عبداللطیف عبادی

نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی ایران طرحی را تقدیم مجلس کرده اند که در صورت تصویب ، تبدیل به قانون می شود و طبق آن نگهداری از سگ و حیوانات خطرناک و دیگر جانورانی که وجودشان در منزل برای سلامتی انسان خطرناک است ممنوع می شود . نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی در مقدمهء این طرح نوشته اند « یکی از معضلاتی که در سالیان اخیر در کشور اسلامی‌مان بروز پیدا کرده و متاسفانه به صورت علنی در شهرهای بزرگ دیده می‌شود ، نگهداری از حیوانات و به خصوص سگ و گرداندن آن‌ها در خیابان‌ها و معابر عمومی است. این مسئله به خصوص در کلان‌شهرهایی مانند تهران بیشتر مشاهده می‌شود » این نمایندگان محترم افزوده اند « رواج سگ‌گردانی و نگهداری از آن علاوه بر مضرات بسیار زیاد بهداشتی و زیان‌آور بودن برای سلامت عمومی ، یک معضل فرهنگی – اجتماعی و نوعی تقلید کورکورانه از فرهنگ مبتذل غربی است . لذا جهت جلوگیری از روند فزاینده سگ‌گردانی در معابر و نگهداری از آن در آپارتمان‌ها و منازل طرح زیر تقدیم مجلس شورای اسلامی می‌گردد » سایت خبری و داخلی فرارو نوشته است : بر اساس این طرح، که یک ماده به قانون مجازات اسلامی الحاق خواهد کرد، گرداندن حیوانات خطرناک یا حیواناتی که مضر برای سلامت عمومی بوده یا نجس‌العین می‌باشند از قبیل سگ در اماکن و معابر عمومی و وسائط نقلیه ممنوع است و مرتکب علاوه بر جزای نقدی از یک میلیون ریال تا ۵ میلیون ریال به ضبط حیوان مذکور محکوم می‌گردد . این ماده می‌افزاید نگهداری حیوانات مذکور در آپارتمان‌ها ممنوع و درمنازل مسکونی چنانچه موجب نارضایتی هر یک از ساکنین گردد، ممنوع است. این طرح به وزارت بهداشت ماموریت می‌دهد تا فهرست حیوانات خطرناک و نجس‌العین (علاوه بر سگ) را تهیه نماید

ظاهرا” در لحن این طرح پیشنهادی هیچ اثر و نشانه ای از محبت و دوستی و مهرورزی با حیوانات دیده نمی شود و حتی چنین به نظر می رسد که تهیه کنندگانش با خشم و چندش و نفرت ، از سگ ها و جانوران ” خطرناک و مضر و نجس العین ” یاد کرده اند . اما اگر با دقت و آرامش و واقع بینی به این طرح پیشنهادی بنگریم ، و نیز حقایق موجود در جامعه مان را در نظر بگیریم ، به جرات می توان گفت که این قانون – اگر تصویب شود – در عمل ، می تواند یکی از بهترین و موثرترین قوانین ممکن در جهت دفاع از حقوق حیوانات و بخصوص سگ ها و گربه ها در ایران به شمار آید و از این جهت می بایست که سپاسگزار و قدرشناس نمایندگانی بود که چنین قانونی را مطرح کرده و یا تصویب می کنند . چرا ؟

کسانی که در کشورهای غربی و مترقی دنیا زندگی می کنند این نکته را احتمالا” بخوبی متوجه شده اند که در این ممالک ، خانواده هایی که سگ یا گربه نگهداری می کنند ، این جانوران را در واقع عضوی از خانوادهء خود می دانند و در زمینهء فراهم کردن مکان زیست ، تغذیه ، بهداشت ، درمان و گردش و تفریحش از هیچ کوششی فروگذار نمی کنند . برای مثال ، آنها روزانه دست کم یکبار سگ خود را در محیطی باز و سرسبز ، به گردش و قدم زدن می برند ، به او فرصت دویدن و جست و خیز کردن می دهند ، در خانه هایی دلباز و حیاط دار از آن نگهداری می کنند ، به تغذیه اش توجه کامل دارند ، نظافت و استحمامش را به موقع انجام دهند ، واکسن های لازم را به او می زنند ، بطور دائم و زیر نظر دامپزشکی حاذق و متخصص سلامتش را بررسی می کنند و از همه مهمتر اینکه به آن توجه عاطفی بسیار نشان می دهند . دیدگاه عموم مردم و قانون و مقررات نیز در جهت حمایت از حقوق این جانوران و محبت کردن به آنهاست و کسی حق ندارد موجبات اذیت و آزار آنها شود ، در غیر اینصورت قانون حتی با مالک و نگهدارندهء آن نیز به شدت برخورد می کند

اما خوشبختانه ، یا بدبختانه ، بهرحال در کشور ما و در فرهنگ ما و در جامعهء ما ، نگهداری از جانورانی مانند سگ و گربه در منزل معنی ندارد . ما اصولا” حیوانات را از نظر نگهداری به دو دستهء جانوران اهلی – مانند مرغ ، خروس ، اردک ، گاو ، گوسفند ، خر ، بز ، اسب و قاطر – و جانوران نیز وحشی – مانند شیر ، پلنگ ، روباه ، آهو ، سوسمارجغد و عقاب – تقسیم بندی میشوند . در زندگی روستایی مان نیز سگ و گربه به عنوان نگهبان و چوپان یار و یا موش گیر ، و خارج از محل زندگی انسان و خانواده روستایی ، نگهداری میشوند . در نتیجه نگهداری از جانوران وحشی و یا سگ و گربه در منازل شهرنشینان ما محلی از اعراب ندارد و برای عموم جامعه قابل درک نیست ، در نتیجه در مقابل چنین پدیده ای موضع روحی و روانی و حتی قانونی می گیرد . از اینها گذشته ، کسانی که بخصوص در سالهای اخیر ، اقدام به خرید و نگهداری حیواناتی از قبیل سگ و گربه کرده اند و می کنند ، شناخت و درک درستی از نگهداری جانوران خانگی ندارند . یعنی در واقع اعتنایی به نیازهای زندگی این قبیل حیوانات نگون بخت ندارند . در کشورهای مترقی و ممالک غربی ، کسی حق نگهداری از حیواناتی مانند سگ را در منازل آپارتمانی ندارد چرا که هم باعث ایجاد و گسترش بیماری های مشترک میان انسان و حیوانات می شود ، هم موجب سلب آسایش همسایگان می گردد و هم اینکه محیط زندگی را برای سگ بیچاره تبدیل به یک زندان و قفس محصور و زجرآور می کند . اما عموم کسانی که در ایران سگ نگهداری می کنند ، آپارتمان نشین هستند . سگهایی که در ایران و در منازلی اینچنینی نگهداری می شوند از نیاز روزانه شان – که قدم زدن ها و جست و خیز کردن های روزانه در فضای سبز و محیط باز است – محروم هستند و به دلیل تغذیهء نامناسبی که می شوند و محرومیت شان از مراقبت های دائم و دامپزشکی و حتی بی توجهی به نیازهای روحی شان ، عموما” بیمار و گرسنه و افسرده هستند . در واقع نگهداری جانورانی مانند سگ و گربه در ایران مساوی است با زجر و شکنجهء دائمی این حیوانات نگونبخت و بی دفاع . بسیاری از ایرانیانی که در منازل خود سگ و دیگر جانوران وحشی و خاص را نگهداری می کنند بیش از آنکه عاشق حیوانات باشند ، عشق خودنمایی دارند و متاسفانه ، چند سالی هست که داشتن و نگهداری از سگ و گربه و همستر و خرگوش و مارمولک و لاک پشت و قورباغه و طوطی و امثال اینها تبدیل به نوعی تشخص و فخر فروشی به در و همسایه و دوستان و آشنایان شده است و حتی کار به نگهداری از شیر و مار و عقاب و جغد و میمون کشیده است . هیچ نظارتی هم بر نگهداری از این جانوران بی زبان وجود ندارد و هیچ قانونی هم از حقوق آنها دفاعی نمی کند . بنابراین ، در یک چنین شرایطی ، تصویب قانونی برای ممنوعیت نگهداری جانوران در منازل ، با هر نیتی که بوده و با هر لحنی که عنوان شده باشد ، خدمتی بزرگ به جانوران بی پناه و گامی در جهت حمایت از حقوق حیوانات محسوب میشود . در نتیجه ، همانگونه که قبلا” ذکرش رفت ، می بایست سپاسگزار نویسندگان و امضا کنندگان این طرح در مجلس شورای اسلامی بود . اما در این طرح یک موضوع مهم و اساسی پیش بینی نشده است

طرح پیشنهادی نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی ایران اظهار می کند که علاوه بر جریمهء متخلفین از این قانون پیشنهادی ، “حیوان مذکور نیز ضبط گردد ” . اما هیچ توضیحی نمی دهد که این حیوان بیچاره بعد از ضبط شدن ، چه گردد؟ معدوم گردد؟ منتقل گردد؟ فروخته گردد؟ نگهداری گردد؟ چه گردد؟ مثلا” اگر کسی در منزلش یک مار بوای استوایی یا شیری آفریقایی یا سگی ژرمن نگهداری می کند و آن حیوان با شکایت همسایگان و یا تجسس ماموران انتظامی کشف و ضبط گردید ، آنوقت با آن چه باید کرد؟ اصلا” آن حیوانات بیچاره ای که  احتمالا” از این پس توسط مالکینشان و از ترس این قانون ، در گوشهء آپارتمانی تنگ و تاریک مخفی و نگهداری خواهند شد و رنگ آفتاب و آسمان را نخواهند دید چه میشود؟ این بیچاره ها چه گناهی کرده اند که به دلیل تصویب چنین قانونی ، باید از حق قدم گذاشتن در پارک و دیدن آسمان و آفتاب محروم شوند؟ اگر هم کشف و ضبط شوند ، چه سرنوشتی خواهند داشت؟ در حال حاضر هزاران سگ و گربهء نگونبخت در منازل مردم نگهداری میشوند . این جدای از حیوانات خطرناکی هست که عده ای نوکیسه و عقده ای برای نمایش و کسب تشخص و پز دادن و پرستیژهای ابلهانه ، در منزلشان نگهداری می کنند . نیروی انتظامی ما که حتی جا و بودجهء کافی برای مجرمین بازداشت شده ندارد چه رسد به نگهداری از شیرها و سگ ها و گربه و همسترها و جغدهای ضبط شده . در شهرهای ایران که باغ وحش هم که وجود ندارد و همان یک باغ وحش تهران را بعد از مشمشه گرفتن حیواناتش و نداشتن بودجهء کافی برای همان چهار حیوان بیچاره و گرسنهء موجود در آن ،  بستند و تعطیل کردند . سگ و گربه هم عقاب و شاهین نیستند که بشود آنها را پرواز داد تا بروند دنبال کار و زندگی شان . در این قانون پیشنهادی ، هیچ ردیف و بودجه ای هم که برای نگهداری از “حیوانات ضبط شدهء مذکور” پیش بینی نشده است و اصلا” اشاره ای هم به لزوم نگهداری و مراقبت از آنها نشده است . پس با این جانوران کشف و ضبط شدهء بیچاره چه باید کرد؟ هیچ دینی به اندازهء اسلام به عطوفت و محبت و مهربانی با جانوران و بخصوص جانورانی مانند سگ – به عنوان جانوری چوپان یار وباوفا و نگهبان و مفید به حال زندگی روستایی و عشایری  انسان – تاکید نکرده است ، تا جایی که امام جعفر صادق علیه السلام غذای خود را به سگی گرسنه و بی پناه بخشید . بنابراین کشتن و معدوم کردن حیوانات بی گناه و مظلوم ضبط شده هم که برخلاف اصول و اخلاق انسانی و تعالیم اسلامی ما هست و قطعا” که انشاء الله مد نظر نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و نویسندگان این طرح نبوده است . پس تکلیف خلاء مشکلساز قانونی ناشی از اجرای آن چه میشود؟ با سگ ها و گربه ها و حیوانات وحشی کشف و ضبط شده چه باید کرد؟ آیا نمایندگان مجلس شورای اسلامی در این طرح فتوت کرده و به راه مهربانی و کرامت ، برای نخستین بار در کشورمان ، ردیف بودجه ای را نیز برای تاسیس مراکز نگهداری از حیوانات بی پناه در سراسر کشور اختصاص خواهند داد و یک چنین نام نیک و سابقه ای انسانی و اخلاقی در کارنامهء خود بجای خواهند گذاشت؟ نمی دانم

نقل قول شده از :

http://www.aebadi.com/archives/5156