بینی عضوی است که در مرکز صورت قرار دارد و نقش کلیدی در تناسب اجزای صورت ایفا می کند و هم به عنوان عضوی مهم و اولین قسمت راه هوایی، از حساسیت مضاعفی در جراحی های پلاستیک بینی برخوردار است، به همین منظوردر این مقاله به موارد مهم در جراحی بینی اشاره می‌کنیم. در قسمت اول مقاله به بیان مواردی مانند زیبایی و سلامت بینی، مورد مناسب برای جراحی، تشیخص دقیق و هماهنگی اجزای صورت پرداختیم و حال میپردازیم به اصول و معیارهای جراحی زیبایی موفق بینی…
اصلاح قوز بینی
در روش‌های نوین جراحی بینی، به جای کاهش بافت‌های پشت بینی، با تقویت و افزایش حمایت پایه بینی در ناحیه نوک بینی، قوز بینی اصلاح می‌شود. در روش‌های قدیمی، جراحی بینی بیشتر متکی بر برداشتن و خارج‌ کردن بافت بینی بود و بینی تقریبا همیشه کوچک می‌شد. اشکالات این روش‌ها سال‌ها بعد خود را نشان داد و به‌همین دلیل چند دهه طول کشید تا کم‌ کم کنار گذاشته شوند. در این روش‌ها در درازمدت بافت‌ها دچار افتادگی می‌شدند؛ زیرا حمایت اسکلتی بینی کم می‌شد و بینی در سنین بالا حالتی چروکیده و افتاده پیدا می‌کرد واغلب  بیماران  مشکلات تنفسی هم پیدا می‌کردند. امروزه در روش‌های نوین که به روش‌های تقویتی بینی معروفند، نه تنها سعی می‌شود در حد امکان چیزی از بینی برداشته نشود، بلکه در بسیاری موارد از بافت‌های خود بینی چیزی هم به بینی اضافه و پیوند می‌شود. یعنی اگر بخشی از بینی بافت اضافه دارد، آن بافت به قسمتی از بینی که کمبود بافت دارد، پیوند می‌خورد. به عبارت دیگر، بافت تغییر شکل می‌یابد، نه اینکه خارج شود. در این روش‌ها اسکلت بینی بازسازی و بافت‌های نرم و ضعیف تقویت می‌شوند؛ بنابراین در درازمدت بینی کمتر افتادگی پیدا می‌کند. حتی در بعضی بینی ها که به بینی گوشتی معروف‌ اند، استفاده از روش‌های تقویت اسکلت بینی برای افزایش حمایت بافت‌های نرم بینی ضروری است. جراحی این نوع بینی‌ها با استفاده از روش‌های جدید نتایج مطلوبی به همراه دارد. در روش‌های جدید به جای آنکه بافت گوشتی بینی برداشته شود، اسکلت نوک بینی با افزودن بافت‌های پیوندی تقویت می‌گردد تا فرم مطلوب نوک بینی ایجاد شود. یکی از شایع‌ترین موارد مراجعه بیماران، مربوط به قوز بینی است که بیمار از وجود آن ناراحت است. در حالی که پس از آنالیز صورت در بسیاری از دختران و پسران ایرانی معلوم می‌شود که چون ساپورت نوک بینی کم است، نوک دچار افتادگی شده و قسمت اعظم قوز، در واقع یک قوز کاذب است که به علت ضعف حمایت اسکلتی بینی خود را نشان می‌دهد. در واقع علت قوز بینی در بسیاری از افراد، بلندی پشت بینی نیست، بلکه ضعف جلو آمدگی نوک‌بینی است که در ایرانی‌ها و کشورهای خاورمیانه بسیار شایع است. در این حالت باید قسمت پایینی بینی جلو بیاید؛ یعنی باید به بینی چیزی هم اضافه کنیم تا صورت به مراتب زیباتر شود. در روش‌های قدیمی، بدون تقویت نوک بینی قوز بینی را برمی‌داشتند و چهره حتی زشت‌تر می‌شد؛ چون زاویه بین بینی و صورت خیلی کم می‌شد (یعنی از ۳۶ درجه که زاویه ایده آل است خیلی کمتر می‌شد).

بینی عروسکی
در روش‌های جدید سعی می شود پشت بینی قوی باشد. زیباترین حالت پشت بینی، حالتی است که اصطلاحا پشت بینی قوی نامیده می شود. امروزه بیشتر متقاضیان جراحی پلاستیک بینی خواهان تغییرات طبیعی در بینی هستند.  اصطلاحاتی مانند بینی عروسکی یا بینی سرسره‌ای سال‌ها در بین مردم برای توصیف بعضی از  بینی‌های عمل‌شده به کار می‌رفت.  این بینی‌ها از بعضی الگوهای دهه ۱۹۶۰ اقتباس شده‌اند؛ در حالی‌ که در جامعه امروزی نوعی بینی تصنعی و زشت تلقی می‌شوند. از نظر زیبایی شناختی قوس‌دار شدن بینی اصلا زیبا نیست. هیچ کتابی در جراحی پلاستیک پیدا نمی‌کنید که به‌عنوان یک بینی زیبا، بینی قوس‌دار یا سرسره‌ای کشیده باشد. یک پشت بینی قوی باید صاف یا حتی گاهی کمی پُری داشته باشد و این خیلی از افراد را زیباتر می‌کند. در مردها این پر بودن باید از خانم‌ها هم بیشتر باشد.

اتصالات غضروف‌های بینی قطع نمی شود
در روش‌های نوین جراحی بینی، برخلاف روش‌های قدیمی به هیچ وجه اتصالات غضروف‌های بینی در نواحی مختلف قطع نمی‌شود و برای کاهش پهنای نوک بینی، با روش‌های مخصوصی تغییر حالت نوک بینی به‌ صورت طبیعی، بدون برداشتن غضروف‌ها انجام می شود. بنابراین نوک بینی حالت طبیعی داشته و پهنای آن طوری است که گویی هیچ جراحی روی نوک بینی انجام نشده است. در صورتی‌که نوک بینی بیش از حد باریک شود، علاوه بر اینکه ظاهر زشت و مصنوعی به بینی می‌دهد، با فرو رفتگی‌های شدیدی که در اطراف آن ایجاد می‌گردد، مسیر تنفسی را تنگ می‌کند. پشت بینی باید تاحدی پایین بیاید که اتصالات پشت بینی ضعیف نشود. این امر علاوه بر یکدست کردن پهنای پشت بینی در قسمت‌های بالا و پایین، با حفظ حمایت راه هوایی، سلامت طولانی مدت آن را  تحکیم می‌کند.

روش‌های تقویتی
برای رفع افتادگی بینی از روش‌های تقویتی استفاده می‌شود تا علاوه بر دوام طولانی مدت، ظاهر طبیعی بینی حفظ شود. در روش‌های نوین جراحی، این کار، با افزودن پیوند‌های ستونی متعدد غضروفی در پایه بینی انجام می‌گیرد. در این صورت، ظاهر جوان‌تر بینی با طبیعی بودن آن هماهنگ می‌شود. در صورتی که در روش‌های قدیمی بالا بردن نوک بینی مستلزم برداشت بیش از حد بافت‌های بینی بود و در بسیاری از موارد، این پدیده عواقب نامطلوب تنفسی در پی  داشت؛ به‌ طوری که پره‌های بینی، هنگام دم روی هم می افتاد و مانع تنفس راحت حین خواب می‌شد.

سوراخ‌های بینی
در روش‌های نوین جراحی، سوراخ‌های بینی به هیچ وجه دست نمی‌خورند. این کار به چهار دلیل بسیار غیرمنطقی است. اول آنکه در اغلب موارد، جراحی کاملا  مشخص می‌شود؛ زیرا چین کنار پره بینی از بین می‌رود و بازسازی این چین و فرورفتگی طبیعی تقریبا غیرممکن است. نکته دوم، اشکالات تنفسی است که به‌ دلیل کم شدن قطر مجرای تنفسی به وجود می‌آید و بیمار بعد‌ها با مشکلات شدید تنفسی روبه‌رو می‌گردد. سوم آنکه پهنای قاعده بینی در ناحیه پره‌ها موجب متعادل‌تر شدن پهنای نوک بینی پس از عمل می‌شود و طبق اصول زیبایی تناسب پنجاه درصدی پهنای نوک، پهنای پره‌های بینی را بهتر تامین می‌کند. چهارم آنکه کوچک‌ کردن سوراخ‌های بینی تقریبا غیرقابل برگشت به حالت طبیعی است و اصلاح نسبی آن از مشکل‌ ترین روش‌ها در جراحی پلاستیک بینی می‌باشد.

هفت اصل مهم قبل از جراحی

اصل انتخاب جراح
جراحی بینی،  عملی نیست که فوراً در مورد آن تصمیم‌گیری شود. فقط یک بار امکان دارد این عمل خوب انجام شود. عمل جراحی برای اصلاح اشکالات پیش آمده ناشی از عمل‌های قبلی، به‌ مراتب دشوارتر و کم نتیجه تر از بار نخست است؛ چرا که برداشتن بافت آسان‌ تر از افزودن بافت است؛ آن هم در بینی‌ای که یک بار بافت‌های آن برداشته ‌شده است. بنابراین بیماران باید با بررسی‌های دقیق و تحقیق لازم و صرف وقت کافی در مورد انتخاب جراح، احتمال وقوع عوارض را به کمترین مقدار برسانند.
اصل طبیعی بودن بینی در چهره
از جراح خود بخواهید طوری بینی را عمل کند که با وجود زیباتر شدن چهره، هیچکس نتواند متوجه شود که روی بینی عملی انجام شده است. این یعنی یک شاهکار واقعی.
اصل حفظ عملکرد بینی
هر عملی که به عملکرد تنفسی بینی لطمه جدی بزند، ارزش آن زیر صفر است.
اصل تناسب بجای کوچک کردن بینی
زیبایی، کوچکی نیست؛ بلکه تناسب و‌ هارمونی قسمت‌های مختلف بینی با هم و با صورت است. حتی بسیاری از بینی‌های کوچک با بزرگ‌ تر شدن متناسب‌ تر و زیباتر می‌شوند؛ مثل بینی ژاپنی‌ها.
اصل دست نزدن به سوراخ‌های بینی
هیچ سوراخ بینی مثل سوراخ‌های طبیعی خود فرد نیست. حتی در صورت عدم تقارن، از جراح خود درخواست قرینه کردن دو طرف بینی را نکنید؛ زیرا در هیچ چهره زیبایی اجزای زوج قرینه نیستند و دستکاری آنها موجب نمایان‌تر شدن می‌شود.
اصل کمترین تغییر
از جراح خود بخواهید کمترین تغییر را روی بینی شما انجام دهد.
اصل تامل در تصمیم‌ گیری
حتی در دست حاذق‌ترین جراحان هیچ عمل جراحی بدون احتمال خطر نیست.

با سپاس از دکتر محسن نراقی عضو و مدرس آکادمی جراحان پلاستیک