زیست بوم: وقتی برای نخستین بار از سوختهای زیستی به عنوان یک راهکار دوستدار محیط زیست برای مقابله با تغییرات جوی ناشی از مصرف بیش از اندازه سوختهای فسیلی صحبت شد، همه فکر میکردند تنها راه مقابله با پیامدهای ناشی از مصرف سوختهای فسیلی همین است و هیچ جایی برای تردید وجود ندارد.
زیست بوم: وقتی برای نخستین بار از سوختهای زیستی به عنوان یک راهکار دوستدار محیط زیست برای مقابله با تغییرات جوی ناشی از مصرف بیش از اندازه سوختهای فسیلی صحبت شد، همه فکر میکردند تنها راه مقابله با پیامدهای ناشی از مصرف سوختهای فسیلی همین است و هیچ جایی برای تردید وجود ندارد.
البته بدیهی است که رشد درختان با هدف تولید سوخت چوبی در مقایسه با سوختهای فسیلی مانند نفت و گاز که در افزایش آلودگی هوا بیشترین سهم را دارند، میتواند تامینکننده منبعی عظیم از انرژیهای تجدیدپذیر باشد که میتواند جایگزین سوختهای فسیلی شود.
ویژگیهای مثبت سوختهای زیستی نظیر نقش موثر آنها در کاهش دیاکسیدکربن موجود در هوا برهیچکس پوشیده نیست.
از این رو چند سالی است که در کشورهایی مانند چین و آمریکا برای مقابله با پدیده شوم آلودگی هوا، جایگزینی سوختهای زیستی مورد توجه قرار گرفته است.
اما درست در همان لحظهای که فکر میکنیم شاید بهتر باشد ما هم برای فرار از مشکلات آلودگی هوا در کلانشهرها با الگوبرداری از کشورهای موفق در این زمینه به سراغ درختانی نظیر سپیدار، اکالیپتوس یا بید برویم، همه نقشههایمان بر آب میشود. انگار نمیشود به هیج چیز دلمان را خوش کنیم.
نتایج تحقیقات انجام شده درباره شناخت ماهیت سوختهای زیستی نشان داده است آلودگی ناشی از سوختهای زیستی که تاکنون ناشناخته بوده و به آن توجه نشده است تا سال ۲۰۲۰ در هر سال ۱۴۰۰ نفر را به کام مرگ میبرد.
در حقیقت همزمان با رشد درختانی که به عنوان منبع تامین سوخت چوبی یا زیستی کشت میشوند، مادهای شیمیایی موسوم به ایزوپرن تولید میشود که در ترکیب با سایر آلایندهها در معرض نور خورشید به تشکیل اوزون سمی منجر میشود و این موضوع میتواند زمینهساز ابتلا به بیماریهای ریوی باشد.
البته اگر این کار در مناطق غیرآلوده و بهعبارتی در شهرهایی غیر از کلانشهرها انجام شود، تاثیر آن به مراتب کمتر است و میتوان امیدوار بود بتوان از روشهای ژنتیکی برای کاهش انتشار ایزوپرنها استفاده کرد اما به هر حال مثل اینکه این قصه سر دراز دارد و داستان به این سادگیها ختم به خیر نمیشود.
اگرچه مهمترین هدف برای روی آوردن به سوختهای زیستی کاهش انتشار دیاکسیدکربن ناشی از سوختهای فسیلی است، اما مطالعات انجام شده نشان دهنده هشداری جدی است که از آیندهای خطرناکتر خبر میدهد.