یکی از شایعترین بیماریهای قلبی که در گربه های دیده شده کاردیومیوپاتی نامیده میشود. کاردیومیوپاتی واژه ای است که برای بیان تمام اختلالات میوکاردی (عضله ای قلب) که اولیه هستند و به صورت ثانویه در اثر بیماری و اختلال در سایر بخشهای سیستم قلبی- عروقی ایجاد نمیشود، مورد استفاده قرا میگیرد.
کاردیومیوپاتی به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم میشود. نوع اولیه آن زمانی است که عامل ایجاد کننده عارضه ناشناخته بوده و یا اطلاعات اندکی در مورد آن وجود داشته باشد. نوع ثانویه آن نیز در مواردی بکار برده میشود که عامل ایجاد کننده عارضه شناخت شده باشد و بیماری به دنبال آن عامل ایجاد شده است (مانند عوامل هورمونی، تغذیهای، عفونی و یا التهابی).
کاردیومیوپاتی در تمام موجودات ازجمله انسانها، سگها و گربه ها دیده میشود ولی در گربه ها از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا بیش از 90 درصد از انواع کاردیومیوپاتی های اکتسابی شناخته شده در جمعیت
گربه سانان دیده شده است. طبقه بندی های متفاوتی برای انواع کاردیومیوپاتی ها در
گربه ها وجود دارد که یکی از پرکاربردترین آنها تقسیم بندی براساس شکل ظاهری، عملکرد و محل ضایعات میباشد. براین اساس میتوان کاردیومیوپاتی ها را در 4 دسته اصلی زیر قرار داد:
قلب مهمترین عضو حیاتی بدن و عامل اصلی خونرسانی به تمامی بافتهای بدن و تداوم حیات میباشد. به همین دلیل کوچکترین اختلال در عملکرد و در ساختمان
قلب میتواند موجب بروز
مشکلات جدی و تهدید کننده حیات در موجود زنده گردد. در انسانها شایعترین عارضه قلبی، حمله قلبی یا همان سکته قلبی (بسته شدن رگهای قلبی)است در حالیکه حیوانات به ندرت دچار سکته قلبی میشوند اما در آنها بیماریهای قلبی دیگری دیده میشود.
بیماری قلبی در
گربه ها و نقش تغذیه در مدیریت آن
یکی ازشایعترین بیماریهای قلبی که در گربهها دیده شده “کاردیومیوپاتی” نامیده میشود. کاردیومیوپاتی واژهای است که برای بیان تمام اختلالات میوکاردی (عضلهای قلب) که اولیه هستند و به صورت ثانویه در اثر بیماری و اختلال در سایر بخشهای سیستم قلبی- عروقی ایجاد نمیشوند، مورد استفاده قرار میگیرد.
کاردیومیوپاتی به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم میشود. نوع اولیه آن زمانی است که عامل ایجاد کننده عارضه ناشناخته بوده و یا اطلاعات اندکی در مورد آن وجود داشته باشد. نوع ثانویه آن نیز در مواردی بکار برده میشود که عامل ایجاد کننده عارضه شناخته شده باشد و بیماری به دنبال آن عامل ایجاد شده است (مانند عوامل هورمونی، تغذیه ای، عفونی و یا التهابی)
کاردیومیوپاتی در تمام موجودات ازجمله انسانها، سگها و گربه ها دیده میشود ولی در گربه های از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا بیش از 90 درصد از انواع کاردیومیوپاتی های اکتسابی شناخته شده در جمعیت
گربه سانان دیده شده است.
طبقه بندیهای متفاوتی برای انواع کاردیومیوپاتی ها در گربه ها وجود دارد که یکی از پرکاربردترین آنها تقسیم بندی براساس شکل ظاهری، عملکرد و محل ضایعات میباشد. براین اساس میتوان کاردیومیوپاتی ها را در 4 دسته اصلی زیر قرار داد:
دسته اول: کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک
این عارضه به صورت بزرگ شدگی
قلب مشخص میشود که عمدتاً همراه با ضخیم شدگی بخشهایی از دیواره های آزاد بطن چپ و یا دیواره بین دو بطن میباشد. این بزرگ شدگی
قلب نیز میتواند به صورت متقارن، نامتقارن و یا موضعی باشد. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک یکی از انواع مهم کاردیومیوپاتی میباشد که میتواند موجب بروز عوارضی مانند نارسایی احتقانی
قلب (46 درصد موارد)، ترومبوآمبولیسم شریانی (6.5 درصد موارد) و آریتمی گردد که هر کدام از اینها میتوانند منجر به مرگ ناگهانی حیوان گردند. طبق مطالعات مختلف در جهان این عارضه رایجترین نوع بیماری قلبی شناخته شده در جمعیت گربه ها میباشد.
بیماری قلبی در
گربه ها و نقش تغذیه در مدیریت آن2
برخی از نژادها مانند Maine coon,Amercian Shorthair و Persian استعداد ژنتیکی بیشتری برای ابتلاء به این عارضه را دارند و در مقابل نژادهایی مانند Siames, Barmes، Abys sinian احتمال ابتلای کمتری در آنها وجود دارد. همچنین این بیماری درگربه های نر بیش از گربه های ماده دیده شده است. این عارضه در هر سنی میتواند روی دهد. بطوری که در گربه های 3 ماهه تا 17 ساله دیده شده است.
دسته دوم: کاردیومیوپاتی اتساعی
این عارضه عمدتاً بطور ثانویه و به دنبال عواملی مانند کمبود تورین ایجاد میشود. تا دهه 1980 میلادی میزان بروز کاردیومیوپاتی اتساعی در جمعیت گربه ها بسیاری بیشتر از کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک بوده است (برخلاف اکنون). اما با افزایش آگاهی نسبت به نیازهای تغذیه ای گربه های و نیاز به تورین در آنها و در نظر گرفتن این عامل توسط کارخانجات تولید کننده غذای تجاری معتبر حیوانات، میزان بروز این بیماری تا حد بسیاری زیادی کاهش یافته است.
دسته سوم: کاردیومیوپاتی محدود کننده
منشأ این بیماری به طور دقیق مشخص نیست ولی میتواند در اثر فیبروزهای ایجاد شده در اثر واکنش های ایمنی و یا عفونت های ویروسی باشد که عملکرد قلبی را با محدودیت هایی مواجه میکنند و مانع از عملکرد صحیح
قلب میشوند.
دسته چهارم: کاردیومیوپاتی های طبقه بندی نشده
شامل کاردیومیوپاتی های میشود که مجموعه ای از نشانه های دسته های اشاره شده در بالا را دارند ولی نمیتوان آنها را در یکی از این دسته های قرار دارد. به همین دلیل در گروه جداگانه ای قرار میگیرند.
عوامل تغذیه ای
جیره غذایی در کنار اقدامات درمانی دارویی نقش بسیار مهمی در درمان بیماریهای مختلف و از جمله بیماریهای قلبی دارد. تغییر رژیم غذایی و استفاده از جیره غذایی متناسب با نوع بیماری میتواند در کاهش سرعت پیشرفت بیماری قلبی، علایم بالینی و میزان مصرف داروها و همچنین افزایش کمیت و بهبود کیفیت زنگی بیمار نقش بسزایی داشته باشد. بنابراین مبحث تغذیه در بیماران قلبی از اهمیت بالایی برخوردار است.
یکی از مهمترین اهداف در درمان تغذیه ای در بیماران مبتلا به بیماری قلبی، رسیدن به وزن ایده ال و حفظ آن میباشد. چاقی و یا لاغری مفرط در بیماران قلبی میتواند مخاطره آمیز باشد. یکی از
مشکلات مهمی که در این بیماران وجود دارد بی اشتهایی حیوان است که میتواند منجر به لاغری مفرط حیوان گردد.
البته این حالت در گربه های کمتر از سگها شایع است ولی اغلب در مراحل پیشرفته بیماری قلبی میتواند رخ دهد که همراه به از دست دادن سریع حجم توده عضلانی بدن میباشد. این حالت میتواند در اثر عوامل متعددی ایجاد گردد که از این میان میتوان به مواری مانند بی اشتهایی، افزایش نیاز به انرژی، تغییرات متابولیکی، انتشار ضعیف خون در بافتها به همراه عوارض مانند نارسایی کلیوی که میتواند بطور اولیه یا ثانویه در اثر بیماری قلبی رخ دهد، اشاره کرد.
بیماری قلبی در
گربه ها و نقش تغذیه در مدیریت آن1
مطالعات مختلف نشان داده است که اسیدهای چربی مثل EPA و DHA که در روغن ماهی وجود دارند، میتوانند در کاهش بی اشتهایی و جلوگیری از لاغری مفرط در بیماران قلبی موثر باشند. بنابراین از این ترکیبات میتوان به منظور تحریک اشتها در بیماران استفاده کرد. علاوه براین، این اسیدهای چرب از اتساع و فیبروز سلولهای قلبی نیز جلوگیری میکنند. همچنین با توجه به بی اشتهایی حیوان باید حجم های کوچک غذا که دارای انرژی زیادی هستند مورد مصرف قرار گیرند. این غذاها باید دارای مقادیر کافی پروتئین با جذب بالا باشند که بتوانند به حفظ ساختار بدنی و وزن حیوان کمک کنند.
الکترولیت ها از دیگر عوامل تغذیه ای مهم در بیماران قلبی میباشند. پتاسیم یکی از این الکترولیت هاست که باید حتما تحت کنترل باشد، زیرا بسیاری از داروهای قلبی بر سطح پتاسیم خون اثر دارند و تغییرات آن میتواند اختلالات ضربان
قلب و اختلالات عضلانی برای حیوان ایجاد کند. از این رو میزان پتاسیم در جیره غذایی باید بالانس شده باشد. از دیگر الکترولیت های مهم در بیماران قلبی سدیم میباشد که باید در پایینترین میزان خود باشد، به ویژه در بیماران قلبی که مبتلا به فشار خون بالا میباشند.
تورین یکی از اسیدهای آمینه مهم و ضروری در تغذیه گربه ها میباشد. این اسید آمینه بطور اولیه در کبد از اسیدهای آمینه گوگرددار مثل متیونین و سیستین ساخته میشود و آنزیم های زیادی در ساخت آن نقش دارند. اما در بدن گربه ها این میزان تورین ساخته شده به دلیل فعالیت بسیار کم آنزیم های کبدی سازنده این اسید آمینه (در مقایسه با سگها) برای تأمین نیازهای بدن کافی نمیباشد. این اسید آمینه از غشا سلول های قلبی محافظت میکند و انقباض این سلول ها را تنظیم میکند و کمبود آن باعث عدم کارکرد صحیح
قلب و به دنبال آن نارسایی قلبی میگردد.
همچنین کمبود آن میتواند منجر به آسیب به شبکیه چشم و کوری در گربه ها شود. کمبود این اسیدآمینه زمانی روی میدهد که حیوان با غذای خانگی یا گیاهی و یا غذای تجاری بیکیفیت تغذیه شود. بنابراین توجه به این ماده غذایی هم در گربه های مبتلا به بیماری قلبی و هم در گربه های سالم بسیار حایز اهمیت است. معمولاً در گربه های مبتلا به بیماری قلبی از داروهای مدر استفاده میشود که موجب افزایش دفع ادرار و به دنبال آن افزایش دفع ویتامین های محلول در آب میشود که همین امر میتواند منجر به کمبود ویتامین های گروه B گردد. بنابراین
گربه های مبتلا به بیماری قلبی نیاز به ویتامی های گروه B بیشتری در جیره غذایی خود دارند. در مورد انسانها ثابت شده است که آنتی اکسیدانها در پیشگیری و درمان بیماری های قلبی بسیار موثر هستند. در حیوانات نیز احتمالاً مکانیسم مشابهی وجود دارد. مهمترین آنتی اکسیدانهایی که از طریق غذا جذب میشوند عبارتند از ویتامینهای E و C ، سلنیوم، توربین و کارتنویید. بنابراین وجود این آنتی اکسیدانها در رژیم غذایی بیماری قلبی میتواند به بهبود بیماری کمک کند.
بطور کلی مدیریت تغذیه ای و تغذیه مناسب در
گربه های مبتلا به بیماری قلبی بخش مهمی از مدیریت درمانی میباشد که به دامپزشک کمک میکند که نه تنها کیفیت زندگی بیماری را افزایش دهد بلکه عملکرد قلبی حیوان را نیز بهبود بخشد و از برخی عوارض دیگر نیز جلوگیری نماید.