چه طور میتوانیم به این مقصد برسیم؟ و چرا این تعادل میان امگا 3 و امگا 6 مهم است؟
عدم تعادل میان امگا 3 و امگا 6
دو خانوادۀ امگا وجود دارد، امگا 3 و امگا 6، و هر دوی این دو گروه برای عملکرد خوب اعضای بدن ما ضروری هستند، به شرطی که میزان آن دو تقریباً با هم برابر باشد.
در واقع، برای اینکه اعضای بدن بتوانند این دو اسید چرب را استفاده کنند، باید توسط یک آنزیم تغییر کنند. حال آنکه، آنزیمی که امگا 3 و امگا 6 را تغییر میدهد، یکی است.
اگر امگا 6 بیش از حد باشد، این آنزیم را به خود اختصاص خواهد داد. در نتیجه، این آنزیم دیگر برای سوخت و ساز امگا 3 در دسترس نخواهد بود، از سوی دیگر میدانیم که امگا 3 برای بدن بسیار ضروری است.
چه طور به این هدف برسیم؟
شیوۀ تغذیۀ ما از مسیر اصلی خود بسیار منحرف شده است. با صنعتی شدن و دامداری فشرده، میزان اسیدهای چرب غیر اشباع چندگانه، موجود در تغذیۀ ما تغییر اساسی کرده است.
برای مثال، ما بیشتر و بیشتر از فرآورده های صنعتی استفاده میکنیم. در حالی که صنایع کشاورزی-غذایی از مواد چرب سرشار از امگا 6 (روغن آفتابگردان، روغن بادام زمینی و...) استفاده میکنند. مثالی دیگر، حیواناتی که در گذشته از علف و دانه های طبیعی سرشار از امگا 3 تغذیه میکردند، امروزه با آرد ذرت و سویا پرورش مییابند، و این مواد برعکس گروه قبلی، سرشار از امگا 6 هستند. در نتیجه، فرآورده های حیوانی (گوشت، شیر و تخم مرغ) فاقد امگا 3 و سرشار از امگا 6 هستند.
چرا امگا 3 برای سلامت ما مهم است؟
امگا 3 و امگا 6 آثار متفاوت، و حتی متضادی دارند.
امگا 3 ساخت سلول های چربی را محدود میکند و التهاب را آرام مینماید، در حالی که امگا 6 ذخیرۀ چربی ها و پاسخ های التهابی بدن را آسان میکند.
به بیان دیگر، میزان زیاد امگا 6 و میزان ناکافی امگا 3، اضافه وزن و التهاب را با خود به همراه دارد، عواملی که باعث پیشرفت بیماری های مهمی میشوند، از جمله: بیماری های قلبی عروقی، سرطان و... . در اینجا به اهمیت حفظ میزان منطقی این دو اسید چرب در تغذیه پی میبریم.
به خاطر داشته باشید افرادی که نمیتوانند وزن کم کنند در حالی که مصرف کالری شان نرمال است، باید از خود بپرسند که آیا مصرف امگا 6 شان خیلی زیاد نیست...
افزایش میزان امگا 3 کافی نیست، باید مصرف امگا 6 را هم کم کرد!
بنابراین بازگشت به تغذیه ای سرشاز از امگا 3 ضروری است. اما به موازات این اقدام، مصرف امگا 6 هم باید کاهش یابد. در واقع، عدم تعادل چنان در تغذیۀ صنعتی دیده میشود که حتماً باید این دو معیار را همزمان اصلاح کرد.
قضاوت با خودتان است، نسبت امگا 3 به امگا 6 در تغذیۀ نیاکان ما 1 به 3 بوده است. اما امروز، این نسب به 1 به 15 رسیده است، حتی در برخی از افراد این نسبت 1 به 40 است!
به طور کلی، مصرف امگا 6 بین سال های 1960 تا 2000 در فرانسه 250% افزایش یافته است، در حالی که مصرف امگا 3، حدود 40% کاهش داشته است.
چه طور امگا 3 بیشتر و امگا 6 کمتری مصرف کنیم؟با خودداری از مصرف فرآورده های صنعتی و آشپزی کردن خودمان و با استفاده از مواد غذایی سالم، و بهره بردن از محصولات حیواناتی که در مراتع و یا با دانه های کتان تغذیه شده اند، میتوان به این مقصد رسید.این نکات کلیدی را نیز رعایت کنید:به جای فرآورده های حیوانی، سبزیجات را در الویت قرار دهید.دو تا سه بار در هفته ماهی بخورید.از روغن های کلزا و روغن زیتون به عنوان مادۀ چرب بهره ببرید.