ستفاده کردن گربه از جعبۀ خاکش خیلی ساده به نظر می‌رسد و معمولا مردم به آن توجه نمی‌کنند. اما استفاده نکردن گربه از آن مهمترین و شایع‌ترین دلیلی است که مردم گربه‌شان را به پناهگاه می‌سپارند یا مدام به دامپزشک مراجعه می‌کنند. درست است که گربه‌ها معمولا به‌صورت غریزی از جعبۀ خاکشان استفاده می‌کنند، اما، از آنجایی که پیشگیری بهتر و آسانتر از درمان است، در اینجا به چند سوال رایج دربارۀ جعبه خاک گربه پاسخ می‌دهیم تا با توجه به پاسخ‌ها و به کار بستن آن‌ها به انواع مشکلات دچار نشوید.

چگونه به گربه‌ام آموزش دهم که از جعبۀ خاکش استفاده کند؟
بچه گربه‌ها جای جعبۀ خاک و شیوۀ استفاده از آن را از مادر خود یاد می‌گیرند. اگر صاحب بچه گربه‌ای هستید که مادرش پیش او نیست، خودتان باید جای جعبۀ خاک را به او یاد دهید. بعد از آوردن بچه گربه به خانه‌تان، در زمانی که خانه نسبتا ساکت است و شما آرام هستید، او را در جعبۀ خاکش بگذارید. به‌آرامی پاهای جلویش را بگیرید و به او نشان دهید که چگونه خاک را کنار بزند. اگر از جعبۀ خاک بیرون پرید نگران نشوید. دوباره این کار را تکرار کنید. سپس در زمان‌هایی که گربه به دستشویی احتیاج دارد این کار را تکرار کنید؛ بعد از بیدار شدن از خواب، بعد از خوردن غذا و بعد از بازی کردن. این نکته را فراموش نکنید که گربه‌ها ترجیح می‌دهند در تنهایی از جعبۀ خاکشان استفاده کنند، پس وقتی او به سراغ جعبۀ خاکش می‌رود، او را تنها بگذارید.

بیشتر گربه‌ها خیلی زود یاد می‌گیرند که از جعبۀ خاک خود استفاده کنند، اما اگر گربه‌تان خطا کرد او را تنبیه نکنید. فریاد کشیدن و بدوبیراه گفتن یا استفاده از آب‌پاش فقط او را گیج و مضطرب می‌کند. یادتان باشد گربه زبان شما را نمی‌فهمد و متوجه نمی‌شود شما از چه چیز ناراحتید. اول جایی را که کثیف کرده است با مواد ضدعفونی‌کنندۀ مخصوص حیوانات خانگی تمیز کنید تا لک و بویی باقی نماند. استفاده از مواد تمیزکنندۀ معمولی بو را فقط برای شامۀ انسان‌ها از بین می‌برد. گربه‌ها شامۀ بسیار قوی‌تری نسبت به ما دارند و اگر اندک بویی حس کنند دوباره به همانجا برای دفع کردن برمی‌گردند. بعد از تمیز کردن خانه، دوباره آموزش استفاده از جعبۀ خاک را تکرار کنید.

اگر گربۀ شما به اسهال یا یبوست دچار شد، او را حتما نزد دامپزشک ببرید، چون گربه‌ای که به بیماری‌های مجرای ادرار یا انگل‌های روده‌ای مبتلا باشد ممکن است از جعبۀ خاک خود استفاده نکند.

به چند جعبۀ خاک نیاز دارم؟
قاعدۀ کلی این است که یک جعبه بیشتر از تعداد گربه‌ها تهیه کنید. یعنی اگر شما دو تا گربه دارید، به سه جعبه نیاز دارید و اگر سه تا گربه دارید به چهار جعبه. این تعداد جعبۀ خاک به نظر زیاد می‌رسد، اما باید بدانید که گربه‌ها وسواسی هستند و گاهی از جعبۀ گربۀ دیگر استفاده نمی‌کنند. حتی بعضی از آن‌ها در یک جعبه ادرار می‌کنند و در جعبۀ دیگر مدفوع.

فراموش نکنید که اگر خانۀ شما چند طبقه دارد، در هر طبقه باید جعبۀ خاک بگذارید.

جعبۀ خاک را کجا بگذارم؟
جعبۀ خاک را در مکان شلوغ یا جایی که دسترسی به آن، برای گربه‌تان، سخت باشد قرار ندهید. گربه‌تا ترجیح می‌دهند در یک مکان ساکت و پنهان از جعبۀ خاک خود استفاده کنند. در چنین مکانی احساس امنیت می‌کنند. ممکن است گربه از صداهایی مثل صدای ماشین لباسشویی و ظرف‌شویی، رفت‌و آمد انسان‌ها، حضور سگی که او را بترساند یا گربۀ دیگر بر سر جعبۀ خاک ممکن است چنان اذیت شود که دیگر از آن جعبۀ خاک استفاده نکند.

گربه‌ها دوست ندارند که جعبۀ خاکشان کنار ظرف غذایشان باشد. در چنین شرایطی ممکن است از جعبۀ خاک استفاده نکنند.

اگر بیشتر از یک گربه دارید، جعبۀ خاک را جایی نگذارید که گربه‌ها بتوانند یکدیگر را در جعبۀ خاک گیر بیندازند، مثلا جعبه را انتهای راهرویی بن‌بست قرار ندهید.

چه جعبه‌ای تهیه کنم؟
اندازۀ جعبۀ خاک باید برای گربه‌تان مناسب باشد. رفتارشناسان به این نتیجه رسیده‌اند که بیشتر وقت‌ها، جعبۀ خاکی که برای گربه‌ها در نظر می‌گیریم برای آن‌ها کوچک است. جعبۀ خاک بچه گربه‌ها نباید لبه‌های بلند داشته باشد.

بعضی گربه‌ها در جعبه‌های سرپوشیده احساس امنیت می‌کنند. همچنین این جعبه‌ها برای گربه‌هایی که، با هیجان، خاک خود را به اطراف می‌پاشند مناسب است. گربه‌هایی هم که عادت دارند در گوشه‌ای از جعبه ادرار کنند و در گوشۀ دیگر مدفوع، جعبه‌های سرپوشیده را ترجیح می‌دهند. این جعبه‌ها بو را در خود نگه می‌دارند و مانع از منتشر شدن بو در فضا می‌شوند، ولی هر روز باید تمیز شوند.

با استفاده از جعبه‌هایی که به‌طور اتوماتیک تمیز می‌شوند می‌توانید در وقت خود صرفه‌جویی کنید، اما بعضی از مدل‌های این جعبه‌ها سروصدای زیادی دارند و ممکن است گربۀ شما را اذیت کند.

اگر بیشتر از یک گربه دارید، می‌توانید چند نوع جعبه خاک گربه تهیه کنید و اجازه دهید خودشان جعبه‌شان را انتخاب کنند.

چه نوع خاکی تهیه کنم؟
بیشتر گربه‌ها خاکی را که حاوی شن ساحل یا خاک باغچه باشد دوست دارند. به‌‌طور کلی خاک‌هایی را که بافت ریزتری دارند به خاک‌هایی با بافت درشت‌تر ترجیح می‌دهند. بهتر است هر بار خاک کمتری در جعبۀ او بریزید، ولی آن را زودبه‌زود عوض کنید.

گربه‌ها موجودات تمیزی هستند و از جعبه‌ای به اندازۀ کافی تمیز نباشد استفاده نمی‌کنند. حداقل هفته‌ای یک بار جعبۀ خاک را بشویید و خاکش را عوض کنید.

چی کار کنم که سگم سراغ جعبه خاک گربه ام نرود؟
اگر شما در خانه‌تان هم سگ دارید و هم گربه، نباید بگذارید که سگتان به جعبه خاک گربه تان دسترسی داشته باشد. زیرا سگ شما با خوردن خاک گربه به انسداد روده یا عفونت دستگاه گوارش مبتلا می‌شود. شما می‌توانید جلوی در اتاقی که جعبه خاک گربه در آن است، یک حفاظ کودک قرار دهید. این حفاظ باید اندکی از سطح زمین بالاتر باشد، به اندازه‌ای که گربه‌تان بتواند از زیر آن رد شود. اگر سگ شما کوچک است و می‌تواند از زیر حفاظ عبور کند، حفاظ را مماس با زمین قرار دهید و در کنارش وسیله‌ای بگذارید که گربه از آن به عنوان پله استفاده کند و از بالای حفاظ بگذرد.