ه دسته ای از حیوانات که خواص فیزیولوژیک، آناتومیک و مرفولوژیک یکسانی داشته باشند و بتوانند این صفات را به نسل خود انتقال دهند اصطلاحا نژاد اطلاق می شود.
تقسیم بندی
نژادهای سگ
نژادهای سگ از لحاظ گوناگون مورد تقسیم بندی قرار می گیرد که شامل:
تقسیم بندی از لحاظ جثه
۱ – بزرگ جثه
۲ – متوسط جثه
۳ – کوچک جثه
تقسیم بندی از لحاظ رنگ
که به دلیل فراوانی و تنوع در رنگ، این تقسیم بندی مورد استفاده قرار نمی گیرد.
تقسیم بندی از لحاظ دسته
مثل دسته هوند Hound، اشپیتز shpitz، و براکیو سفال.
تقسیم بندی
سگ ها از روی وظایف
که مهمترین وکاربردیترین نوع تقسیم بندی است و به ۸ گروه مختلف تقسیم بندی می شوند.
۱– دسته
سگ های hound(تازی): مثل نژاد گری
Gray hound که یک
سگ شکارچی ذاتی است.
۲– دسته sporting (ورزشی): مثل سک های پوینتر، سترها
۳– دسته Nom sporting (غیر ورزشی): دال ماسی(Damation) از معروف ترین دسته ی این
سگ هاست.
۴– دسته
سگ های working(کاری):مثل
سگ های سورتمه کش،
سگ Dabrman (سگ نگهبان)
۵– دسته
سگ های Herding (گله ای): مثل
سگ های ژرمن شفرد (German shepherd) که معروف تری و پرطرفدار ترین
سگ جهان محسوب می شوند.
۶ – دسته
سگ های تریر(Terrier): مثل
سگ های نژاد آپارتمانی
۷ – دسته
سگ های Toy(اسباب بازی): مثل
سگ شی هوا هوا
۸ – دسته
سگ های Miscellaneus (گوناگون): شامل
سگ هایی است که در ۷ دسته قبلی جایی ندارند.
معرفی چند نمونه از
نژادهای مشهور
از دسته
سگ های هوند Hound، زیباترین و معروفترین نژاد آن نژاد زیبای افغان هوند است.منشا اصلی این
سگ کشور افغانستان است. از مشخصه ظاهری این
سگ میتوان به جثه بزرگ (۶۸٫۵ تا ۷۳٫۵ )، موهای بلند، صاف و ابریشمی آن اشاره کرد وزن این حیوان تقریبا ۶۰ کیلوگرم و دارای هر رنگی می باشد. طول عمراین حیوان حدودا ۱۴ سال تخمین زده شده است.
از دسته
سگ های working میتوان به یک نژاد مشهور و پرطرفدار به نام باکسر (boxer) اشاره کرد. منشا این
سگ کشور آلمان می باشد. این حیوان بسیار خانواده دوست و آرام است ولی، زمانی که برای صاحب دام خطری احساس کند روی آرامش این
سگ نیز نمی توان حساب کرد. این
سگ بسیار بازیگوش و چالاک بوده و همچنین جزو سگهای براکیوسفال نیز محسوب می شوند. براکیوسفال ها دارای دست های پرانتزی، پوزه های افتاده و کمرنبد شانه ای مخصوص هستند که معروف ترین آنها در ایران
سگ ماک یا بول داگ می باشد. باکسر قوی ترین فک را بین تمامی
سگ ها دارد. گردن این حیوان عضلانی، فرم سینه کاملا فراخ، شکم باریک و دارای دست و پایی بلند می باشد. قد باکسر بین ۶۱- ۵۵٫۵ سانتیمتر و وزن آن حدود ۳۰ – ۲۸ کیلوگرم است. از جمله بیماری های شایع در این حیوان، بیماری های قلبی عروقی از قبیل تنگی تحت آئورتیک (Subaortic stenosis) و دیسپلازی مفصل ران (Hip dysplasis) می باشد. طول عمر این حیوان حدودا ۱۱ تا ۱۴ سال است.
از دسته
سگ های گله (Herding)
سگ ژرمن شفرد است. ژرمن شفرد معروف ترین و باهوش ترین
سگ دنیا محسوب می شود. این
سگ خانواده دوست، ۴ تا ۵ نام دارد:ژرمن شیپ داگ (German sheep dog به زبان انگلیسی)، شیان لو(فرانسه)، گرگی (ایرانی)، شف هوند (آلمانی). از این
سگ میتوان به عنوان بهترین
سگ رهیاب در کشف مواد مخدر، مواد منفجره و انسان های زیر آوار استفاده کرد. از مشخصات ظاهری این
سگ همچنین می توان به فرم ۴ چشمی، برافراشته و بزرگ، بدنی کاملا کلفت، پوزه مشکی، و متناسب، رنگ سیاه در پشت بدن، دم پرپشم و تیره آن اشاره کرد.
تشخیص ژرمن شفرد ناخالص
در صورتی که نژاد این
سگ هرگونه ناخالصی داشته باشد گوش ها می افتند و فرم مثلثی و کوچک پیدا می کنند و همچنین، در ناحیه موهای مشکی، موهای سفید وجود دارد.منشا نژادی این حیوان کشور آلمان است. قد آن ۵۵٫۸ تا ۶۱ سانتیمتر، وزن ۲۷٫۵ تا ۳۸٫۵ کیلوگرم و طول عمری حدود ۱۳ سال دارد. در دسته
سگ های کوچک جثه ونژاد تریر،
سگ بسیار کوچک مالتیز، در زیبایی و جذابیت گوی سبقت را از رقبای سرسخت خود ربوده است. پوشش ابریشمی سفید،موهای صاف و بدون موج از مشخصه ظاهری این
سگ است. طول موها تا ۲۲ سانتیمتر نیز رشد می کند. به طوری که گوش ها و دم نیز توسط موها پوشانیده می شوند. چشم ها سیاه رنگ، گرد و بزرگ هستند. این
سگ دارای پوزه سیاه رنگ همراه با سوراخ های بینی گشاد است. قد این حیوان حدودا ۲۱ تا ۲۵ سانتیمتر و وزن ۳تا ۴ کیلوگرم است. مالتیز یکی از بهترین
سگ ها برای نگهداری در آپارتمان محسوب می شود و برا ی نگهداری این
سگ نیازی به وجود حیاط در ساختمان نیست. طول عمر این حیوان حدودا ۱۵ سال و یا اندکی بیشتر است. شانه زدن موها و برس کشیدن پوست برای تمیزی
سگ حائز اهمیت است. چشم ها وگوش ها باید به طور منظم چک شود و اگر لازم بود از قطره های مجاز استریل استفاده گردد.
گلدِن رِتریوِر نژادی از
سگ است از گونه
سگ های ورزشی از مشخصه‌های اخلاقی این نژاد میتوان به جذابیت، مهربانی و هوش و استعداد بالا اشاره کرد. گلدن رتریور سگی باهوش، زیبا و اجتماعی است.
دارای جثه متوسط است و به رنگ‌های کرم و طلایی یافت میشود. لایه بیرونی پوشش ضد آب و لایه زیرین انبوه و پر پشت است. دارای سر پهن و عضلانی و دندان‌های منظم میباشد.
بینی سیاه دارد و چشم‌های مهربانش به رنگ قهوه‌ای و مشکی یافت میشود. گوش‌هایی متوسط، گردنی ماهیچه‌ای، سینه‌ای فراخ و دمی بلند دارد.
این نژاد از
سگ ها بسیار باهوش و فرمان پذیر می باشند که این خصوصیت، آنها را مناسب آموزش جهت همکاری و یاری رساندن به انسان های نابینا، ناشنوا و شکارچی کرده است. به آنها می توان آموزشهای لازم در رابطه با زنده یابی و پیدا کردن مواد مخدر را نیز داد. گلدن رتریورها بسیار مهربان و آرام هستند به همین دلیل یکی از مناسب ترین نژاد ها برای دست آموز شدن می باشند.
گلدن رتریورها از نظر جثه جز سگهای متوسط قرار می‌گیرند. در ابتدا از این نژاد
سگ ها به عنوان سگهای شکارچی پرندگان به خصوص اردک بهره گرفته می‌شد. این
سگ ها واقعاً عاشق آب و آب بازی هستند به همین دلیل بدون هیچ واهمه‌ای برای آوردن شکار، به آب می زدند. عمق پوست آنها دارای لایه‌ای از چربی است، به همین دلیل در مقابل سرما بسیار مقاوم هستند و لایه بیرونی پوست دارای موهای بلند و خوابیده روی بدن است. رنگ موها تلألوی طلایی دارد و به همین دلیل گلدن رتریور نامیده شده است. امروزه گلدن رتریور ها همراهان خوبی برای افراد مسن و معلول و نا شنوا هستند و به دلیل هوش و ذکاوت و توانایی یاد گیری بالا, همراهان بسیار خوبی برای همه افراد هستند.گلدن رتریور ها در خانه سالمندان نیز در حال خدمت و کمک به افراد مسن هستند.
نژاد شناسی
در سال ۱۸۰۰ گلدن رتریور در کشور اسکاتلند محبوبیت زیادی داشت.مردم این کشور گلدن رتریور ها را به دلیل استحکام,هوش و قدرتی که در پیدا کردن شکار در اب و خشکی داشتند تحسین می کردند.
در اواخر سال ۱۸۰۰ این نژاد به خوبی در شمال امریکا شناخته شد و در سال ۱۹۲۵ به سگی بسیار محبوب تبدیل شد. در اصل مخلوطی از یک نژاد اسکاتلندی و یک نژاد اسپانیایی است که در سال ۱۹۰۳ رسماً به ثبت رسیده است. نمونه های مختلفی از این نژاد سگها در دنیا پرورش داده میشود که تفاوت های اندکی با هم دارند. نمونه بریتانیایی آن پاهای کوتاه تر و بدنی کوچک تر دارد و سینه آنها پهن است و رنگ کرم طلایی دارند. نمونه آمریکایی دارای موهای فشرده بوده و استقامت بسیار بالایی دارند.
ویژگی های ظاهری و فنوتیپی
رنگ آنها از طلایی روشن تا طلایی تیره متغیر است. معمولاً موها بسیار پر حجم و مقاوم در مقابل آب می‌باشند. رنگ های تمام سفید یا سفید سیاه در روی بدن نشان از ناخالصی حیوان است. این دسته
سگ ها با توجه به مهربانی زیادی که دارند و علاقه بسیارشان به انسان ها، به هیچ وجه نگهبان خوبی نیستند. بسیار باهوش و فرمانبردار بوده و با بچه‌ها رابطه فوق العاده ای برقرار میکنند. عاشق بازی کردن و وقت گذرانی با صاحبشان هستند و می توانند ساعت ها با او پیاده روی کنند.
شرایط نگهداری
این نژاد برای زندگی آپارتمانی مناسب است به شرطی که در طول روز به حد کافی فعالیت بدنی داشته باشد. در داخل خانه پر تحرک است و یک حیاط متوسط یا بزرگ می‌تواند مکان مناسبی را برایش فراهم کند.
فعالیت بدنی
گلدن رتریور به فعالیت و ورزش روزانه نیاز دارد و اکثراً علاقه دارد که توپ یا اسباب بازی‌های پرتاب شده را باز بیاورد. بنابراین ورزش دادن او چندان سخت نخواهد بود. از فعالیت بدنی روزانه آن اطمینان حاصل کنید و از غذا دادن زیاد خودداری کنید چرا که این نژاد استعداد خوبی در فربه شدن دارد طول عمر و ارزیابی های مرتبط با سلامت متوسط طول عمر آنها حدود ۱۱ سال میباشد. با توجه به اینکه این نژاد از
سگ ها می توانند دچار مشکلات ژنتیکی باشند، حتماً در هنگام خرید بایستی گواهی نامه سلامت معتبر خاندان پدری و مادری آنها را بررسی نمود. بارزترین مشکل ژنتیکی آنها، مشکل در مفصل لگنی – رانی می باشد.
از مهمترین بیماری های این
سگ های زیبا و با وقار، مبتلا شدن به تومور به خصوص ابتلاء سیستم لنفاوی و سرطان استخوان است که بیش از ۶۰ درصد علت مرگ در آنها می باشد. مشکلات مفاصل لگنی، مفصل زانو، بیماری‌های چشم مثل آب مروارید، آب سیاه، مشکلات شبکیه، برگشتگی لبه پلک به داخل چشم، مشکلات قلبی، بیماری های پوست مثل آلرژی می باشند.
تغذیه مناسب، پیاده روی کافی و ارتباط مستقیم با صاحب، از مهمترین نکاتی است که در نگهداری گلدن رتریور ها باید مورد توجه قرار گیرد.