اخن جویدن از جمله اختلالات عادتی است که اغلب در کودکان و گاهی بزرگسالان بروز می کند. این عمل به طورناخوداگاه صورت می گیرد و افراد مبتلا به این اختلال هنگام جویدن ناخن متوجه عمل خود نیستند.

بعضی افراد مبتلا به جویدن ناخن و بعضی دیگر به جویدن اطراف ناخن می پردازند وعده ای هم نیز هر دو عمل را انجام می دهند.

زمان شروع:

این اختلال احتمالا از ۴ یا ۵ سالگی شروع می شود ولی در سنین ۸ تا ۱۲ سالگی بیشتر دیده می شود.

بر اساس نتایج تحقیقات، جویدن ناخن از ۵ سالگی به شدت شروع و در ۱۰ تا ۱۵ سالگی به شدت خود می رسد و اکثر مبتلایان به این اختلال را کودکان ۹ تا ۱۱ سالگی تشکیل می دهند.

علل ناخن جویدن:

- فشار روحی و اضطراب:

این عادت روشی برای تسکین ناراحتی‌ها و عصبانیت‌هایی است که از یک موقعیت اضطراب زا و فشارآور به وجود می‌آید زیرا دیده شده افرادی که ناخن خود را می جوند از افراد عادی مشوش‌ترند.

این افراد در موقع صحبت کردن یا انتظار کشیدن با انگشتان خود و یا وسیله ای دیگر بازی می کنند یا پاهای خود را در حال نشسته پی در پی تکان می‌دهند. علاوه بر آن سوء تغذیه وکمبود ویتامین A در بعضی افراد آنها را عصبی می کند و موجب ناخن جویدن توسط فرد عصبی می شود.

- ترس:

این عمل بیشتر در کودکانی که والدینشان ناآگاهانه و به بهانه های مختلف در آنها ایجاد ترس می کنند زیاد دیده می شود. مثلا وقتی به کودک گفته می شود: “اگر گریه یا اذیت کنی می گویم لولو تو را بخورد” و یا ترساندن کودک از دکتر یا آمپول، شیوه های غلطی است که والدین برای ساکت کردن کودک اعمال می کنند.

- تقلید:

چنانچه یکی یا هر دو والدین کودکی؛ عادت به ناخن جویدن داشته باشند احتمال آنکه کودک آنها نیز به این عادت مبتلا شود بیشتر از کودکانی است که والدین آنها دچار این اختلال نیستند. زیرا در بعضی موارد، کودک ناخن جویدن را از والدین می آموزد، چون می بیند والدینش به هنگام ناراحتی این عمل را انجام می دهند و ازاین رو یاد می گیرد برای رفع ناراحتی خود به این عمل روی آورد.

- هیجان پذیری بیش از حد:

عده‌ای ناخن جویدن را واکنشی برای تخلیه هیجانات و تمایلات ناخوداگاه فرد برای خود آزاری می دانند و معتقدند این عمل به خاطر احساس گناهی است که فرد به وجود آمده و منجر به خود تنبیهی و خودآزاری او می شود. احتمالا این عادت در افرادی که هیجان پذیرتر از دیگران هستند بیشتر دیده می شود.

راهکارهای درمانی:

- چون ناخن جویدن ناخودآگاه وبر اثر فشار اضطراب درونی صورت می گیرد، لذا با رفع علل اضطراب زا با روشهای خوشایند فرد را از عمل خودآگاه سازید.

- شیوه‌های سرزنش، تهدید، تنبیه و … نه تنها اثر درمانی ندارد، بلکه تاثیر منفی داشته و باعث تشدید این عمل می شود.

- مالیدن داروهای تلخ، بدمزه، فلفل، رنگ و …. برای ترک ناخن جویدن کودک مؤثر نیست بلکه با ایجاد احساس گناهکاری و اضطراب در فرد سبب می شود بیشتر به این عمل بپردازد.

- در کودک به خاطر ناخن جویدن ایجاد ترس نکنید که باعث ایجاد اختلالات دیگر می شود.

- اوقات فراغت فرد مبتلا را با فعالیت‌های مورد علاقه او پر کنید. این فعالیت‌ها می‌تواند در کم کردن و ترک این عادت مؤثر باشد.

- کودک را هر بار که در ترک عادت موفقیتی بدست می آورد، تشویق کنید.