برای جلوگیری از گاز گرفتن طوطی و اصلاح این رفتار نامطلوب، باید ابتدا تشخیص دهید چرا طوطی گاز می‌گیرد؟ و تمام مشکلات اساسی مانند بیماری را حل کنید.

دقت کنید چه زمان، در کجا و بر روی چه کسی گاز گرفتن انجام شده است؟ همچنین باید بتوانید تعیین کنید طوطی چه نوع “نتیجه مطلوبی” از گاز گرفتن دریافت می‌کند؟ مسئله بعدی که باید تشخیص دهید این است که دوست دارید طوطی چه رفتاری را جایگزین گاز گرفتن کند و چگونه می‌توانید عواملی را که در گاز گرفتن موثر است را اصلاح کنید؟

قبل از جلوگیری از گاز گرفتن طوطی باید مطمئن شوید سایر نیازهای طوطی‌تان به خوبی پاسخ داده می‌شود. مثل تغذیه مناسب، خواب کافی، داشتن فرصت کاوش کردن و سایر فعالیت‌های ذهنی.

خوب است بدانید تغییر رفتار طوطی‌ای که استرس دارد بسیار سخت‌تر است. چراکه نیازها اولیه او هنوز پاسخ داده نشده است. در فراهم آوردن شرایط تقویت کننده رفتاری مثبت (مانند تشویقی دادن) برای رفتارهای مناسب و شرایط منفی (مانند گرفتن وسیله یا چیزی که مطلوب طوطی است) در هنگام سرزدن رفتار بد، سرسخت باشید.

بهترین عکس‌العمل به طوطی‌ای که در حال گاز گرفتن آرام دست شماست و این گاز گرفتن دردی به همراه ندارد این است که هیچ واکنشی نشان ندهید. برخی از پرندگان با گرفتن هر گونه پاسخی رفتار خود را بیشتر تکرار می‌کنند و رفتارشان تقویت می‌شود. به هر حال رفتاری که تقویت نشود به عادت تبدیل نمی‌گردد. اما چه کنیم اگر این گاز گرفتن آرام نبود و طوطی دست شما را محکم گاز گرفت؟

اصلاح گاز گرفتن ناشی از نشان دادن غالب بودن یا از روی خشم:
لازم است که انسان از دید طوطی در درجه بالاتر قرار گرفته باشد و در رابطه فرد غالب باشد. برای شروع این کار، لازم است که طوطی دستورهای نزدیک شدن (step-up)، نردبان(ladder)، بالا(up)، پایین(down) را تعلیم ببیند. در این دستورات به طوطی آموزش داده می‌شود از محل نشستنش بر روی دست صاحبش بیاید یا برگردد یا از انگشتی به انگشت دیگر برود.

جلسات تمرین روزانه و کوتاه باید از روز اول آغاز شود. اگر هم اکنون مدت زمانی است که طوطی رفتار گاز گرفتن را دارد و صاحب طوطی نیز نسبت به نوک طوطی محتاط است لازم است که تمرینات داخل محیطی جدید انجام شوند. طوطی در محیط ناآشنایی که تنها یک انسان آشنا (صاحبش) حضور دارد خیلی بعید است که آن فرد آشنا را گاز بگیرد. ممکن است کلینیک دامپزشکی، دوستان یا اقوامتان اتاقی را برای مدتی به جلسات کوتاه تمرین شما اختصاص دهند.

طوطی‌ها نسبت به حالات صورت و تحسین کلامی واکنش نشان می‌دهند. این نوع از تقویت کننده‌های رفتاری مثبت باید در زمانیکه رفتار مناسب از طوطی سر می‌زند نشان داده شوند. اگر طوطی واکنش نامناسبی داشت، سرتان را بالاتر از سطح سر طوطی بیاورید و با صدای معمولی بگویید نه! از صدای بلند یا ناله عصبی استفاده نکنید. چراکه ممکن است آن‌ها از این صدای شما “صدای طوطی ترسیده” را برداشت کنند که البته برایشان مطلوب است.

توجه داشته باشید هیچ گونه خشونت یا تنبیهی در آموزش نباید به کار رود. جلسات درسی روزانه باید تا زمانیکه طوطی پاسخ مطلوب دهد ادامه داشته باشد. زمانیکه دستور شما به طور صحیح اجرا شد نیازی به ادامه جلسات تمرینی نیست اما همچنان به استفاده از دستورها در طول روز ادامه دهید.

بهتر است طوطی را پایین‌تر از سطح چشم خود نگهدارید. به این پرندگان اجازه نشستن بر روی شانه‌تان را ندهید. این کار صورت، گوش‌ها، چشم‌ها و لب شما را در معرض خطر گاز گرفتگی شدید قرار می‌دهد. برای جلوگیری از گاز گرفتن طوطی شما باید یاد بگیرید که گاز گرفتن را پیش بینی کنید و آن را با یک نگاه و فرمان محکم قبل از بالفعل شدن متوقف کنید.



اگر طوطی گاز گرفت باید حرکتی موثر و سریع انجام داد. اگر پرنده بر روی دست شماست دستتان را فاصله کوتاهی تکان دهید تا تعادل او را برهم بزنید. اگر پرنده برو روی بازوی شما قرار دارد بازو را بچرخانید تا تعادل‌اش را از دست بدهد. هرگز نباید پرنده را به زمین بیندازید، تنها از دست دادن تعادل برای یک لحظه کفایت می‌کند.

پرنده نباید با شنیدن صدای ناله (که برای او مطلوب است) تشویق به انجام مجدد این کار شود. بعضی پرنده‌ها لازم است که مدت زمانی را در داخل قفس بروند (تنبیه مانند) اما پیش از اینکه این‌کار را انجام دهید مطمئن شوید که در زمانیکه پرنده شما را گاز گرفته است رفتن به قفس را طلب نمی‌کرده است. زمانیکه یکی از این واکنش‌ها را انجام دادید به همان اکتفا کنید. به تنبیه کردن پرنده، مانند تنها گذاشتن و انزوای پرنده برای یک دوره طولانی، ادامه ندهید.

در هنگام تنبیه کردن ظرفیت پرنده خود را در نظر بگیرید. در اصلاح این رفتار برای بعضی از پرندگان فقط یک نگاه جدی کافیست،  بعضی دیگر نیاز به یک نگاه جدی و گفتن آرام نه! و بقیه آن‌ها لازم است زمان کوتاهی در قفس بمانند.

جلوگیری از گاز گرفتن طوطی ترسیده :
اگر پرنده‌ای از ترس گاز می‌گیرد بسیار مهم است که وسیله یا مکانی که باعث ایجاد ترس در او می‌شود را تشخیص دهید. گاهی اوقات علت ترس بسیار واضح و منطقی است مثل ترس از صدای جارو برقی. اما گاهی این علت ممکن است با منطق شما جور درنیاید و در نتیجه به سختی متوجه آن شوید مثل چیزی که در گذشته برای پرنده رخ داده است و او اکنون از چیزی می‌ترسد که از نظر ما بی‌آزار است. هنگامیکه عامل ترس پرنده را شناسایی کردید دیگر آن را در معرض دید پرنده قرار ندهید. اگر چنین کاری امکان پذیر نیست آن را در نقطه‌ای دور از پرنده قرار دهید که پرنده در آن فاصله احساس ترس نداشته باشد. اگر آرام ماند به او تشویقی بدهید. در طی هفته‌ها، به تدریج فاصله آن را تا جاییکه پرنده آرام می‌ماند به او نزدیک کنید و رفتار تحسین برانگیز یا تشویقی را همراه کنید. این کار باعث می‌شود پرنده عامل ترسش را به اتفاقات خوب و تشویقی ربط دهد و ترس خود را نسبت به آن از دست بدهد.

نتیجه :
در کنترل و جلوگیری از گاز گرفتن طوطی ها بسیار مهم است که بدانید چرا گاز می‌گیرند؟ با گذشت زمان و گاهی کمک گرفتن از یک متخصص می‌توانید مسئله را حل کنید.