بدن شما زمانی عملكرد مناسبی دارد كه به میزان كافی استراحت كند. وقتی شما به اندازه كافی نمی خوابید، بدن شما فشار فیزیولوژیكی و بیوشیمیایی را تجربه می كند و این باعث می شود چربی بیشتری در خود ذخیره كند.
این مطلب را با دقت بخوانید. چاق شدن مساله یی است كه بسیاری از افراد با آن دست به گریبانند. این مساله یك شبه روی نمی دهد و عوامل زیر در به وجود آمدن آن دخیل هستند:
1. شما می توانید در اثر كمبود خواب چاق شوید
بدن شما زمانی عملكرد مناسبی دارد كه به میزان كافی استراحت كند. وقتی شما به اندازه كافی نمی خوابید، بدن شما فشار فیزیولوژیكی و بیوشیمیایی را تجربه می كند و این باعث می شود چربی بیشتری در خود ذخیره كند.
هنگامی كه شما خسته هستید، نمی توانید به خوبی استرس و فشار را تحمل كنید، بنابراین شما ممكن است به غذا خوردن روی بیاورید و این یك مكانیزم دفاعی است. به علاوه، شما هنگامی كه در ساعات انتهایی شب و نیمه شب غذاهای سبك می خورید، میزان كالری بیشتری دریافت می كنید.
برخی از افراد فكر می كنند برای اینكه به خواب روند، خوردن غذا می تواند مفید باشد. ولی تنها كاری كه این عمل انجام می دهد، اضافه كردن كالری بیشتر به میزان كالری دریافتی در طول روز است.
علائمی كه نشان می دهد شما به اندازه كافی استراحت نكرده اید عبارتند از: خستگی مفرط، پایین بودن میزان انرژی، چرت زدن و احساس كج خلقی.
سعی كنید كه هر شب 8 ساعت كامل بخوابید. یا حداقل 15 دقیقه به زمان خواب خود اضافه كنید تا مشاهده كنید كه چه احساسی خواهید داشت. این تجربه را با اضافه كردن زمان های 15 دقیقه یی به میزان خواب خود ادامه دهید تا بفهمید كه چه میزان خواب برای شما مناسب است. وقتیكه شما كیفیت خواب خود را بالاببرید و بطور منظم ورزش كنید، احساس بهتری خواهید داشت.
2. شما ممكن است به خاطر استرس چاق شوید
ما در جامعه یی زندگی می كنیم كه نیازمند كار اضافی و نیروی اضافی است تا آرامش بیشتری داشته باشیم. استرس و فشار ما را به سمت جلو هدایت می كند و به ما كمك می كند تا از عهده تقاضاهای زندگی برآییم: اما استرس می تواند بر اخلاقیات و احساسات ما تاثیرگذار باشد.
واكنش در مقابل استرس، حتی اگر مواجهه با مسوولیت ها یا رویارویی با فشار مالی باشد، باعث ایجاد یك فرآیند بیوشیمیایی می شود و باعث می شود بدن در حالت حفظ بقا قرار گیرد، بنابراین انرژی ذخیره می كند، سرعت متابولیسم پایین می آید و مواد شیمیایی از قبیل كلسترول، لپتین و سایر هورمونها ذخیره می شوند.همین امر باعث می شود كه چاقی در مناطق شكمی به وجود بیاید.
بسیاری از افراد برای مقابله با استرس خود به غذا روی می آورند، اما مطمئنا این روش مفید نیست. غذا یك راه حل موقتی است، چون این روش بر عوامل واقعی استرس كه در جهت كاهش میل به غذا و حل مشكل است تاثیری ندارد.
افرادی كه در حالت استرس به غذا روی می آورند بیشتر تمایل به غذاهایی دارند كه میزان بالایی از كربوهیدرات دارد. چون این غذاها باعث بالارفتن یك ماده شیمیایی در مغز به نام سروتونین می شوند، كه می تواند اثرات آرام بخشی داشته باشد. استفاده از غذا یك روش خوددرمانی است.
بسیاری از افراد از مواد نشاسته یی برای آرام شدن و احساس بهتر استفاده می كنند. برای غلبه بر استرس پیشنهاد می شود از روش های آرام بخش و ریلكس كننده كه تمرین ورزشی محسوب می شوند، استفاده شود، چون هم كالری اضافی بدن سوزانده می شود و هم باعث ایجاد آرامش در فرد می شود.
3. شما ممكن است به خاطر استفاده از دارو چاق شوید
برخی از داروهایی كه توسط پزشكان برای درمان بیماری هایی از قبیل افسردگی، اختلالات رفتاری، حملات ناگهانی میگرن، فشار خون و دیابت تجویز می شوند، می توانند باعث اضافه شدن وزن شما شوند. این
افزایش وزن می تواند تا 5 كیلو در ماه نیز باشد.
برخی از استروئیدها و درمان جایگزینی هورمونی در خانمها و حتی قرصهای ضدبارداری می توانند باعث بالارفتن تدریجی وزن شوند. داروها می توانند از روش های متفاوتی باعث اضافه وزن شما شوند. آنها می توانند باعث زیاد شدن اشتها شوند، در روند ذخیره چربی ها در بدن تغییراتی ایجاد كنند و حتی سطح انسولین بدن را تغییر دهند.
البته همه داروها در افراد مختلف عوارض یكسانی ندارند. درباره داروهای ضدافسردگی، اضافه شدن وزن ربطی به عملكرد قرص ندارد بلكه داشتن احساس بهتر می تواند باعث
افزایش اشتهای فرد شود. بعضی از داروها می توانند باعث نگهداری مایعات در بدن شوند كه باعث نشان داده شدن به صورت اضافه وزن می شود. اما این چربی نیست و براحتی قابل بازگشت است.
برخی از رایجترین داروهایی كه باعث بالارفتن وزن می شوند عبارتند از: استروئیدها، داروهای ضدافسردگی، داروهای آنتی سایكوتیك (كه برای اختلالات روانی تجویز می شوند)، داروهای ضدتشنج، داروهای دیابت، داروهای ضد فشارخون و داروهای سوزش معده.
اما مهم است به یاد داشته باشید كه چند كیلو اضافه وزن در مقایسه با كاری كه این داروها برای سلامتی شما انجام می دهند، ارزشمند است. به علاوه اگر عامل اصلی اضافه شدن وزن، داروهایی باشد كه مصرف می كنید، شما همچنان با داشتن یك رژیم غذایی سالم و ورزش كردن می توانید از بیشتر شدن اضافه وزنتان جلوگیری كنید. حتی می توان دارو را با داروی دیگری جایگزین كرد هرچند كه به ندرت داروها تنها عامل چاقی فرد هستند.
اگر شما به این موضوع مشكوك هستید كه عامل بالارفتن وزن شما داروهایی است كه مصرف می كنید، با پزشك معالج خود صحبت كرده و از او درباره تغییر داروهایتان مشاوره بخواهید. اما هر تصمیمی كه می گیرید بدون نظر پزشك معالج خود دارو را قطع نكنید.
4. شما ممكن است به خاطر شرایط پزشكی خود وزن اضافه كنید
یكی از رایج ترین شرایط پزشكی كه باعث می شود شما وزن اضافه كنید، كم كاری تیروئید است. یك نقص در هورمونهای تیروئید كه باعث می شود متابولیسم بدن كاهش پیدا كند، باعث كم شدن اشتها شده و وزن بالامی رود.
اگر شما احساس خستگی، بیحالی و سستی، تورم، گرفتگی صدا و خش دار شدن آن، عدم تحمل سرما، خواب بیش از حد یا سردرد دارید، باید به پزشك مراجعه كنید تا با یك آزمایش ساده معلوم شود كه آیا تیروئیدتان كم كار است یا خیر.
نوع نادری از بیماری غدد فوق كلیوی به نام سندرم كوشینگ وجود دارد كه كه در آن هورمون كورتیزول در خون بالامی رود: این بیماری هم می تواند باعث
افزایش وزن شود.
5. خانم ها ممكن است پس از یائسگی دچار اضافه وزن شوند
زنان در سنین مختلف یائسه می شوند، اما اكثرا در نیمه زندگی خود یائسه می شوند و بعد از این حالت آنها نسبت به زمانیكه جوانتر بوده اند، فعالیت و تحرك بدنی كمتری خواهند داشت. همزمان با بالارفتن سن، متابولیسم بدن بطور طبیعی كندتر می شود، در همین هنگام تغییرات هورمونی می تواند باعث احساس گرسنگی، افسردگی و خواب كم شود.
این فرآیند چند عاملی است. هنگامی كه زمان یائسگی فرا می رسد، خانم ها استروژن كمتری تولید می كنند و شكل بدنی آنها تغییر می یابد و شروع به چاق شدن می كنند. استروژن باعث از بین رفتن چربی در قسمت های پایین بدن می شود و هنگامی كه این هورمون در بدن كم شود، چربی ها در قسمت میانی بدن تجمع پیدا می كنند (چاقی مردانه) .
برای جلوگیری از تجمع چربی در این مناطق باید میزان تمرینات ورزشی را بیشتر كرد: زنان باید درك كنند كه ورزش های قدرتی و بلند كردن وزنه چقدر برای سلامت آنها مهم است و نگران نباشید، انجام ورزشهای قدرتی باعث نمی شود كه بدنی عضلانی پیدا كنید. تركیبی از تمرینات ورزشی و رژیم غذایی با میزان كالری كنترل شده سرشار از كلسیم و ویتامین D باعث می شود از افزایش وزن ناشی از یائسگی جلوگیری شود.