نگهداری آکواریوم به شیوه‌ی مناسب منتج به حفظ محیط آبی و آبزیان سالم برای دوستداران این مخلوقات زیبای خداوند می‌شود.
یک هفته در میان، با صرف سی دقیقه زمان می‌توان از بروز مشکلات زمانگیر و پرهزینه جلوگیری کرد.
مهمترین فاکتور نگهداری، ثبات مخزن است. تا زمانی که همه چیز به درستی پیش می‌رود و ماهی‌های شما سالم باشند، نیازی به تغییر عمده ای نیست.حتی اگر pH یا سختی آب کمی از محدوده خارج شده باشند. تنها افزایش و یا کاهش پارامترهای اصلی آب آکواریوم نیاز به توجه دقیق و فوری شما دارد.
تعویض آب :
بخش اصلی حفظ و
نگهداری آکواریوم تعویض آب است که باید هر دو هفته انجام شود. در بیشتر موارد، تعویض 10-15٪ حجم مخزن کافی است. یک روش خوب استفاده از گراول کلینر است که دو نوع دستی و برقی دارد. آب استخراج شده در دستگاه به چرخش درمی‌آید و پسماند غذا و مدفوع ماهی‌ها که بر روی بستر قرار می گیرند را از بین می‌برد.
توصیه می‌کنیم پارامترهای آب مخزن و آب جایگزین را کنترل کنید. اکثرا آب لوله‌کشی (آب شهر) حاوی کلر یا کلرامین هستند. گاز کلر به نسبت سریع از آب وارد هوا می‌شود (به مدت بیست و چهار ساعت در ظرفی
نگهداری شود)؛ اما کلرامین (کلرامین= کلر + آمونیاک) اینگونه نیست. با استفاده از یک تصفیه کننده آب، کلر را در هر دو مورد خنثی می‌کند، اما آمونیاک کلرامین هنوز وجود دارد. این ترکیب (آمونیاک) باید توسط باکتری های نیتروژن‌دار موجود در آکواریوم شکسته شود. این فرآیند کمی بیشتر از اولی طول می‌کشد و ماهی‌ها ممکن است تا اتمام شکسته شدن این ترکیب، حضور آن را تحمل نکنند و دوام نیاورند.
دیگر عناصر آب شهری ممکن است فسفات، آهن و سایر فلزات سنگین باشند.
معمولا آب‌های زمینی مثل آب قنات از آب شهری سختی بیشتری دارند ولی فاقد کلر و کلرامین هستند.
آب فیلتر شده نیز باید به صورت منظم کنترل شود و این کار باید بخشی از
نگهداری آکواریوم شما باشد. در نظر داشته باشید لایه‌های فیلتر تصفیه ممکن است آسیب ببیند یا قبل از تاریخ انقضایشان نیاز به تعویض داشته باشند.
سنجش آب آکواریوم :
ترکیبات شیمیایی آب قابل مشاهده نیستتند به همین علت تست منظم آن حیاتی است. بهترین راه برای ایجاد یک روتین این است که هر بار در هنگام تعویض آب مخزن، ترکیبات شیمیایی آب را کنترل کنیم.
پارامترهای حیاتی عبارتند از pH، نیترات، نیتریت و سختی کربنات (شوري برای مخازن آب شور).
نکتۀ مهم در خصوص PH ، ثابت نگهداشتن آن است. PH در محدوده 6.5 تا 7.5 برای اکثر ماهی‌ها مناسب است، اما اگر مقدار کمی از محدوده خارج شود نیز ماهی‌ها می‌توانند خودشان را با شرایط جدید وفق دهند.
KH (سختی کربنات) نشان دهنده ثبات PH است. در صورتی که سختی کربنات نزدیک به 4.5 dH (درجه سختی ) و یا 80 ppm باشد، باید مرتبا آن را کنترل کنید تا در صورتیکه کمی بیشتر کاهش یافت سریعا اقدامات لازم را انجام دهید.
نیمی از قاشق چای خوری جوش شیرین در هر 94.5 لیتر آب، kH را حدود 1dH افزایش می‌دهد.
نیتریت ها درآب نباید یافت شوند (به جز در طول چرخه). اگر در آب نیتریت وجود داشت، باید میزان آمونیاک را نیز کنترل کنید.
نیترات ها باید کمتر از 10 ppm در آب شیرین و 5 ppm در آب شور (ترجیحا 0 ppm) نگه داشته شود.
فیلتر آکواریوم :
کارکرد مناسب فیلتر یک امر ضروری است. اجزای درونی فیلتر(الیاف، کربن فعال و …) باید حداقل هر 4 هفته یکبار تعویض شوند. در مورد برخی ماهی‌ها نیاز است تا فیلتر در بازه کوتاه‌تری عوض شود. ذرات گرفتار در فیلتر تجزیه می‌شوند. فیلتر نیز باید ماهی یکبار توسط آبی که از مخزن برای تعویض آب خارج می‌شود تمیز شود.
روتین‌های
نگهداری آکواریوم :
روزانه :
اطمینان حاصل کنید که تجهیزات به درستی عمل می کنند.
ماهی‌هایتان را در حین تغذیه کردن مشاهده کنید. تغییرات رفتاری نشان دهنده یک مشکل بالقوه است.
هفتگی :
ماهی‌های خود را بشمارید. در ماهی‌های کوچک مرگ همراه با تجزیه‌ی سریع جسم همراه است. این امر موجب افزایش میزان آمونیاک و نیتریت و در نهایت افزایش میزان نیترات می‌گردد.
یک هفته در میان :
آب خود را از نظر پارامترهای حیاتی چک کنید : pH، سختی کربنات، نیتریت و نیترات.
10 تا 15 درصد آب را تعویض کنید.
ماسه را تمیز کنید.
دیوارهای آکواریوم را تمیز کنید. الیاف فیلتر نسبتا ارزان و بسیار کارآمد هستند. از پایین به بالا شروع کنید و اغلب آب بکشید.
اجزای داخلی فیلتر (کارتریج) را با آب بشویید.
ماهانه :
تعویض اجزاء داخلی فیلتر،کارتریج، الیاف،کربن فعال و ….
بازبینی لوله‌ها، اتصالات، حباب ساز، اسکیمرز و دیگر اجزا برای عملکرد مناسب آنها.
پاک کردن بالای آکواریوم برای اطمینان از آنکه میزان نور دریافتی تحت تاثیر کثیفی واقع نشود.
چک کردن تاریخ انقضا لوازمی که از آنها استفاده می‌کنید تا در صورتیکه تاریخ آنها تمام شده است دیگر ازآن‌ها استفاده نکنید. کیت تست منقضی ممکن است نتیجه‌ای اشتباه به شما نشان دهد و ناچار به انجام اقدامی غیر ضروری گردید.