واقعیت این است که هیچ کس کامل نیست و اکثر صاحبان سگ اشتباهاتی را در روند آموزش و تربیت سگ ناخواسته انجام می دهند که سبب دشواری یادگیری و یا انجام رفتارهای نادرست در سگ می شود که در تالار تربیت سگ به آنها اشاره شده است. بهتر است هر صاحبی قبل از آموزش سگ و برای اجتناب و غلبه بر این مشکلات 10 اشتباه اصلی که بیشتر از بقیه بچشم می خورد را بداند و از انجام آنها خودداری کند تا در تربیت و نگهداری سگ موفق باشد. که عبارتند از:
1.عدم تطابق در خانواده
هر فردی در خانواده می خواهد در روند آموزش سگ دخالت کند. و هر کسی با دستورات و روش های خاص خود می آید تا در تربیت سگ نقشی داشته باشد. در حالی که این قابل درک است که تمام افراد منزل به عضو جدید خانواده علاقمند هستند، اما این نوع از آموزش، سگ را گیج خواهد کرد.
مثلا فرزند خانواده سگ را به روی مبل دعوت می کند، مادر اجازۀ نمی دهد و سگ را تنبیه می کند، پدر خانواده نظر می دهد که یک مبل را به سگ اختصاص دهند، پسر خانواده برای سگ رختخوابی خریده به منزل می آید. در چنین شرایطی سگ نه می فهمد باید در رختخواب بخوابد و نه متوجه می شود که اجازه ندارد روی مبل برود.
برای جلوگیری از بوجود آمدن عدم تطابق در خانواده نیاز به برنامه ریزی مناسب وجود دارد. مانند: روال خاص، روش های مشخص، مسئولیت ها و قوانین همه پسند باید در میان اعضای خانواده قبل از ورود سگ یا توله به خانه مورد بحث قرار گیرد.به این ترتیب، هرفردی نقش خود و مقرراتی که سگ موظف به اطاعت از آن است را درک خواهد کرد.
2. اجتماعی نبودن سگ
این بسیار مهم است که صاحب بداند سگی که تصمیم به نگهداری دارد برای چه هدفی خریداری شده. معمولا همه تصور می کنند سگها نباید با افراد غریبه ارتباط داشته باشد و از همان تولگی به محدود کردن ارتباط سگ با انسانها و دیگر حیوانات می پردازند درصورتی که این رفتار اصلا صحیح نیست. همۀ سگ ها نیاز به مصاحبت و پیشرفت در اجتماعی شدن دارند و باید بدانند که نباید به انسان و حیوانات بدون فرمان حمله کنند و یا از خود خشونت نشان دهند. محدود کردن تماس سگ با انسان ها و دیگر گونه ها میتواند توانایی حیوان را برای یادگیری محدود کند و منجر به مشکلات رفتاری مانند ترس یا تهاجم، در دراز مدت شود.برای جلوگیری از غیر اجتماعی شدن سگ می توانید حیوان را در زمان پیاده روی همراه خود به محیط های شلوغ ببرید، بازدید از دوستان و کاوش در مکان های جدید همه باید بخشی از رشد آموزشی حیوان خانگی شما باشد.
سگ نگهبان چطور آیا آنها نیز باید اجتماعی شوند؟ بله، سگ نگهبان نیز باید اجتماعی باشد و در خیابان و مکانهای عمومی رفتاری مناسب از خود نشان دهند و تنها در زمان ورود افراد غریبه و بوجود آمدن شرایط غیر طبیعی در محدودۀ نگهبانیش از خود تغییر رفتار نشان دهد و مطیع فرمان صاحب باشد.
3. آموزش بیش از حد و سریع در هر جلسه
آیا شما در 1-2 جلسۀ اول، آموزشهای بسیاری به سگ یاد می دهید و توقع دارید حیوان تمام آنها را فرا بگیرد؟
متاسفانه این اتفاق اغلب در میان بسیاری از صاحبان سگ رخ می دهد و معمولا این روش، باعث می شود سگ بیشتر گیج شود تا چیزی یادبگیرد! شما نیاز دارید در هر جلسه یک ورزش جدید یا آموزش را به سگ یاد دهید تا حیوان کاملا آموزش را بفهمد و بعد به مرور آموزشهای قبلی بپردازید. با این روش سگ سریعتر و در زمان کمتری فرمانها را یاد خواهد گرفت. زمان آموزش سگ را 15 دقیقه در هر جلسه، و دو بار در روز قرار دهید. داشتن صبر و شکیبایی نیز بسیار موثر است تا سگ هر دستور را بهتر درک کند و در فرایند آموزش موفق باشد.
4.تشویق نکردن و یا ندادن بلافاصلۀ پاداش
اگر سگ شما به انجام عملی از خود میل نشان میدهد و شما در دادن پاداش تاخیر کنید، باعث می شوید انگیزۀ سگ از انجام فرمانها کم شود. و شما تصور می کنید که سگ فرمان را یادنگرفته و یا به حدی که تصور می کردید باهوش نیست و همین باعث می شود روند آموزش کند صورت گیرد. سگ قادر به درک آن نیست که چه فرمانی را درست انجام داده، مگر اینکه شما با تشویق کلامی و یا در اختیار قرار دادن غذای مورد علاقۀ سگ، بلافاصله بعد از هر عمل صحیح بودن عمل را برایش مشخص کنید. تشویق بلافاصله شما تضمینی برای انجام رفتار درست سگ در آینده است.
شما باید فقط زمانی سگ را تشویق کنید که حیوان فرمانی را صحیح انجام داده، در غیر این صورت حیوان عادت خواهد کرد که به صورت مجانی و بدون انجام حرکت و یا رفتار مورد نظر شما پاداش بگیرد و در زمان آموزش تمام تلاشش بر این بخواهد بود که تشویقی مورد نظرش را بدون انجام کاری بدست آورد و به دست و پایتان بپری و یا با چنگ مشت شما را باز کند و خوراکی را بدست آورد. همچنین اگر همزمان با انجام رفتار صحیح پاداش ندهید مثلا فرمان بشین را می دهید سگ می نشیند، شما دیر پاداش می دهید، یعنی زمانی که سگ از حالت نشته به حالت خوابیده درآمده پاداش را دریافت می کند. همین سبب می شود که حیوان نتواند بین فرمان بشین و حالت خوابیده تفاوت قائل شود و هر بار که فرمان بشین را می دهید چون تشویقی را در حالت خوابیده بدست آورده سریع می خوابد.
5. پذیرش ناخواستۀ رفتار نادرست
هر زمان که شما از خارج از خانه مراجعت می کنید سگ از خود شوق و ذوق نشان می دهد و به دست و پای شما می پرد و یا زمانی که صدای رعد بگوش میرسد سگ در گوشه ای خود را از ترس دولا کرده و مخفی می شود و زوزه می کشد، رفتار شما در این مواقع چست؟
در هر دوی این رفتارها شما همیشه می رسید و به نوازش کردن سگ می پردازید و همین عمل شما، به معنی صحیح بودن رفتار نادرست سگ است و دلیلی برای از انجام مجدد آن می باشد. اگرچه ممکن است این رفتار بی ضرر به نظر برسد، اما اینگونه از پذیرشهای ناخواسته، ممکن است منجر به بروز مشکلات جدی تر شود، مخصوصا زمانی که حیوانات خانگی بفهمند که این گونه رفتارها باعث افزایش حس دلسوزی و جلب توجۀ مستقیم شما می شود. اما زمانی که سگ بیاموزد این رفتارش نادرست است و با برخورد جدی شما مواجه خواهد شد دیگر به ادامۀ این رفتار نمی پردازد و شما مجبور نخواهید بود که زمانی را صرف اصلاح و آموزش دوبارۀ اینگونه از رفتارهای نادرست حیوان داشته باشید. بنابراین، نسبت به تاثیر پاسخهایی که در قبال رفتارهایی حیواناتتان انجام می دهید توجه داشته به باشید تا مجبور نشوید زمان زیادی را صرف آموزش دوباره ای که ممکن است بی نتیجه باشد و باعث آزار شما و دیگر افراد خانواده شود معطوف دارید.
6. دادن دستورات با اقدامات نامطلوب و تنبه نامناسب
زمانی که تصمیم به تنبیه سگی دارید هیچگاه فرمانی را با نام سگ همراه نکنید ( تدی بیا) این عمل باعث می شود سگ تصور کند چون فرمان آمدن را انجام داده تنبیه شده است. زمانی که سگ عمل اشتباهی انجام داده بیان نام سگ و کلمۀ تنبیه (نه) کافی است.
هرگز هرگز سگ را تنبیه بدنی نکنید حتی اگر ضربه ای کوچک بر روی بینی باشد. این باعث می شود سگ دست شما را وسیلۀ تنبیه بداند در صورتی که دست صاحب برای سگ به معنی محبتی همیشگی است، زیرا به وسیلۀ آن نوازش می شود، از آن غذا می گیرد و ... اگر با همین دست تنبیه شود دیگر اطمینانی به هیچ یک از رفتارهای شما نخواهد داشت و سگی ترسو، لجباز و نافرمان خواهد شد.
آیا می دانید چرا بهترین وسیله برای تنبیه سگ تفنگ آبپاش و یا اسپری آپاش است؟
چون در زمانی که آب به سگ اسپری می شود سگ آبپاش را علت تنبیه می داند نه صاحب و یا دست او را.
بارها از صاحبان شنیدم که می گویند سگ ما از آبپاش نمی ترسد چون آببازی را دوست دارد. این رفتار به این علت است که پاشیدن آب همراه با بیان اسم سگ و کلمۀ نه بکار نمی رود. شما با بیان اسم سگ، حیوان را معطوف به خود می کنید و با کلمۀ نه، اشتباه بودن رفتارش را نشان می دهید و همزمان با پاشیدن آب او را شوکه می کنید. این روند باعث ایجاد ترسی سالم و مناسب، از انجام حرکت نادرست در سگ می شود.
و علت دیگر، ازبین رفتن ترس سگ نسبت به آبپاش زمانی در سگ ایجاد می شود که شما با اسپری به سگ آب دهید و یا آنرا برای بازی در اختیارش قرار دهید.
7. آموزش سگ، هنگامی که شما در حالت بد روحی قرار دارید
آیا زمانی که شما یک روز بد و پر استرس را گذرانیدن، خسته و ناراحت هستید می توانید به آموزش سگ بپردازید؟
جواب منفی است زیرا ناخواسته تُن صدای شما متفاوت از همیشه خواهد بود و شما به احتمال زیاد برای فرونشاندن خشم و ناراحتی خود و خالی شدن از این فشار روحی رفتاری خشن خواهید داشت، صبر و حوصلۀ کمتری در زمان انجام رفتارهای اشتباه و متوجه نشدن فرامین توسط سگ از خود نشان می دهید. در این شرایط نباید به ادامه آموزش بپردازید، هرچند شما سعی کنید و بتوانید بر خشم خود تسلط پیدا کنید اما سگ به علت دریافت انرژی منفی که از شما ساطع می شود نمی تواند بر روی آموزشها تمرکز پیدا کند و همین امر باعث عصبابیت بیشتر شما خواهد شد. در این زمان نه شما و نه سگ هیچ لذتی از روند آموزش نمیبرید و یادگیری بسیار کند صورت میگیرد.
8. تغذیه توسط دست
دست شما عضوی برای غذا خوردن سگ نیست، این حرکت اشتباه ترین عملی است که یک صاحب از روی محبت و علاقه می تواند انجام دهد. درست است که این عمل باعث برقراری ارتباطی قوی بین صاحب و سگ می شود و هردو از آن لذت می برند اما پیامدهای بدی برای هر دو دارد. بارها دیده شده است که در زمان بیماری، صاحب با دست به سگ غذا می دهد و بعد از بهبود دیگر سگ خود، غذا نمی خورد، چون می داند در صورت اجتناب از غذا خوردن، صاحب می آید و با دست به او غذا میدهد و سگ این روش را برای همیشه پیش می گیرد. این رفتار موجب می شود سگ هر دستی که همراه با غذا باشد را بپذیرد. و عادت به گرفتن غذا در خارج از زمان، مکان و ظرف همیشگی پیدا کند. این عادت بد باعث می شود سگ به اعتصاب غذا بپردازد.
9. بازی نکردن صاحب با سگ
بسیاری از صاحبان فراموش می کنند خارج از تمرین های روزانه با سگ خود بازی کنند. همه سگ ها از بازی با صاحب خود لذت می برند. انجام بازی با سگ، باعث افزایش علاقۀ حیوان نسبت به صاحب و همچنین موجب بالا رفتن سطح یادگیری حیوان می شود، با مقدار مورد نیاز تحریک ذهنی و جسمی در روز شما می توانید سلامت سگ خود را تضمین کنید و همواره موجب تمایل سگ نسبت به جلسه بعدی آموزش شوید.در عین حال، این روند باعث بالا رفتن سوخت و ساز بدن حیوان و تخلیۀ انرژی و کاهش رفتار هیجان زده و پارس بی علت سگ و بالا رفتن اشتهای حیوان در غذا خوردن نیز می شود.
10. استفاده از روشهای حرفه ای
یکی از اشتباهات بزرگ صاحبان در آموزش سگ استفاده نکردن از کمک های حرفه ای در امر تربیت سگ است. استفاده از کتابها، سایت ها و مشاوره با مربیان حرفه ای تربیت سگ باعث جلوگیری از حدر رفتن وقت شما و توانایی سگ در یادگیری می شود. بیشتر مواقع، زمانی صاحب به یاد استفاده از این منابع می افتد که دیگر توانایی نگهداری سگ را ندارد و سن مفید آموزش سپری شده و سگ به رفتارهای اشتباه عادت پیداکرده و زمان و هزینۀ زیادی باید صرف شود تا حیوان به پایۀ ابتدایی که زمان شروع و یادگیری است برسد. در صورتی که قبل از خرید و ورود سگ به منزل باید به فکر تربیت سگ بود نه بعد از برخورد با مشکلات رفتاری. این کاملا دور از باور است که توله ای بدونه آموزش و به خودی خود تربیت پذیر و بی خطا و اشتباه باشد. سگ وسیله بازی و یا یک مجسمه نیست که نگهداریش آسان و بی دردسر تصور شود. نگهداری از هر حیوانی نیاز به علم، زمان، علاقه و هذینه دارد.
این تصور کاملا اشتباه است که فقط با انتخاب یک مربی حرفه ای، می توان به یک نتیجۀ مطلوب در تربیت سگ رسید، زیرا صاحبان باید روزانه زمانی را به تربیت، بازی، تغذیه و نگهداری حیوان اختصاص دهند تا وجود مربی مثمر ثمر واقع شود. همچنین نباید تصور کرد که استفاده از کمک های حرفه ای به معنی کم بودن و یا نداشتن اطلاعات فردی در زمینۀ نگهداری و تربیت سگ است، بلکه فقط بیانگر میزان تعهد، علاقۀ و اهمیتی است که صاحب برای عضو جدید خانواده اش قاعل می شود.