در سراسر جهان شش گونه
فلامینگو در هر دو نیم کره شرقی و غربی وجود دارد که دو گونه
فلامینگو بزرگ و
فلامینگو کوچک در آسیا و ایران یافت می شوند.
فلامینگو کوچک از
فلامینگو بزرگ کوچکتر و دارای نوک تیره تری است.
شناسایی
فلامینگو کوچک با توجه به تفاوتهای کمی که با
فلامینگو بزرگ دارد تشخیص آن را در میان جمعیتهای
فلامینگو بزرگ بسیار مشکل می کند. علی رغم گزارش
فلامینگو کوچک در استان هرمزگان، در سالهای اخیر این گونه در بین فلامینگوهای بزرگ مشاهده نشده است.
هرساله با شروع فصل پاییز و افزایش برودت در عرض های جغرافیایی بالا تالابها و سواحل استان هرمزگان پذیرای حضور این پرندگان زیباست. در سرشماری نیمه زمستانه پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر در زمستان سال گذشته (ژانویه 2012) در مجموع دو هزار و 81 قطعه
فلامینگو بزرگ در 19 سایت سرشماری استان هرمزگان، توسط کارشناسان اداره کل محیط زیست هرمزگان شمارش شد. بیشترین جمعیت در یک سایت معادل 440 قطعه و رود شور که قسمتی از تالاب بین المللی شور و شیرین است مشاهده و ثبت شد.
مجید وفادار مدیرکل محیط زیست هرمزگان در گفتگو با مهر گفت: با آغاز فصل سرما هزاران قطعه
فلامینگو با پشت سر گذاشتن مسافتهای طولانی از مناطق شمالی و از سمت آفریقا به هرمزگان مهاجرت می کنند.
وی زیستگاه فلامینگوها را مردابهای ساحلی کم عمق، سواحل گلی، ماندابهای حاصل از طغیان دریاچه ها و باتلاقها عنوان کرد و افزود: فلامینگوها با سپری شدن فصل سرما از اواخر اسفندماه، کوچ و سفر دوباره خود را آغاز می کنند.
به گفته وفادار،
فلامینگو یا مرغ آتشی از رده پرندگان و راسته لک لک سانان است این پرنده دارای پاهای دراز، منقاری منحنی، گردنی بلند و خمیده با بدنی بسیار کشیده و پر وبالی سفید و صورتی است.
همه فلامینگوها در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری یافت می شوند. فلامینگوی کوچک اساسا گونه ای آفریقایی است. جمعیتهای آن در آفریقای شرقی، جنوب غربی و غربی وجود دارند. بعلاوه، یک جمعیت بزرگ زادآوراز این گونه در هند یافت می شود. فلامینگوهای کوچک سرگردان تا شمال و جنوب اسپانیا یافت شده اند.
فلامینگوی بزرگ دارای گسترده ترین حد پراکنش در میان همه گونه های
فلامینگو دارد. جمعیتهای آن در شمال غربی هند، خاورمیانه، غرب مدیترانه و آفریقا حضور دارند. تعداد محدودی از این گونه ممکن است در اروپای شمالی و شرق سیبری یافت شوند.
جمعیتهایی از
فلامینگو شیلی در پروی مرکزی، سواحل آمریکای جنوبی (عمدتا در زمستان)، آرژانتین، اوروگوئه، پرو، بولیوی و جنوب برزیل حضور دارند. تعدادی از فلامینگوهای سرگردان تا جزایر فالکلند و اکوادور گزارش شده اند. فلامینگوی جیمز محدودترین دامنه از پراکندگی در میان
فلامینگو را داراست. آنها در پروی جنوبی ، شمال شرقی شیلی، غرب بولیوی و شمال غربی آرژانتین هستند.
فلامینگوی آند در جنوب پرو، شمال و مرکز شیلی، غرب بولیوی و شمال غربی آرژانتین وجود دارد.فلامینگوی کاراییب در طول حوزه کاراییب، جزایر گالاپاگوس، و بخش شمالی سواحل آمریکای جنوبی موجودند.
زیستگاه های بسیار شاخص فلامینگوها شامل دریاچه ها یا تالابهای جزر و مدی بزرگ نمکی یا قلیایی و معمولا بدون گیاه هستند. دریاچه ها ممکن است در فاصله دوری از دریاها و درون مرزی بوده و یا نزدیک به دریا باشند. زیستگاه های متنوعی توسط فلامینگوها استفاده می شوند که شامل: تالابهای مانگرویی، پهنه های مسطح، و جزایر شنی در محدوده بین جزرو مدی می باشند. استان هرمزگان با داشتن بیش از دو هزار کیلومتر نوار ساحلی، تالابهای بین جزر و مدی برای حضور فلامینگوها و تغذیه آنها بسیار مطلوب است.
حضور یا عدم حضور ماهی ممکن است تاثیر بسزایی بر کاربرد برخی فلامینگوها از دریاچه ها داشته باشد. برای مثال فلامینگوی شیلی در دریاچه های دارای ماهی کمیاب و یا غایب است. تعداد زیادی از آنها معمولاً در جاهایی یافت میشوند که بدون ماهی بوده و در نتیجه رقیب غذایی باشد.
معرفی و یا وارد کردن ماهی به برخی دریاچه ها از آنجاییکه فلامینگوهای شیلی، بزرگ و کارائیب عمدتاً از بی مهرگان تغذیه می کنند، ممکن است به طور جدی بر روی پراکنششان تاثیر بگذارد. دیگر گونه های
فلامینگو بدلیل منابع تغذیه ای متفاوت تحت تاثیر این مساله نیستند.
به طور کلی فلامینگوها پرندگان مهاجری نیستند اما در نتیجه تغییرات آب و هوایی و تغییر سطح آب در مناطق تغذیه ایشان، محل کلونی های
فلامینگو همیشگی و ثابت نیست.
مهاجرت آنها به دلایل مختلفی همچون جمعیتهایی که در دریاچه های مرتفع زادآوری می کنند، ممکن است در طول زمستان یخ بزنند و در نتیجه به مناطق گرمتر می روند.
فلامینگوهای دریاچه ارومیه میهمان هرمزگان
هنگامی که سطح آب بالا می آید، پرندگان ممکن است سایت های دارای مطلوبیت بیشتری را جستجو کنند. خشکسالی و کم شدن آب دریاچه ممکن است آنها را مجبور به جابجایی محل کند. اتفاقی که متاسفانه در دریاچه ارومیه در حال وقوع است.
بیشتر فلامینگوهای مهاجر برای جوجه آوری به کلونی بومی خود جاییکه در آن جا بدنیا آمده اند باز می گردند، حال آنکه تعدادی ممکن است به جمعیتهایی در همسایگی خود بپیوندند.مهاجرت فلامینگوها اغلب در شب صورت می گیرد. آنها ترجیح می دهند که پروازشان در آسمانی بدون ابر و با بادهای دنباله دار موافق رخ دهد.
آنها می توانند تقریبا 600 کیلومتر(معادل 373 مایل) در یک شب با سرعت 50 تا 60 کیلومتر در ساعت حرکت کنند. اگر در روز مهاجرت کنند در ارتفاعات بالا پرواز می کنند تا خود را از خطر شکار شدن توسط عقابها برهانند.
فلامینگوی کوچک دارای بیشترین تعداد در میان همه گونه های فلامینگوها است؛ و جمعیتی حدود 1.5 تا دو میلیون قطعه را شامل می شود. دومین رتبه جمعیتی در اختیار فلامینگوی بزرگ است. تعداد دقیق کل جمعیت جهانی بدلیل وسعت پراکنش این گونه قابل ارزیابی نیست.
فلامینگوی شیلی بیشترین تعداد را درمیان فلامینگوهای جنوب آمریکا دارد. جمعیت کل تخمین زده شده بیش از 200 هزار قطعه نیست و این مقدار نیز رو به کاهش است. جمعیت فلامینگوی جیمز 46 هزار قطعه برآورد می شود. جمعیت تخمین زده شده فلامینگوی آند 33 هزار و 927 قطعه است که روند جمعیتی رو به کاهشی دارد.
در سال 1956 جمعیت فلامینگوی کارائیب تنها 21 هزار و 500 قطعه بود، هم اکنون با افزایش جمعیت، تعداد این گونه از 850 هزار تا 880 هزار قطعه در یک روند جمعیتی ثابتی بسر می برد.
همچنین عبدالوحید ریاضی فر معاون محیط طبیعی محیط زیست هرمزگان افزود: هر سال با خنک شدن هوا در نوار ساحلی هرمزگان بیش از صد هزار قطعه پرنده از 95 گونه پرنده آبزی و کنار آبزی و پرندگان شکاری به این استان مهاجرت می کنند.
حواصیل، پیلیکان، باکلان، اگرت، آبچلیک ،عقاب ماهی گیر، بالابان پا بلند و پا کوتاه، بحری و دلیجه ازجمله پرندگان هستند که به سواحل هرمزگان مهاجرت می کنند.