صفحه نخست » سارا رنجبر » رفتار شناسی حیوانات

ویژگی این روش توسط لورنچ (Lourench) بصورت زیر توضیح داده شده است:

_غیر قابل برگشت است.

_در زمان خاص و کوتاهی از زندگی حیوان به وجود می آید.
_ شامل واکنشهایی مربوط به یک موضوع اختصاصی است.

Click this bar to view the full image.

این عملکرد بیشتر در پرندگان پیش می آید مثلا جوجه اردکها اولین موجود متحرکی که می بینند مادر خودشان است. اگر به جای مادر یک توپ قرمز متحرک را مشاهده کنند، یاد می گیرند که به دنبال توپ حرکت کنند.
مشابه این امر در اسبها رخ می دهد. کره اسب بعد از تولد به دنبال هر شیع متحرک بزرگ حرکت می کند، چون او را به صورت مادر خود فرض می کند. گاهی بره ها سگ گله را به جای مادر خود تعقیب می کنند.

Click this bar to view the full image.

روش بیزاری از مزۀ غذا
این روش نوعی رفتار است که حیوان در آن یاد می گیرد از خوردن غذایی اجتناب کند، نه به واسطۀ مزۀ بد غذا بلکه به واسطۀ امکان آسیب رساندن به خودش که ممکن است باعث بروز بیماریهای گوارشی و یا حتی مرگ حیوان شود. این رفتار زمانی مشاهده شد که قرار بود موشهای صحرایی را با نوعی سم معدوم کنند. اوایل موشهای زیادی با خوردن سم از بین رفتن ولی بعدها سایر موشها به سوی طعمه های سمی جلب نشودند و از مواد غذایی سمی بیزار شدند. این امر ممکن است به صورت بیزاری موشها از ماده ای مثل ساخارین مشاهده شود. باوجودی که موشها به آن علاقۀ زیادی دارند. همین امر باعث می شود که در ساخت ترکیبات جونده کش از ترکیباتی استفاده شود که در مدت چند روز بعد از مصرف، حیوان را نابود کند تا همۀ جوندگان دارو را مصرف کرده و عده ای نتوانند از چنگ سم فرار کنند.

Click this bar to view the full image.

مشابه این کار در مورد تخم اردک انجام شد. در مزرعه ای که اردکها در فضای آزاد زندگی می کردند و لابلای گیاهان تخم می گذاشتند، یکی دو کلاغ به تخمها دستبرد زده و آنها را می خوردند، برای دور کردن کلاغها با کمک یک سرنگ انسولین مقداری سم گیاهی به درون تعدادی از تخمها تزریق شد و آنها را لابلای علفها رها کردند. یکی از کلاغها پوستۀ تخم را شکست و مقداری از آن را خورد. اما از آن روز به بعد دیگر هیچ کلاغی به تخم اردکها که لابلای گیاهان بودند کاری نداشت.
گاوها و گوسفندان به خوبی یاد می گیرند از غذا های بخصوصی که موجب اخلال گوارشی و یا مسمومیت در آنها می شود حذر کنند. حتی مشاهده شده است که گرگها به همین دلایل از خوردن گوشت برۀ بیمار خودداری می کنند.