بارش باران در سال جاری وضعیت مطلوبی داشت و ساکنان منطقه غرب و جنوب را به تاخیر در ایجاد پدیده گرد و غبار امیدوار می کرد اما باید گفت این امیدواری تداوم چندانی نداشت و ریزگردهای عربی با شدت بیشتر وارد کشور شدند.
در حالیکه بارش باران در سال جاری وضعیت مطلوبی داشت و ساکنان منطقه غرب و جنوب را به تاخیر در ایجاد پدیده گرد و غبار امیدوار می کرد اما باید گفت این امیدواری تداوم چندانی نداشت و امروز صبح با ورود ریزگردهای عربی به کشور موجی از نگرانی در بین شهروندان ایجاد شد.
نگرانی که بیش از چهار سال است که با گرم شدن هوا در منطقه غرب و جنوب کشور به ویژه در استانهای لرستان، کرمانشاه، ایلام، کردستان و خوزستان شاهد هستیم به گونه ای که ساکنان این شهرها با هر بار بروز این پدیده به هر طریق از مسئولان می خواهند تا در جهت رفع آن اقدام کنند.
مردم استانهای مذکور طی این سالها روزهای بسیاری سلامتشان را با آمدن ریزگردهای عربی در خطر دیدند، به طوری که در سال 88 بیش از 90 روز از سال را مردم لرستان به جای اکسیژن، خاک استنشاق کردند.
ورود ریزگردهای عربی به داخل کشور علاوه بر آلودگی هوا باعث بروز اختلال در شبکه های مخابراتی، رفت و آمد، کاهش دید رانندگان، کاهش تولید عسل و محصولات کشاورزی، تعطیلی مکرر مدارس و ادارات، تحمیل هزینه های سنگین به سازمانها و ... نیز شده است و بارها مسئولان قول رسیدگی و حل ریشه ای این مشکل را دادند اما از آنجا که تنها بخش کمی از این مشکل را می توان در داخل کشور رفع کرد و برای چاره اندیشی اساسی در خصوص این مسئله نیاز به همکاری و اقدامات عملی از سوی مسئولان کشورهای همسایه است، هنوز کار اجرایی در این مدت انجام نشده و هر روز بر شدت ورود گردو غبار به داخل کشور افزوده می شود.
زمانی که موج ریزگردهای عربی به استانهای غربی و جنوبی می رسد، سالمندان و کودکان در خانه ها حبس شده و سایر افراد خانواده نیز در میان ماندن در منزل و رفتن به مدرسه و محل کار سرگردان می شوند.
در این مواقع است که پدر و مادرها علاوه بر استرس و ناراحتی که از شدت آلودگی هوا و تاثیر آن در روند زندگی فعلی و آینده شان دارند، درد عدم اطلاع رسانی صحیح و به موقع نیز را تحمل می کنند.
سال گذشته زمانی که تعداد روزهای آلوده در کرمانشاه افزایش یافت خبرنگار مهر گزارشی را در خصوص تصمیم شهروندان برای مهاجرت به سایر شهرها و به ویژه شهرهای منطقه مرکزی کشور تهیه کرد که این موضوع بسیار جای تامل و تفکر داشت و ضرورت سرعت بخشیدن در روند تصمیم گیری از سوی مسئولان را آشکار می کرد.
زیرا آلودگی 9 برابر حد استاندارد در مناطق غرب و شمال غرب و جنوب کشور مسئله ای نیست که به توان به سادگی از کنار آن گذشت.
هم اکنون میزان ذرات معلق در هوا در شهرهای این منطقه هزار و 50 میکروگرم تا هزار و 100 میکروگرم بر مترمکعب گزارش شده است در حالی که استاندارد ذرات معلق در هوا را 150 میکروگرم بر مترمکعب اعلام کرده اند.
در روزهای هجوم ریزگردها به کشور بسیاری از مردم به دلیل تنگی نفس به بیمارستانها مراجعه می کنند تا تحت درمان قرار گیرند و بسیاری دیگر از بیماریهای مرتبط با آلودگی هوا نیز افزایش می یابد و این تنها قسمتی از ضرر و زیانی است که به هر شهروندان می رسد و قابل رویت است زیرا تبعات روحی و روانی این امر را در حال حاضر نمی توان اندازه گیری کرد.
از آنجا که به گفته مسئولان هواشناسی مناطق غرب کشور، روند ورود ریزگردهای عربی هر ساله شدت یافته است و مناطق وسیع تری از کشورمان با مشکل گردو غبار مواجه می شوند، می طلبد که قبل از اینکه تمامی شهرها و مردم با این مشکل درگیر شوند با تعاملی جدی و عزمی راسخ با کشورهای عربی این مشکل را حل کرد.
مدیرکل هواشناسی استان کردستان در این خصوص اظهار داشت: بر اساس نقشه های هواشناسی موج آلودگی از استان خوزستان آغاز و تا استان آذربایجان غربی ادامه دارد و با میزان کم و زیاد این محدوده از کشور را در بر گرفته که بیشترین میزان آن مربوط به دو استان خوزستان و کردستان است و در سایر استانهای غرب و شمال غربی کشور نیز این آلودگی وجود دارد.
محمدطالب حیدری یادآور شد: با توجه به تغییرات جوی کشور پیش بینی می شود که وضعیت آلودگی هوا در استان کردستان تا بعد از ظهر ادامه داشته باشد و پس از آن با تغییر جهت باد از شدت میزان آلودگی کاسته شود که تا آن زمان باید مسائل بهداشتی و ایمنی را رعایت کرد.
حیدری افزود: با گذشت زمان این موج آلودگی به مناطق مرکزی کشور نیز می رسد و از شدت آن در مناطق غرب و جنوب غربی کاسته خواهد شد.
با این اوصاف تصمیمات برای رفع این چالش زیست محیطی باید در سطح بین المللی و با رایزنی های مختلف از طریق نهادهای مرتبط پیگیری شود و تصمیمات در این زمینه باید در قالب برنامه های بلندمدت و با همکاری و ورود نهاد بین المللی و ابزارهای قانونی در دست این نهادها صورت گیرد چرا که در حال حاضر کشور ایران به عنوان محور بحران تنها کشوری است که مردمانش از این وضعیت رنج می برند و این موضوع شاید از نظر اهمیت برای کشورهای منشا بحران چندان مورد اعتنا نباشد.