تغذیه سالم و نگهداری صحیح:

تغذیه و اعضای گوارشی طوطی:
با توجه به فعل و انفعالات ناشی از تغذیه و اعضای گوارشی طوطی ها می توان به اهمیت تغذیه صحیح آنها پی برد. به منظور تعقیب نمودن مسیر خوراک، ابتدا منقار و زبان پرنده را مدنظر قرار میدهیم.

منقار :
وظیفه ی منقار علاوه بر کمک برای بالا و پایین رفتن روی شاخه ها، پوست کندن دانه ها و پیاله داران، قطعه کردن میوه و سبزیجات و اندازه کردن آنها برای بلعیدن است. لذا تقریبا منقار تمامی طوطی ها از قدرت خاصی برخوردر بوده و فشار ما بین قسمت بالا و پایین منقار بسیار زیاد می باشد.
قسمت فوقانی منقار طوطی ها توسط مفصل هایی به جمجمه متصل است. سوراخ های بینی نیز روی آن قرار دارند. این سیستم مفصل هل وظایف خاصی به عهده دارند. مفصل ها طوری ساخته شده اند که قسمت فوقانی منقار نسبت به جمجمه متحرک می باشد.

Click this bar to view the full image.

قسمت فوقانی منقار طوطی ها به صورت محکمی به اسکلت سرشان متصل نمیباشد. فلش های نشان داده شده اتصالات مفصلی آن را نشان میدهد.

این امر خصوصا به هنگام خمیازه که پرنده قسمت فوقانی منقارش را بالا می برد، مشهود است. مفصل لغزشی مخصوص بین فک های بالا و پایین، حرکات قسمت زیرین منقار را به صورت عمودی و افقی میسر می سازند.


زبان:
فرم زبان طوطی ها با خوراک مورد علاقه آنها تطبیق کامل دارد. زبان به همراه منقار عضو موثری در امر تغذیه می باشد. لذا طوطی هایی که عمدتا دانه خوارند دارای زبانی محکم، ضخیم و قوی بوده و به کمک آن قادرند به خوبی به پوست کردن دانه ها بپردازند.
در برخی دیگر از طوطی ها نظیر لوری ها که خوراکی مخصوص دارند، فرم زبان ، مویین و برای جذب شیره و مایعات موثر است.

Click this bar to view the full image.

زبان طوطی به خوراک اصلی اش تطبیق داده شده است. شکل سمت چپ ، زبان یک طوطی خاکستری را نشان میدهد.
در شکل وسطی زبان مویین لوری کوهی و در سمت راست زبان لوری کوهی به هنگام جذب خوراک مشاهده می شوند.

چینه دان :
غدد بزاق، انتقال خوراک را از طریق لوله مری به چینه دان تسهیل می کنند. لوله ی مری در منطقه گردن و ارتباطش به چینه دان قطور تر می گردد. وظیفه ی چینه دان نرم ساختن و انبار خوراک است. چینه دان طوطی ها از دونیمه تشکیل گردیده که به هنگام تغذیه ابتدا طرف چپ آن پر میشود، پس از آن خوراک در نیمه ی راست انبار می گردد.

معده ترشحی :
خوراک های دیگر و مایعات از طریق مجرای چینه دان که ما بین دو نیمه آن قرار دارد مستقیما به معده اولیه (ترشحی) منتقل می شوند.
مهمترین وظیفه ی معده ی اولیه تولید مایعات هضم کننده خوراک نظیر جوهرنمک، پپسین و آنزیم های مختلفی است که توسط غدد تولید می گردند.

معده عضلانی :
پس از آن که خوراک به خوبی با مایعات هضم کننده ی تولید شده ی غدد مخلوط گردید، به معده ی عضلانی منتقل می شود.از آنجا که خوراک عمده طوطی ها را دانه ها تشکیل میدهند، لذا معده ی عضلانی آنان به خوبی توسعه یافته است. معده ی عضلانی از دو نیمه عضله ی مقابل هم تشکلی یافته که خوراک ذر میان آنها آسیاب می شود. لایه ی پرزدار سخت این عضلات عمل آسیاب کردن را سهولت می بخشند. اغلب طوطی ها بمادرت به خوردن ماسه و کمی سنگ ریزه می نمایند که اینها نیز کمک کوثری در آسیاب نمودن خوراک به شمار می آیند. بنابر این فعل و انفعالات معده عضلانی علاوه بر اصول شیمیایی- فیزیولوژیکی به عوامل مکانیکی نیز وابسته اند. لذا در هضم طبیعی خوراک موادی مثل ساقه درختان و الیاف گیاهی، ماسه و سنگ ریزه بسیار موثرند.

روده :
پس از آنکه کار معده ی عضلانی خاتمه یافت، خوراک ریز و یکدست شده همراه مایعات هضم کننده به روده کوچک انتقال می یابد. در قسمت فوقانی روده ی کوچک ، خروجی غدد معده و کیسه صفرا قرار دارند. برجستگی های روده ی کوچک خوراک را جذب کرده و به سایر اعضاء بدن منتقل میسازند.
در روده ی بزرگ مایعات خوراک باقیمانده گرفته شده و بقیه آن به صورت فضله خارج می گردد. اما از آنجا که در مخرج، خروجی روده در نزدیکی خروجی مجرای ادرار قرار دارد، همزمان با فضله، ادرار نیز دفع می گردد.

Click this bar to view the full image.

خوراک در سیستم گوارشی طوطی ها از چینه دان، معده ی غده ای و معده ی عضلانی عبور نموده و نهایتا به روده می رسند. در این شکل روده به طور کوتاه نشان داده شده است.