پروبیوتیک به جای آنتی بیوتیک
مصرف گز پروبیوتیک موجب کاهش جذب کلسترول می‌شود


سلامت نیوز: شعار امسال روز جهانی بهداشت یعنی « مقاومت‌ به داروهای ضد میكروبی؛ تهدیدی جهانی» گواهی است بر خطرات روزافزون مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهایی که هرچند برای مقابله با عفونت‌ها و کمک برای بازیابی سلامت مردم ساخته شد اما امروز از یک سو به دلیل مقاومت به این داروها و از سوی دیگر مصرف بی‌رویه آنها خود در حال تبدیل شدن به یک تهدید برای سلامتی مردم است.

دکتر توانگر مدیرعامل شرکت پروبیوتیک پارس نیز در مصاحبه‌ای که خبرنگار سلامت‌نیوز با او انجام داده با هشدار نسبت به مقاومت به آنتی بیوتیک‌ها از طریق مواد غذایی نامناسب و نیز استفاده از شوینده‌های آنتی باکتریال، یکی از عوارض مصرف
آنتی‌بیوتیک‌ها را از بین بردن باکتریهای مفید دستگاه گوارش یعنی پروبیوتیک که نقشی مهم را از حفظ و ارتقای سلامتی افراد دارد عنوان می‌کند، توانگر امیدوار است که سال 1390 سال بازگشت به طبیعت و مصرف پروبیوتیک به جای آنتی بیوتیک‌ها باشد، آرزویی که شاید با ورود محصولاتی چون گز پروبیوتیک به بازار و توجه مردم به محصولات پروبیوتیک چندان دور از دسترس نیست.

منظور از شعار سازمان بهداشت جهانی در رابطه با جلوگیری از مصرف بی رویه آنتی بیوتیکها چیست؟

مصرف آنتی بیوتیک‌ها چنانچه به جا و بر طبق دستور پزشك باشد زندگی‌بخش است همانطور که در سال‌های ابتدایی کشف آنتی بیوتیک، جان میلیون‌ها نفر از مرگ حتمی بر اثر بروز عفونت‌ها نجات یافت و این قضیه تاکنون هم ادامه دارد. ولی مشکل از آنجا آغاز می‌شود که آنتی بیوتیک نابجا مصرف شود.
پدیده مقاومت باکتریها به آنتی بیوتیک سال‌هاست که مشکلات زیادی برای سلامت انسان ایجاد کرده است. یکی از علل عمده این مقاومت، مصرف نابجای آنتی بیوتیک است. باکتری‌ها موجودات زنده‌ای هستند، كه مانند سایر موجودات زنده سعی می‌كنند در برابر بروز شرایط مختلف و برای حفظ بقای در برابر با شرایط نامناسب زیستی از جمله حضور آنتی‌بیوتیكها تطابق پیدا کنند و آنزیم‌هایی می‌سازند که آنتی بیوتیک‌های موجود نتوانند آنها را نابود کنند. همین مساله به تدریج گونه‌هایی از باکتری را پدید می‌آورد که در برابر قوی‌ترین آنتی بیوتیک هم مقاوم هستند.
مساله مصرف بی‌رویه آنتی بیوتیک یک مساله جهانی است ولی در کشور ما ابعاد گسترده‌تری دارد. به طور مثال، استاندارد جهانی مصرف آنتی‌بیوتیك 11 درصد است ولی در ایران 49 درصد داروها را آنتی بیوتیک‌ها تشکیل می‌دهند. و بدتر از آن این است كه در 40% موارد، آنتی‌بیوتیك بدون نسخه در اختیار بیماران قرار می‌گیرد.

راههای دیگر ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی چیست؟

یکی از مهمترین راه‌های ایجاد مقاومت مصرف، مواد غذایی نامناسب است. شاید تعجب کنید که غذا باعث مقاومت آنتی بیوتیکی شود ولی به علت اینکه در اکثر دامداری ها و مرغ داری ها به منظور رشد سریعتر دام و طیور از مقادیر بسیار زیادی آنتی بیوتیک استفاده می‌شود بخشی از این آنتی بیوتیک در گوشت ذخیره میشود و به طور غیر مستقیم وارد بدن ما میشود. این مساله باعث مصرف روزانه مقداری آنتی بیوتیک از طریق مواد غذائی می‌شود. در کشورهای پیشرفته، داشتن آنتی بیوتیک در جیره غذایی دام و طیور ممنوع است وخوشبختانه گام های اولیه برای ممنوعیت مصرف آنتی بیوتیک هم در ایران برداشته شده كه امیدوارم به زودی شاهد فروش گوشت بدون آنتی بیوتیک در ایران نیز باشیم.
یکی دیگر از راه‌های ایجاد مقاومت در برابر آنتی بیوتیک‌ها، مصرف شوینده‌هایی است که خاصیت آنتی باکتریال دارند. متاسفانه این تصور عمومی در بین مردم وجود دارد که باکتری‌ها مضر هستنددر حالیكه در برابر باکتری های مفید، تعداد باکتریهای مضر در طبیعت بسیار کم است، این باکتریهای مفید خودشان از رشد و تکثیر باکتریهای مضر جلوگیری می‌کنند. استفاده از شوینده‌های آنتی باکتریال به طور عمومی باعث از بین رفتن باکتریهای مفید می‌شود. پس نباید از این شوینده‌ها استفاده شود مگر در شرایط خاص.

عوارض عمده ناشی از مصرف مداوم آنتی بیوتیک چیست؟

عوارض مهم مصرف مدوام آنتی بیوتیک یکی ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی است که درباره آن صحبت شد. از دیگر عوارض آن می‌توان به از بین بردن باکتریهای مفید دستگاه گوارش – به نام پروبیوتیک- نام برد. پروبیوتیکها مجموعه عظیمی از باکتریهای مفید هستند که به طور طبیعی در دستگاه گوارش زندگی می‌کنند و وظایف متعددی را به عهده دارند. با مصرف آنتی بیوتیک‌ها و در نتیجه از بین بردن این باکتری‌ها، تولید و جذب ویتامین ها، جذب مواد مغذی و ریز مغذی‌ها و سیستم ایمنی مختل می‌شود.

چه جایگزینی برای آنتی بیوتیک‌ها وجود دارد؟

سالهاست که جایگزین مناسبی برای آنتی بیوتیک‌ها در دنیا یافت شده است. در واقع این امر یک مبارزه طبیعی با آنتی بیوتیک‌ها است، البته قابل کنترل و هوشمند. این جایگزین چیزی نیست مگر پروبیوتیک، یعنی همان باکتری‌های مفید. این باکتری‌ها بیشتر از خانواده لاکتوباسیل هستند، در دستگاه گوارش افراد سالم به وفور یافت می‌شوند و ماده آنتی بیوتیکی تولید می‌کنند که باکتریوسین نامیده می‌شود و به طور دائم با محیط در تعامل هستند. همین ویژگی‌ها باعث می‌شود که در کنترل باکتری‌های بیماری‌زا به صورت پیشگیرانه و همچنین درمانی موثر واقع شوند.

پروبیوتیکها به چه صورت در دسترس مردم قرار می‌گیرند؟

پروبیوتیکها هم به صورت کپسول و هم به صورت مخلوط با مواد غذایی مصرف می‌شوند. بیشتر مردم البته ترجیح می‌دهند که پروبیوتیکها را همراه با مواد غذایی مصرف کنند چرا که حس خوردن دارو را ندارد و همچنین بخشی از سبد غذایی شان است. به طور مثال مصرف گز پروبیوتیک علاوه بر حس مطبوع خوردن یک شیرینی خوشمزه، سلامتی را نیز به ارمغان می آورد.

پروبیوتیکها چه خواص دیگری دارند؟

پروبیوتیکها در دستگاه گوارش نقش مهمی بازی میکنند، از جمله:تولید ویتامینها، جلوگیری از رشد باکتریهای بیماریزا (از جمله ای کولای که عامل مسمومیت غذایی است)، کمک به رشد باکتریهای مفید دیگر، تنظیم جذب مواد غذایی از جمله جذب کلسترول و تقویت سیستم ایمنی.
با توجه به اینکه 30 درصد بیماری‌های موجود در كشور بر اثر مصرف غذاها ایجاد می‌شود، لازم است که سعی کنیم غذاهایی را انتخاب کنیم که علاوه بر نقش در تامین انرژی و مواد غذایی ضروری، به تامین سلامت هم کمک نماید.
پروبیوتیکها نقش بسزایی در این زمینه دارند و خوشبختانه این نقش در اهدای نشان سیب سبز سلامت هم به وضوح ملاحظه شد. شرکتهایی که امسال موفق به دریافت این نشان شدند بیشتر در محصولات خود از پروبیوتیک استفاده کرده بودند.

درباره گز پروبیوتیک بیشتر توضیح دهید.

گز پروبیوتیک با گذراندن آزمایش های گسترده در لابراتوار شرکت پروبیوتیک پارس و با همکاری مستمر و صمیمانه مدیران شرکت گز سکه تولید و به شماره 69405 ثبت اختراع شده است. پس از بررسی روی گونه های مختلف پروبیوتیک، یکی از گونه ها که شرایط تولید را به خوبی تحمل می‌کرد و به میزان مناسب در گز باقی می¬ماند انتخاب شد. گز سکه پروبیوتیک و سین بیوتیک هر دو حاوی حداقل 107 کلونی لاکتوباسیلوس اسپوروژنز در هر سروینگ هستند. این باکتری به خوبی اسید معده و نمکهای صفراوی را تحمل می‌کند و به سلامت به بخشهای پایین تر دستگاه گوارش می‌رسد تا اثرات زندگی بخش خود را ایجاد نماید. از دیگر ویژگیهای این پروبیوتیک می توان به کاهش جذب کلسترول اشاره کرد که در مقالات علمی به اثبات رسیده است.

پیش بینی شما از تغییراتی که امسال در بخش سلامت ایجاد خواهد شد چیست؟

ضرب المثل زیبای ایرانی را شاهد می‌گیرم که سالی که نکوست از بهارش پیداست. با حرکت مناسبی که وزارت بهداشت، سازمان دامپزشکی و شرکتهای معتبر غذایی شروع کرده اند فکر میکنم امسال سال آگاهی از مضرات مصرف بی رویه و سرخود آنتی بیوتیکها، سال بازگشت به طبیعت و مصرف پروبیوتیک به جای آنتی بیوتیک هم برای انسان و هم برای دام و طیور و به طور کلی سال تندرستی برای ایرانیان باشد.