حکیم مهر - یک پزشک درباره اولین اقدام پس از گزش حیوانات گفت: در صورتی که به هر دلیلی حیوان گزیدگی رخ داد، دروهله اول و در سریعترین فرصت ، محل گزش را به مدت ‪ ۱۰‬تا ‪ ۱۵‬دقیقه با آب و صابون - ترجیحا صابون مایع - بشویید.
دکترحسین بیگلری از مرکز بهداشت کرمانشاه گفت : با توجه به اینکه بیش از ‪ ۵۰‬درصد گزش‌ها در سنین زیر ‪ ۱۵‬سال اتفاق می‌افتد، ضرورت آموزش به دانش آموزان به منظور پرهیز از تحریک حیوانات به ویژه سگ ، ضروری است.
هاری از بیماریهای ویروسی مهم و کشنده است که معمولا پس از گاز گرفتگی از راه بزاق حیوان هار به حیوان دیگر و یا انسان منتقل می‌شود و در صورت عدم پیشگیری، هنگام ظهور علایم در حیوان و انسان، احتمال مرگ حتمی وجود دارد.
ویروس بیماری هاری در حیات وحش در گردش است و می‌تواند به حیوانات اهلی نیز منتقل شود. منابع آلودگی به ویروس هاری در حیوانات گربه سان مانند سگ ، گربه ، گرگ ، شغال و روباه و حیوانات تک سمی مثل گاو و الاغ وجود دارد.
بیگلری قلاده‌گذاری سگ‌های صاحب دار و سگ‌های عشایر، واکسینه کردن این حیوانات و از بین بردن سگ‌های ولگرد را از دیگر راهکارهای پیشگیری از حیوان گزیدگی در جامعه عنوان کرد.
بیگلری گفت: ویروس بیماری هاری بسیار حساس است و در مقابل نور و اکسیژن هوا ، قدرت بیماری زایی خود را از دست می‌دهد، بنابراین باید از بخیه زدن محل گزش در حیوان گزیدگی جلوگیری کرد تا ویروس‌ها در فضای بی‌هوازی رشد نکنند.
براساس بررسی‌های آماری در استانهای مختلف، بیش از ‪ ۹۰‬درصد از موارد حیوان گزیدگی توسط سگ اتفاق می‌افتد که بیشتر این موارد به سگ‌های خانگی و سگ گله اختصاص دارد و متاسفانه علت اصلی آن عدم قلاده‌گذاری می‌باشد.
وی واکسیناسیون را اقدام مهم دیگری در صورت حیوان گزیدگی عنوان کرد و گفت : واکسن هاری ، گران‌ترین واکسن در گروه بیماریهای قابل پیشگیری توسط واکسن است که توسط وزارت بهداشت بصورت رایگان تلقیح می‌شود.
این پزشک بیان کرد: در صورتی که محل گزش به مغز فرد نزدیک شده و یا تعداد گزش‌ها و عمق جراحات نیز زیاد باشد ، سرم ضد هاری نیز به صورت رایگان به بیمار، تلقیح می‌شود.
وی تاکید کرد: هر نوع حیوان گزیدگی حتی از روی لباس و یا گزیدگی‌هایی که از طریق حیوانات فانتزی انجام می‌شود که به خراش شده منجر شودنیز نیازمند انجام واکسیناسیون هاری است.
بیگلری تغییرات خلق و خو در حیوانات را اولین علامت ابتلای آنها به بیماری هاری عنوان کرد و تصریح کرد: ظهور علائم آشفتگی روحی ، ترس از آب و نور ، خارج شدن کف از دهان، از جمله علایم ابتلا به این بیماری در افراد به دنبال سابقه ناگهانی حیوان گزیدگی است.
وی گفت : با پیشرفت علایم فرد به هذیان ، توهم ، عدم بلع و فلج عضلات تنفسی مبتلا و سپس به حالت اغما دچار و بعد فوت می‌کند.
وی هشدار داد در صورتی که محل گزش به مغز افراد نزدیک باشد و فرد اقدامی درباره پیشگیری از ابتلا به این بیماری انجام ندهد، بیمار به طور متوسط یک تا سه ماه بعد فوت خواهد کرد.
وی مرکز انیستیو پاستور تهران را تنها مرکز رسیدگی به بیماری هاری در کشور عنوان کرد.
بیگلری با بیان اینکه سال گذشته نزدیک به ‪ ۱۳۰‬هزار مورد حیوان گزیدگی در کشور رخ داد ، گفت: با اقدامات پیشگیرانه و اطلاع رسانی مناسب، تنها چهار مورد از ‪۱۳۰‬هزار مورد حیوان گزیدگی سال گذشته در کشور به فوت منجر شد که از این رقم، دو نفر مربوط به استان گیلان ، یک نفر استان اردبیل و یک نفر استان کرمان بود.
وی تعداد حیوان گزیدگی در استانهای اردبیل ، خراسان رضوی ، همدان و لرستان به دلیل داشتن قطب‌های دامپروری را بیش از سایر استانهای کشور عنوان کرد.
بیگلری مشارکت بین بخشی سیستم بهداشتی با سازمان دامپزشکی در امر زنده گیری سگهای ولگرد، اتلاف و دفن بهداشتی آنها را از جمله اقدامات در حال انجام و نیازمند تقویت کشور در زمینه کنترل بیماری هاری عنوان کرد و افزود: جهت نیل به این مهم، شهرها به کمک شهرداری و روستاها به کمک دهیاری‌ها نیاز دارند.
ویروس بیماری هاری در حیات وحش در گردش است و می‌تواند به حیوانات اهلی نیز منتقل شود. منابع آلودگی به ویروس هاری در حیوانات گربه سان مانند سگ ، گربه ، گرگ ، شغال و روباه و حیوانات تک سمی مثل گاو و الاغ وجود دارد.
هاری از بیماریهای ویروسی مهم و کشنده است که معمولا پس از گاز گرفتگی از راه بزاق حیوان هار به حیوان دیگر و یا انسان منتقل می‌شود و در صورت عدم پیشگیری، هنگام ظهور علایم در حیوان و انسان، احتمال مرگ حتمی وجود دارد.
-حكيم مهر-