بیماری متابولیک استخوان؛ قاتل خاموش ایگواناهای جوان


بیماری متابولیک استخوان یا Metabolic Bone Disease که از آن به اختصار با نام MBD یاد می شود، یکی از رایجترین مشکلات بالینی در ایگوانا و یکی از مهمترین دلایل مرگ و میر آنها (به ویژه ایگواناهای جوان) میاشد. MBD به پاره ای از مشکلات استخوانی گفته می شود که در اثر عدم تعادل کلسیم- فسفر و یا عدم دریافت نور با طول موج مناسب ایجاد می شوند. این حالت در ایگواناهای جوان با جثه کوچک تا متوسط بسیار شایع است.
عدم دریافت نور فرابنفش با طول موج مناسب (یعنی نورUVB با طول موج 290-315 نانومتر) باعث اختلال در ساخت ویتامین D3 میشود. از طرف دیگربدون نور مناسب دمای بدن حیوان به اندازه کافی برای فعالیت آنزیمهای سازنده D3 بالا نمیرود. از آنجایی که این ویتامین به میزان مورد نیاز در روده ایگوانا جذب نمی-شود، در نتیجه کمبود آن رخ میدهد. پس علاوه بر تغذیه مناسب حتما به شرایط محیطی حیوان خود هم دقت کنید در غیر اینصورت با مشکل MBD در ایگوانای خود مواجه خواهید شد .
تغییر نسبت کلسیم- فسفر، کاهش دریافت کلسیم، بیماری کلیوی و پرکاری اولیه غده فوق کلیوی هم می¬توانند باعث بروز MBD شوند. MBD منجر به ایجاد بافت نرم دراستخوانها خصوصا استخوانهای دراز و فکها می-گردد. تورم اطراف رانها و شکستگیهای پاتولوژیک (شکستگیهای خود به خودی که حتی بدون وارد آمدن ضربه و فشار ایجاد می شوند) ناشی از بیماری به طور معمول با پیشرفت بیماری بروز میکند. عوارض ثانویه مانند التهاب مفاصل نیز در ایگوانا دیده میشود. 
کاهش تراکم استخوانها، نازک شدن لایه متراکم استخوانها، خم شدن استخوانهای دراز، شکستگیهای ناشی از بیماری که حتی گاهی بدون ضربه شدید ایجاد میشوند، برآمدگیهای استخوانی در نواحی شانه و لگن و در نهایت یبوست در اثر مصرف سنگ و مواد معدنی برای جبران کمبود کلسیم از سوی حیوان مهمترین علایم رادیوگرافی مشاهده شده هستند. برای تعیین شدت عوارض ایجاد شدهCT scan بهترین روش است. محاسبه تراکم استخوانها و مقایسه با حالت طبیعی نیز می تواند بسیار کمک کننده باشد. 
برخی تغییرات رادیوگرافی همراه باMBD مانند خم شدگی/ بدشکلی استخوانها (به ویژه در ستون فقرات) تا آخر عمر با حیوان باقی میمانند ( و می توانند مشکلات ثانویه ای به ویژه در دفع و تنفس حیوان ایجاد کنند) ، ولی در صورت مراجعه به موقع به دامپزشک اختصاصی حیوانات خاص ، برطرف کردن علت اصلی و یک برنامه درمانی صحیح ، تراکم استخوانها می تواند پس از چند ماه به حالت طبیعی برگردد.

سایت جامع حیوانات ایران