گربه ها هم مانند سایر جانوران رفتار های مخصوص به خود را دارند و شناسایی آنها کمک شایانی به بهبود ارتباط آنها با صاحبانشان خواهد کرد. اگر نحوه بروز رفتارها و تکرار آنها از شکل هادی خارج شود ناهنجاری قلمداد شده و نیاز به اصلاح دارد. در شماره های قبل ترس از غریبه ها “اسکرچینگ مخرب” لیسیدن بیش از حد و فعالیت شبانه را مورد بحث قرار دادیم. در این شماره نیز دو رفتار دیگر را بررسی خواهیم کرد.

ترس از مکان ها و اشیاء
ترس در حیوانات به آسانی شکل می گیرد و این موضوع به طور خاص در مورد گربه ها بیشتر صدق می کند. بدین معنی که آنها به سادگی می توانند از اشیاء و صداهای مختلف بترسند. حتی ممکن است از مکانی که قبلا در آن یک شیء باعث ترسشان شده است واهمه داشته باشند. برای مثال اگر گربه ای از صدای ماشین ظرفشویی وحشت کند، از کل آشپزخانه خواهد ترسید.

از بین بردن ترسی که به طور کلی در شخصیت گربه نهادینه شده باشد به این دلیل که منبع اولیه ترس مجهول است، پیچیده و دشوار خواهد بود. درک این نکته که مشکلاتی مانند عدم استفاده مستمر از ظرف خاک، چنگ اندازی و حالت های تهاجمی، لیسیدن بیش از حد و حتی ریزش مو می تواند از نشانه-های ترس و استرس باشد؛ در تعامل با گربه ها بسیار مهم است.آنها حتی می توانند در این شرایط علایم مشکلات پزشکی را هم نشان دهند. این دسته از گربه ها در حالت عادی جزو گربه های عصبی نبوده و به صورت عمدی کینه توزی نمی کنند.

اگر گربه شما به تازگی در تعامل با شما تهاجمی شده است؛ این را حتما در نظر بگیرید که تهاجم معمولا با ترس و استرس تحریک می شود. برای تشخیص اینکه مشکل رفتاری گربه شما ناشی از ترس است یا عامل دیگری دارد بهتر است با دامپزشک حیوانات خانگی مشورت کنید.

نشانه های ترس و استرس در گربه ها
اختفا و فرار کردن از دیگران، دو واکنش مهم گربه ها در مواجه با مکانها یا اشیاء ترسناک است. علاوه بر مخفی شدن، گربه ها گوش های خود را در طرفین یا عقب سر می خوابانند. همچنین آنها ممکن است بدن خود را به حالت قوز کرده یا خمیده در بیاورند، دم خود را زیر بدنشان قایم کنند و سر و بدنشان را به زمین بچسبانند حتی هنگامیکه در حال فرار هستند.

گشاد شدن مردمک چشم، لرزش، ریزش بزاق، نفس نفس زدن، موریختگی، مرطوب شدن بالشتک های کف دست و پا از نشانه های دیگر ترس هستند. دفع غیر ادرار و مدفوع نیز از نشانه های ترس بسیار شدید است. برای بیشتر صاحبان گربه ها، مخفی شدن و اجتناب از حضور در جمع خانواده، مسئله بسیار مهمی محسوب نمی شود مگر اینکه این غیبت به مدت طولانی ادامه پیدا کند تا حدی که نتوانند از بودن کنار گربه ی خود لذت ببرند و به او توجه نمایند.

ترس اگر منجر به عدم استفاده از ظرف خاک شود می تواند صاحبان گربه ها را با دردسر بزرگی مواجه کند. برای مثال اگر گربه شما از صدای ماشین لباسشویی می ترسد و شما ظرف خاک او را در محوطه ای که ماشین لباسشویی نصب شده است قرار دهید به طور غیر مستقیم باعث شده اید که گربه شما از طرف ظرف خاکش صرف نظر کند و جای غیر ترسناک دیگری را برای دفع انتخاب کند.

ناهنجاری-های-رفتاری-در-گربه

دلایل ترس در گربه سانان
ترس در گربه ها معمول است؛بخشی از این حالت به این دلیل است که بیشتر ما در اجتماعی کردن گربه-هایمان به اندازه سگهایمان تلاش نمی کنیم و از آنها توقع نداریم که به صورت فعال عضوی از خانواده باشند. آنها در خانه نگهداری می شوند و مانند سگ ها به ماشین سواری، قدم زدن و مسافرت برده نمی شوند؛ در نتیجه با مکان ها صدا ها و اشیاء مختلف آشنا نمی شوند. این کمی تجربه در نهایت باعث می شود که از مکان های جدید و اشیائی که ممکن است به ندرت با آنها مواجه شوند وحشت کنند.

گربه ها همچنین ممکن است در نتیجه داشتن تجربه ضربه خوردن ترسو شوند. برای مثال صدای ترمز ماشین در حیوانات تصادفی، صدای انفجار آتش بازی، شلیک اسلحه، طوفان، صدای مشاجره خانوادگی یا صدای دعوای حیوانات دیگر می توانند یادآور آسیب های گذشته باشد که ممکن است به ترس پایدار در گربه بیانجامد.

بعضی ازگربه ها به طور مادرزادی و با زمینه ارثی ممکن است ترسوتر از گربه های دیگر باشند. این دسته از گربه ها باید حتما تحت درمان قرار گیرند تا کیفیت زندگی آنان بهبود یابد و سلامتی و رفاهشان تحت تاثیر ترس مزمن قرار نگیرد. بسیاری از مشکلات پزشکی می تواند سبب تغیرات رفتاری در گربه ها شود. در صورت بروز درد ، گربه ها معمولا پنهان می شوند یا بی حرکت می مانند و از ظرف خاکشان استفاده نمی-کنند. اولین قدم برای ترس گربه این است که او را نزد دکتر دامپزشک ببرید تا از سلامتی وی اطمینان حاصل کنید.

ناهنجاری-های-رفتاری-در-گربه

مدیریت ترس در گربه ها
باید محیط اطراف گربه ها را کنترل کنید به شکلی که با مکان یا اشیایی که از آن وحشت دارد رو به رو نشود. اگر از اتاقی می ترسد او را به آنجا نبرید؛ اگر از حیوانات خانگی دیگران می ترسد باید آنها را به صورت موقت از او جدا کنید. نکته بسیار مهم در طول دوران درمان و مدیریت ترس این است که به هیچ وجه ترس گربه تان را با تنبیه کردن او چند برابر نکنید!

کاهش یا از بین بردن ترس در گربه ها
صرف نظر از اینکه دلیل اولیه ترس چه بوده است هدف شما باید بازگرداندن حس آرامش به گربه باشد. یکی از معمول ترین درمان ها برای ترس در حیوانات، حساسیت زدایی به این معنا است که شما بتدریج حساسیت گربه را نسبت به جسم یا مکانی که از آن می ترسد پایین بیاورید و شرطی سازی تقابلی نیز یعنی به او بیاموزید که حس خوشایند جدیدی را در رابطه با آن مکان یا شیء ناخوشایند قدیمی جایگزین کند. در نظر داشته باشید که مراحل این کار باید به آهستگی و با توجه به واکنش گربه انجام پذیرد.

از بین بردن ترس از کلینیک دامپزشکی
بهتر است برای از بین بردن ترس گربه خود، ماهیانه چندین بار همراه حیوان خانگی خود غیر از مواد درمانی و تنها برای اجتماعی سازی و شرطی سازی به کلینیک مراجعه کنید.حتما تشویقی مورد علاقه یا اسباب بازی محبوب اورا همراه خود ببرید و در آنجا به او تشویقی دهید یا با او بازی کنید. در این مراجعات غیر درمانی کارکنان کلینیک به او محبت کرده و او را نوازش می کنند؛ در نتیجه به مرور در حین معاینات پزشکی و اقدامات درمانی احساس راحتی خواهد کرد.

ناهنجاری-های-رفتاری-در-گربه

درمان دارویی
در بعضی موارد ترس شدید، دارو شروع به پروسه درمان رفتاری و موفقیت آمیز بودن آن کمک شایانی خواهد کرد. دارو هایی که معمولا دامپزشکان در این موارد تجویز می کنند داروهای ضد افسردگی به تنهایی یا همراه با هم است. به یاد داشته باشید که دارو باید تنها با تجویز دکتر دامپزشک و با دوز تعیین شده توسط وی مصرف شود.

از چه کاری اجتناب کنیم؟
 اینکه اورا عمداً به موقعیت ترسناک نزدیک کنید تا ترس او را از بین ببرید فقط در مورد ترس های ملایم جوابگو خواهد بود. برای موارد شدیدتر اینکار نه تنها مناسب نخواهد بود بلکه استرس زا بوده و ممکن است اورا شدیدتر کند.
به هیچ وجه در واکنش با ترس گربه ها آنها را تنبیه نکنید، حتی در حالتی که در اثر ترس رفتار خشونت آمیزی از خود بروز دهند؛ این کار فقط ترس آنها را بیشتر می کند و آنها را به اعمال خشونت بیشتر وا می دارد.
از اینکه بخواهید گربه ترسیده خود را با نوازش آرام کنید به شدت اجتناب کنید. در شرایط ترس، گربه ها بشدت تدافعی و حتی تهاجمی می شوند و می توانند هرکسی را که به آنها نزدیک شود گاز بگیرند. گربه شما در صورتی که او را به حال خود رها کنید تا از موقعیت دوری کند یا جایی که احساس آرامش می کند، مخفی شود؛ احساس بهتری خواهد داشت.
منبع: ماهنامه نسخه حیوانات