صفحه نخست » ماهی » گربه ماهیان » زیست محیطی

ديهي است که تلف شدن پليکانها خيلي کمتر از تصاوير مرگ انسانها جلب توجه کند، مضاف بر آنکه هنوز به دنيا مي آيند کودکان ناقص الخلقه اي که دم به دم گوشزد مي کنند دهشت آن انفجار چرنوبيل را اما هنوز از جوجگان نارس پليکانها و فلامينگوها عکسي منتشر نشده، اگر هم بشود بعيد است براي غالب مردم جهان قابل تفکيک باشد از عکس جوجگان سالم هر مرغ دريايي.
بعد: درياها دوسوم سطح زمين را در برگرفته اند. آنچه که جغرافيدانان آن را نيمکره آبي مينامند. نيمکره اي که البته سطحي وسيعتر از خشکيها دارد. اما در حالي که حداقل يک سوم خشکيها مورد مراقبت و پايش زيست محيطي قرار دارند، در کمتر از پنج درصد سطح نيمکره آبي حفاظت محيط زيست صورت مي گيرد. به عبارت ديگر بشر مسئله محيط زيست در نيمه بزرگتر کره زمين را کاملا به خود واگذاشته است. بريتيش پتروليوم تنها بزهکار درياها نيست، نشت نفت تنها بلايي نيست که بشر بر درياها مکرر و همه روزه روا ميدارد، کاهش شمار آبزيان تنها نشانه قهقراي زيست محيطي درياها نيست و پليکانها و ماهيان تنها قربانيان آلودگي در ياها نيستند. فعاليتهاي بدون ضابطه نفتي در درياها، فعاليتهايي که مشابه آنها قطعا در خشکيها ممنوع است روزانه ده ها لکه نفتي را در سراسر آبهاي جهان، از سواحل نروژ تا خليج فارس و از کارائيب تا درياي سرخ و از خزر تا اطلس روانه مي کند. اگر مجموع پيامدهاي اين لکه ها با هم محاسبه شود در بسياري از روزها شايد کمتر از حادثه خليج فلوريدا نباشد، اما چون در جاي دورتري رخ ميدهد و چون ذره ذره رخ مي دهد و چون دور از چشم رسانه هاي نيرومندي که باج هاي بريتيش پتروليوم نتوانست مچشان را بخواباند رخ ميدهند، کسي چندان نگران آنها نمي شود. پارسال خبرگزاري مستقل محيط زيست ايران () گزارشي منتشر کرد در باره ميزان انتشار آلودگي در منطقه عسلويه ايران. گزارش آنچنان تکان دهنده بود که باعث شد شماري ازکارشناسان محيط زيست از عسلويه به عنوان چرنوبيل ايران نام ببرند. شگفت اين بود که با اين وجود که به صورت مستند ادعا شده بود انتشار آلودگي در محدوده عسلويه جان صدها هزار نفر از هم ميهنان ما را تهديد مي کند سازمان حفاظت محيط زيست حاضر به هيچ واکنشي در اين باره، حتي در حد صدور يک اطلاعيه نشد. البته ماهها بعد معاون معزول محيط طبيعي اين سازمان در گفتگو با همان شبکه خبري اذعان کرده بود که " واقعيت اين است که کارشناسان محيط زيست در محدوده عمليات نفتي امکان نظارت و پايش که هيچ، حتي امکان سرکشي به محدوده را هم ندارند. يعني بفهمند از محيط زيست آمده ايم اصلا ما را به داخل راه نمي دهند!" هم زمان با اين اعتراف مقام مذکور در يک باغ دست کاشت در يکي از ادارات دولتي نوشهر چند درخت را قطع کرده بودند، طرفداران محيط زيست چنان واويلايي برآوردند که اشک از چشم فرشتگان آسمان هم جاري شد! کلا بشر يک موجود خشکي زي است و عجيب نيست که مسائل درياها چندان توجهش را برنينگيزد. اينکه به واسطه مصرف ماهيان آلوده از محيط سمي ساحل بسياري از کودکان در ماهشهر ناقص الخلقه به دنيا مي آيند موضوعي است از همان دست، و البته قدري شبيه "يتي" غول هيماليا که همه از آن حرف مي زنند اما کسي حاضر به اثبات صحت و سقم آن نيست.
سرانجام: مانيفست آنتي مالتوسيست ها کتابي است با نام "کوچک احمقانه است". در جايي از اين کتاب آمده است که نگراني مالتوس براي افزايش جمعيت زمين بي خود است زيرا فقط منابع دريايي مي توانند روزانه هزار ميليارد انسان را تغذيه کنند. چهل سالي بعد از انتشار اين کتاب اکنون همه دريافته اند تصور فوق الذکر چقدر خوش بينانه و غلط بوده است. بشر هم اکنون در بزرگترين قحطي تاريخ به سر مي برد ( يک ميليارد انسان در معرض مرگ به خاطر گرسنگي قرار دارند) و درياها هرگز نتوانسته اند آن منبع لايزال غذا باشند که تصور مي شد. واقعه خليج فلوريدا نکته ديگري را نيز در اين باره باز مي نمايد: درياها هم اکنون بيشتر از اينکه روياي ميز غذايي با هزار ميليارد صندلي را برتابند، عرصه هاي رنجوري هستند خود نيازمند ياري انسان. باور کردني نيست اما حقيقت دارد که هيچگاه شمار ماهيان درياهاي جهان کمتر از حالا نبوده است.