودگی رودخانه و چشمه و قناتهای بزنجان هر روز بیشتر می شود و به گفته مردم محلی خاک باغها و مزارع نیز آلوده شده است.
احتمال آلوده شدن هلیل رود و سد جیرفت
آنچه که بیش از پیش نگرانیهای زیست محیطی را افزایش می دهد این است که رودخانه بزنجان از سرشاخه های رودخانه بزرگ و دائمی هلیل رود در استان کرمان است که به سد جیرفت ختم می شود که آب بخش قابل توجهی از اراضی کشاورزی جنوب کرمان را تامین می کند.
فرماندار بافت در اظهار نظری در خصوص وضعیت آبهای زیر زمینی بزنجان گفته است که با وجود اقدامات انجام شده همچنان دلیل بروز این پدیده مشخص نیست.
محمد علی بهروز افزود: نشست گازوئیل آبهای منطقه را آلوده کرده و گروههای مختلفی از دستگاههای مربوط بررسیهای لازم را به صورت ویژه برای علت یابی این مسئله در دستور کار قرار داده اند.
وی ادامه داد: به نظر می رسد با بررسیهای صورت گرفته به زودی دلیل بروز این مشکل اعلام خواهد شد.
اما دلیل این امر هر چه باشد پس از گذشت روزها از نشست گازوئیل امروز شاهد خسارت جبران ناپذیر زیست محیطی به رودخانه و محیط زیست بزنجان از یک سو و از سوی دیگر به منابه خاک و آب شهر هستیم.
این امر درحالی روی داده است که گازوئیل به دلیل شدت چرب بودن و خورندگی یکی از خطرناکترین آلاینده های محیط زیست محسوب می شود و از بین بردن آلودگیهای ایجاد شده نیاز به صرف هزینه و وقت فراوان دارد.
رودخانه بزنجان، چشمه ها و قنوات بزنجان نیز که هم اکنون مملو از گازوئیل هستند به نگرانی برای مردم این شهر تبدیل شده اند.
خسارت شدید به مزارع کشاورزی به دلیل آلودگی/ دغدغه شهروندان
احمد علیخانی از ساکنان بزنجان در گفتگو با مهر اظهارداشت: تنها منبع آبیاری درختان کهنسال گردو که دهها سال از عمر آنها می گذرد آبهای زیرزمینی است که با حفر چاه در خانه ها تامین می شود.
وی افزود: با آلوده شدن چاهها به گازوئیل در صورت آبیاری خاک و درختان آلوده می شوند این درحالی است که به دلیل شدت خورندگی گازوئیل این مایع اگر بر روی دست انسان نیز بریزند دست را دچار مشکلات پوستی شدید می کند همین مسئله در مورد درختان هم صادق است.
وی گفت: از زمان بروز این مشکل نتوانسته ایم درختان را آبیاری کنیم و ادامه این روند کشاورزی که تنها پایه اقتصادی شهر محسوب می شود را به خطر می اندازند.
محمد گله داری از دیگر ساکنان بزنجان نیز با ابراز نگرانی از وضعیت موجود گفت: چند روز قبل پس از بروز آلودگی در رودخانه حاشیه شهر به دلایلی گازوئیل موجود در رودخانه آتش گرفت و به زحمت و با حضور به موقع آتش نشانی آتش خاموش شد.
وی با اشاره به وجود گازوئیل در چاههای آب و باغها و قنوات و چشمه ها گفت: این مسئله می تواند بار دیگر تکرار شود.
این شهروند بزنجانی از مسئولان خواست هر چه زودتر منشاء آلودگی را مشخص و از ادامه نشست گازوئیل به داخل آبهای زیر زمینی جلوگیری کنند.
وی ادامه داد: کشاورزی مردم بزنجان با چالش مواجه شده است و از این مسئله نگران هستیم که گازوئیل از طریق ریشه درختان به خصوص در باغهای گردو جذب و باعث خشک شدن درختان شود.
گمانه زنی های دلیل نشت مواد نفتی
ادامه روند نشت گازوئیل در منابع آب زیر زمینی اما گمانه زنیهایی را بین مردم بهم همراه داشته است که برخی از آنها دور از ذهن نیز نیست.
محتمل ترین ایده در این خصوص نشت مواد نفتی از انبار قاچاقچیان احتمالی سوخت است پیش از این نیز این مسئله بارها دیده شده که در برخی موارد قاچقچیان سوخت با ایجاد انبارهای غیر مجاز زیر زمینی گازوئیلی که سهمیه کشاورزان برای کار پمپهای کشاورزی را خریداری می کنند و پس از انبار کردن آنها را به تدریج به مرزهای شریقی منتقل می کنند.
برخی می گویند به احتمال فراوان یکی از این انبارها دچار نشت شده و سوخت احتکار شده روانه منابع آب زیر زمینی شده است.
گزینه دیگر نشت گازوئیل از پمپ بنزین محلی است که طبق گفته مسئولان شهرداری بزنجان و مسئولان شرکت توزیع فراورده های نفتی تحقیقات لازم در این خصوص انجام شده و این امر منتفی است.
امر دیگری که بسیار دور از ذهن است احتمال وجود منابع نفتی طبیعی در منطقه است که این مسئله نیز نیاز به کارشناسی بیشتر مسئولان و کارشناسان دارد.
در صورت تحقیق هر یک از این موارد که تنها در مرحله حدس و گمان است مردم توقع دارند هر چه زودتر منبع آلودگی رفع شود باید منتظر بود و دید طی روزهای آینده مسئولان به صورت رسمی دلیل بروز این پدیده را چگونه توجیه می کنند.