پوست (skin)
به طور کلی پوست در
پرندگان نسبت به پستانداران نازکتر و ظریف تر است. پوست در نقاط اندکی به عضلات اتصال دارد.اما به اسکلت استخوانی اتصال بیشتری دارد. برای مثال اتصال پوست به استخوانهای دست و پا را می توان نام برد. پوست بافت پوششی اپیدرمیس (epidermis) بافت همبند درمیس (dermis) و لایه زیر جلدی را در بر می گیرد.
لایه
اپیدرمیس در بردارنده لایه ای عمیق از سلولهای زنده و لایه ای سطحی از سلولهای مرده شاخی است. لایه زنده و یا لایه زاینده پوست سه طبقه را در می گیرد که طبقه ی قاعده ای (basal) طبقه میانی و طبقه انتقالی (transitional) است. طبقه قاعده ای به درمیس اتصال دارد و پیوسته سلولهایی را تولید می کند که جایگزین سلولهای از بین رفته سطحی میشوند. لایه بعدی طبقه میانی سلولهای بزرگ چند ضلعی را در بر می گیرد با اتصالات دسموزومی و همانند سلول های لایه خاری پوست پستانداران است. این لایه با سلولهای لایه انتقالی اتصال دارد که تقریبا به طور کامل شاخی می شوند. در بخش سطحی لایه های زنده سلولی گفته شده لایه شاخی در بردارنده ی سلولهای مرده ساخی قرار گرفته است که عمدتا دارای کراتین و مواد کراتین دار هستند. لایه کامل اپیدرمیس در نواحی پردار
بدن پرندگان ضخامتی نزدیک به 10 ردیف سلولی دارد که تقریبا به طور یکسان لایه های سلولی زنده و شاخی را در بر می گیرد. در نواحی منقار و بالشتک های پا لایه اپیدرمیس کاملا ضخیم است تا بتواند در برابر تنشهای مکانیکی مقاومت کند.
لایه
درمیس در مقایسه با پستانداران نازک تر و از لایه های سطحی و عمقی تشکیل شده است.لایه سطحی با توجه به سن و نواحی
بدن پرند ضخامت متغیری دارد. در لایه عمقی یک بخش بیرونی متراکم و یک بخش درونی سست قابل تشخیص است. بخش سست در بر دارنده عضلات صاف پوست در نواحی پردار و بدون پر است و این عضلات به وسیله وترهای الاستیکی به یکدیگر متصل هستند. فولیکولهای پر در لایه درمیس قرار دارند. حرکت پرها (بجز نخ پرها-filoplumes) به وسیله عضلات مربوط به پر انجام می گیرد که به دیواره ی فولیکولها متصل هستند. عضلات موجود در پوست بدون پر به کشش پوستی در نواحی میان مسیر پرها منجر می شوند. لایه درمیس عروق خونی فراوانی دارد و در برخی از نواحی مانند ریش پرنده (wattle) به میزان فراوان یافت می شود.
لایه زیر جلدی عمدتا از بافت همبند سست تشکیل شده است. این لایه دارای به دو صورت لایه ای و اجسام چربی مجزا است که این لایه به وسیله لایه ای از بافت همبند به عضلات زیرین متصل است. در ماکیان اهلی وبرخی از گنجشکسانان اجسام چربی در نواحی معینی یافت می شوند.
چربی زیر جلدی بویژه به میزان فراوان در
پرندگان ابزی و همچنین در گنجشکسانان مهاجر دیده می شود. لایهزیر جلدی همچنین عضلات مخطط زیر جلدی را در بر می گیرد.این عضلات متصل به اسکلت استخوانی و یا به عضلات اسکلتی کشش پوستی را تنظیم میکنند.
در جوجه ها و بو قلمون ها نزدیک به چهار هفتگی یک کیسه سینویالی به نام
کیسه جناغی در پوست بخش شکمی از ناحیه قدامی زائده زورقی جناغ تشکیل می شود. کیسه سینویالی بزرگ شده را
تاول سینه ای می نامند که امکان عفونت ثانویه دارد. چنین تاول هایی باید هنگام کشتار از لاشه جدا شوند.
گرد آوری : کوشا
منابع : تحقیقات dr E.S.KING و dr J. MAK LALANDE