اگرچه مسئولان وزارت خارجه کوشیدند تا با ارائه توضیحاتی هرچند اندک، پاسخگوی ابهامات بوجود آمده در افکار عمومی باشند اما بی شک آنچه در این میان غیرقابل انکار و چشم پوشی است هزینه هایی است که نظام هربار به خاطر این قسم خبرها فارغ از صحت یا عدم صحت آنها می پردازد.
طی روزهای اخیر خبری دیگر از این نوع؛ در رسانه ها منعکس شد. اینبار پلیس فرانکفورت مدعی شده که دیپلماتی ایرانی در آلمان را با حواشی ای مشابه دستگیر کرده است. هرچند تاکنون از جزییات این اتهام و مدارک و مستندات آن خبری منتشر نشده است اما به بهانه تکرار این اتهامات علیه دیپلمات های ایران با حسن قشقاوی معاون کنسولی و پارلمانی وزارت امور خارجه به گفتگو نشستیم. معاون پارلمانی و کنسولگری وزارت خارجه معتقد به جوسازی‌ها و فضاسازی‌های رسانه‌ای علیه دستگاه دیپلماسی است. او حتی آنجا که صحبت از
دیپلمات ایران در برزیل که تخلف او محرز شده است به میان می آید، می گوید: «تنها حضور دیپلمات در استخر مختلط تایید شده است نه تخلفی دیگر!» و البته طبق گفته قشقاوی حکم نهایی در مورد این دیپلمات هنوز صادر نشده است.
متن مصاحبه با او را در ادامه مطالعه فرمایید:
آقای قشقاوی! جنابعالی اخیرا در بیانیه‌ای برخی مسائل مطرح شده درخصوص دستگاه دیپلماسی، خصوصا مسائل مربوط به دیپلمات‌ها را سناریوی محافل صهیونیستی عنوان کرده بودید؛ بعد از ماجرای دیپلمات ایرانی در برزیل که سروصدای زیادی در رسانه‌ها به پا کرد؛ طی چند روز اخیر بار دیگر خبری در خصوص یکی دیگر از دیپلمات‌های ما در آلمان مطرح شده است که صحت و سقم آن هنوز تایید یا تکذیب نشده، شما این موضوع را هم در راستای همان سناریو تحلیل می کنید؟
سلسله اخبار بی‌پایه و کذبی همراه با جنجال غیر عادی رسانه‌ای این روز‌ها عمدتا توسط رسانه‌های غربی که در مالکیت یا مدیریت صهیونیست‌ها هستند، دامن زده می‌شود نظیر بازداشت وزیر خارجه در قبرس، بی‌احترامی به رئیس‌جمهور در سفر به برزیل و یا حادثه اخیر دیپلمات ایرانی در آلمان. اینگونه اخبار حتی یک ذهن غیر‌حرفه‌ای را نیز متوجه سناریو‌های مشخص و نخ‌نما علیه مسئولین و سربازان خط مقدم دستگاه دیپلماسی می‌نماید. آنچه من در خصوص حادثه پیش آمده برای دیپلمات ما درآلمان هم اظهار کردم، براساس یک تحلیل ناشی از توهم توطئه نبوده، بلکه براساس اخبار دقیق دریافتی بوده است. در حال حاضر نیز بررسی کارشناسی ابعاد مختلف این سناریو در وزارت خارجه ادامه دارد و ممکن است به زودی ابعاد جدید‌تر ماجرا بیان شود. وزارت خارجه همواره آمادگی دارد که به صورت مستند، ابعاد اینگونه اخبار کذب را برای رسانه‌های داخلی تشریح نماید. تا خدای نخواسته کسی از سر غفلت در این سناریو‌سازی‌ها قرار نگیرد.
البته در مواردی این اخبار حتی از سوی وزارت خارجه هم رسما تایید شده است، نظیر خبر مربوط به حضور دیپلمات ایرانی در استخر مختلط در برزیل.
موضع وزارت خارجه در این خصوص دقیق و قانونی بود، صرف حضور یک دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در یک استخر مختلف قطع نظر از انتساب یا عدم انتساب سایر داستان سرایی‌های رسانه‌ای، یک تخلف آشکار انضباطی میباشد و بر همین اساس مرجع قانونی رسیدگی به تخلف انضباطی، با وی در مرحله بدوی برخورد نموده است، ولی حکم نهایی هنوز صادر نشده است.
در ماجرای اتهام ترور سفیر عربستان در واشنگتن؛ وزارت خارجه در اقدامی پیش دستانه پیش از گسترده شدن ابعاد رسانه‌ای این موضوع، وارد عمل شد و این سناریو را خنثی کرد؛ سوالی که مطرح می شود این است که در مباحث پیرامون دیپلمات‌ها فارغ از صحت یا عدم صحت این خبرها؛ آیا وزارت خارجه رصد و نظارتی ندارد که پیش از رسانه‌ای شدن این قسم مسائل که به گفته شما سناریوی طراحی شده هم هست، آنها را خنثی کند؟ به هرحال رسانه ای شدن این اخبار قطعا برای نظام هزینه‌هایی را خواهد داشت. اینطور نیست؟
ببیند وزارت امورخارجه مثل هر وزارتخانه ای چندین اداره کل نظارتی دارد که این ادارات خصوصا اداره کل ارزشیابی، بر عملکرد کلیه پرسنل نظارت دارد. این پرسنل مرتبا در قالب دریافت گزارش عملکردی، اعزام هیات های بازرسی یا بازرسی های سالیانه بطور مستمر ارزیابی می شوند. تخلفات را هم در همه رده ها بدون توجه به فضاسازی ها مورد بررسی قرار می دهیم و به آنها رسیدگی می کنیم.
شما چندین سال است که در وزارت خارجه و در سمت های مختلف مسئولیت دارید. مکانیزم گزینش دیپلمات ها در وزارت امورخارجه چگونه است؟
به علت حساسیت هایی که از آغاز بر روی وزارت خارجه وجود داشته، یکی از دقیق‌ترین گزینش‌ها در این وزارتخانه انجام می شده است. چون اکثریت مدیران و کادر رژیم گذشته از وزارت امورخارجه کنار گذاشته شدند و قرار شد این وزارتخانه نیروهای جدیدی را بگیرد، از همان ابتدا گزینش دقیقی در این وزارتخانه تعبیه شد و تا امروز هم دنبال شده است. در گزینش ها گاها تا ماه ها وضعیت شخصی، خانوادگی و ... افراد مورد بررسی قرار می گیرد. این موضوع حتی نسبت به فارغ التحصیلان دانشگاه روابط بین الملل که دانشگاه زیر نظر این وزارتخانه است، هم اعمال می شود.
کارکنان و پرسنل وزارت خارجه در ردیف ایثارگرترین کادر اداری و سیاسی کشور به حساب می‌آیند، از مجموع چهار هزار پرسنل موجود در وزارت خارجه اعم از رسمی و غیر رسمی 67 نفر فرزند مستقیم شهید، 479 نفر جانباز و در مجموع 1400 نفر ایثار گر می‌باشند. 80 درصد از این ایثار‌گران دارای تحصیلات دانشگاهی از مقطع لیسانس به بالاتر هستند، بنابراین براساس آمار موجود، وزارت خارجه به خاطر گزینش قوی و نظارت و ارزشیابی همه‌جانبه اولین دستگاه اجرایی از لحاظ کثرت اعضای بسیجی میباشد. از مجموع چهار هزار پرسنل موجود، 2800 نفر بسیجی عادی 1700 نفر بسیجی فعال هستند. بنابراین نیمی از دیپلمات‌های ما ایثارگر و بسیجی تحصیلکرده هستند. از مجموع پرسنل این وزارتخانه، 106 نفر دارای مدرک دکترا، 877 نفر کارشناس ارشد و 1334 نفر دارای مدرک کارشناسی می‌باشند. یعنی مجموعه 2317 نفر فارغ‌التحصیل دانشگاهی می‌باشند. بنابراین وزارت خارجه ایثارگرترین، بسیجی‌ترین و تحصیلکرده‌ترین کادر را در کشور نسبت به کلیه وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی دارا است. البته این همه که گفته شد به معنی عصمت مطلق دستگاه دیپلماسی و دیپلمات‌ها نیست. همه ما انسانیم و همواره باید از خدای قادر متعال عزت نفس، طهارت روح و عمل صالح را مسئلت نمائیم.
دیپلمات‌ها نمایندگان نظام در خارج از کشور هستند و کوچکترین تخلفی از سوی آنها هزینه زیادی را به نظام تحمیل خواهد کرد. متاسفانه در دو سه سال گذشته، فارغ از تخلفات انضباطی در مواردی شاهد پناهندگی دیپلمات ها هم بوده ایم. برای این موضوع چه توضیحی دارید؟
ظرف 32 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران به حدود 40 هزار مأموریت اعم از دائم و یا موقت رفته‌اند که با گذرنامه‌های سیاسی یا خدمت بوده است. بسیاری از این مأموریت‌ها امکان پناهندگی را برای دیپلمات‌ها فراهم می‌نمود اما مجموع پرسنل پناهنده شده وزارت خارجه ظرف 32 سال و در 40 هزار نفر مأموریت، فقط به 10 می‌رسد. آیا به نظر شما اصلاً چنین رقمی ارزش خبری و پردازش رسانه‌ای دارد؟
شما در صحبت هایتان چندین بار به بحث پرداخت رسانه ای و نحوه ورود رسانه‌ها به این مسائل اشاره کردید؛ بخشی از این مشکلات که شما آن را متوجه رسانه‌ها می دانید به عدم موضع‌گیری به موقع وزارت خارجه و تایید یا تکذیب آنها باز می گردد که زمینه را برای گمانه زنی رسانه‌ای فراهم می سازد. این ایراد را وارد می دانید؟
وزارت خارجه همواره آمادگی دارد که به صورت مستند، ابعاد اینگونه اخبار کذب را برای رسانه‌های داخلی تشریح نماید. در مورد دیپلمات آلمانی هم وزارت خارجه سریع وارد عمل شد تا خدای نخواسته کسی از سر غفلت در این سناریو‌سازی‌ها قرار نگیرد.