بدن انسان معمولا با مكانیسمهایی مانند عرق كردن در هوای گرم خودش را خنك میكند اما گاهی عرق كردن به تنهایی كافی نیست. در این موارد درجه حرارت بدن به سرعت بالا میرود و انسان را دچار بیماریهای ناشی از گرما میكند. افزایش رطوبت هوا هم بر توانایی بدن برای
مقابله با گرما اثر میگذارد.
در هوای مرطوب، عرق بدن به سرعت تبخیر نمیشود و به بدن اجازه نمیدهد كه به سرعت از شر گرما خلاص شود. علاوه بر رطوبت، شرایط خاص بدنی هم در بروز بیماریهای مرتبط با گرما نقش دارد. مانند سن، چاقی، تب، مصرف بعضی داروها و الكل.
همه افراد باید بدانند كه چه كسانی بیشتر از دیگران در معرض خطر گرما هستند، علایم گرمازدگی را بشناسند و
راههای مقابله با آن را بیاموزند. در مجموع افراد مسن، نوزادان و كودكان زیر 2 سال، افراد باسابقه بیماریهای روانی و مزمن، بیش از دیگران در معرض خطرند. اگر افراد جوان و سالم هم ساعتهای طولانی در گرمای شدید بمانند، در خطر هستند.
... و اما راهكارهایی برای پیشگیری از بروز خطر در گرمای شدید:
مایعات فراوان بنوشید: در هوای گرم، بدون توجه به سطح فعالیت خود، مایعات بیشتری بنوشید. نباید صبر كنید تا تشنه شوید. هنگام انجام تمرینهای ورزشی در هوای گرم، در هر ساعت 4-2 لیوان مایعات خنك بنوشید اما از مصرف نوشیدنیهای حاوی الكل یا شكر زیاد خودداری كنید. مایعات خیلی سرد هم ننوشید چون باعث درد معده میشود.
مواد معدنی را جایگزین كنید:
عرق كردن زیاد باعث خروج نمك و مواد معدنی از بدن میشود. این مواد برای بدن ضروری هستند و باید دوباره جایگزین شوند. اگر در هوای گرم ورزش میكنید، نوشیدن نوشابههای ورزشی میتواند املاح از دست رفته بدن را جبران كند. اگر تحت رژیم غذایی خاصی هستید، قبل از مصرف این نوشابهها، باید با پزشك خود مشورت كنید.
لباسهای مناسب بپوشید و ضدآفتاب بزنید:
در فصل گرما تا حد امكان لباسهای رنگ روشن، گشاد و سبك بپوشید. خارج از خانه حتما خود را از آفتاب محافظت كنید. كلاههای لبهدار، عینكهای آفتابی و استفاده از ضدآفتابهای با SPF مناسب (15 به بالا) كمك بزرگی هستند. كرمهای ضدآفتاب را نیم ساعت قبل از ترك خانه به پوست بزنید و پس از مدتی آن را تجدید كنید.
برای زمانهایی كه باید خارج از منزل باشید، برنامهریزی كنید:
اگر لازم است حتما از منزل خارج شوید، تاحدامكان فعالیتهای خود را محدود به صبحهای زود و ساعتهای عصر كنید. به علاوه تا حدامكان در سایه بمانید.
تهویه هوا عامل مهمی در
مقابله با بیماریهای ناشی از گرماست. اگر منزل شما تهویه ندارد، ساعتهایی از روز را از خانه خارج شوید و به محلهای دارای تهویه مناسب بروید.
اگر در منزل هستید، دوش آب سرد، كمك خوبی برای
مقابله با گرماست. تا حد امكان كمتر از گاز و فر استفاده كنید تا خانه خنك بماند.
به دیگران كمك كنید و از آنها كمك بخواهید:
اگر محل كار گرمی دارید، شرایط سایر همكاران خود را زیر نظر بگیرید و از آنها بخواهید شرایط شما را در نظر بگیرند. گرمای شدید باعث میشود فرد گیج شود و هوشیاری اش را از دست بدهد.
افراد در معرض خطر را كنترل كنید:
هر كسی ممكن است در هر سنی دچار خطر شود اما افراد 65 سال به بالا و كودكان زیر 2 سال، افراد چاق یا بیماران دچار مشكلهای روانی و بیماران قلبی و فشارخونی، بیشتر در معرض خطر گرما هستند. به این افراد بیشتر سر بزنید و علایم
گرمازدگی را زیر نظر بگیرید. هر تغییر ناگهانی دمای محیط برای بدن استرسزاست. سعی كنید بدن خود را كمكم به دمای محیط عادت دهید. اگر قصد سفر به مناطق گرم را دارید، بدن خود را به تدریج به شرایط عادت دهید.
كودكان را هرگز در اتومبیل رها نكنید:
حتی در زمانی كه هوا چندان گرم نیست، دمای داخل اتومبیل به سرعت بالا میرود و به حد خطر میرسد. هر كس كه در اتومبیل پارك شده بماند، در معرض خطر است به خصوص كودكان و نوزادان. حتی اگر پنجرهها باز بود آنها را درون اتومبیل خاموش نگذارید.
تا حد امكان غذای داغ و سنگین نخورید:
این کار، بدن را بیشتر گرم میكند.
از علایم گرمازدگی آگاه باشید:
در صورت بروز این علایم، به سرعت به خودتان یا دیگران كمك كنید.