سگ ها و گربه ها به دلایل متعددی از جمله آلرژی ، کک ، کنه ، جرب و عفونت های باکتریایی یا قارچی می توانند دچار درماتیت و یا التهاب و بثورات پوستی گردند. آلرژی یکی از شایع ترین علل درماتیت یا راش های پوستی است. آلرژی فصلی استنشاقی، آتوپی ( Atopy )نامیده می شود و با علائمی هم چون قرمزی و خارش در نواحی پنجه ها ، صورت ، زیر بغل و کشاله ران همراه است. آلرژی غذایی نیز می تواند به صورت درماتیت در نواحی سر و گردن ظاهر شود.

نوعــی دیگــر از آلرژی که در اثر گــزش کک ها رخ می دهد ، ســبب ایجاد راش های خــارش دار در اطراف کپل و دم حیوان خانگی می شــود. متعاقب گزش کک ها ، حیوان منطقه ی مورد گزش را لیس خواهد زد ، در نتیجه با مرطوب شــدن محل گزش ، محیط مناسب برای رشد باکتری ها و بروز عفونت های احتمالی ، فراهم می گردد. این وضعیت در سگ ها یا گربه های چاق و نژادهایی از سگ که پوست آنها داری چین است ( مانند Bulldog ، Sharpeiو… ) تشدید خواهد شد شد .

در ادامه به طور خلاصه ، بــه تعدادی از فاکتورهایی که در بروز درماتیت و خارش ناشی از آن نقش دارند ، پرداخته می شود.

درماتیت-در-حیوانات-خانگینژاد :
در تعــدادی از نژادها پیش فاکتورهای ویــژه ای برای ایجاد درماتیت وجود دارد :

درماتیت آتوپیک :
Cavalier king Charles
Bulldog
Fox terrier
Labrador
Bull terrier
Shih tzu
Boxer
Dalmation
German shepherd
Jack russel
درماتیت-در-حیوانات-خانگی
درمانیت آلرژیک ناشی از گزش کک ها :
German shepherd
Chow chow
اختلالات رفتاری :
Doberman
آدنیت غدد سبابه :
German shepherd
Poodle
Akita
Vizsla
لنفوم اپیتلیوتروپیک :
Labrador
Cocker spaniel
Terrier
Yorkshire
درمانیت مالاسزایی اولیه :
Basset hound
باید اظهار داشــت که درماتیت آتوپیک ، درماتیت ناشی از دمودکس ، اختلالات رفتاری و درماتیت قارچی ، از مهمترین این پیش فاکتورها در نژادهای مختلف می باشند .

سن بروز بیماری های پوستی :
هنگامیکه خارش در حیوانات جوان( کمتر از 6 ماه ) رخ می دهد ، لازم اســت به تشــخیص تفریقی در مورد بیماری های انگل های خارجی پوســتی و یا حتی درماتیت آلرژیک پرداخت. ( به خصوص در نژادهایی  Sharpei، French bulldog ) . اما در حیوانات بالغ ، علاوه بر در نظر گرفتن وجود بیماری های انگل های خارجی پوســت و یا درماتیت آلرژیک ، لازم است به بررســی بیماری های نئوپلاستیک پوستی ( مانند: لنفومای پوستی و … ) نیز پرداخته شود.

در حیوانات زیر یک ســال ، علل مرتبط بــا رژیم غذایی ( آلرژی های غذایی ) معمول ترین علت درماتیت آتوپیک می باشند.

درماتیت-در-حیوانات-خانگی
اتفاقاتی که در حین بروز نشــانه های بیماری رخ داده اند :
در صورتی کــه حیوان خانگی به تازگی در مکانی پانسیون شده ، محل های پرورش حیوانات خانگی ، تماس آنها با ســایر حیوانات و تماس غیر مستقیم آنهــا با روباه ها نیز مــی تواند آنها را در معرض ابتلا به انگل های خارجی پوستی ( کک هــا ، جــرب های ســارکوپتس ) قرار دهد.

اگــر حیوان خانگی ، اخیراً دچار آلودگی با کک  شــده باشد : Pulicosis ، درماتیت آلرژیک ناشی از گزش کک ها ، درماتیت آتوپیک است.

درماتیت-در-حیوانات-خانگی
استفاده از محصولات / داروهای موضعی :
می تواند سبب درماتیت تماسی و یا پاراکراتوز گرانولار گردد.

تحریک پوســت ناحیه گردن و اطراف آن مثلا در هنگام دعوا یا حمله حیوانات به یکدیگر، ماساژ دادن زیاد و یا کشیده شدن قلاده بر ناحیه گردن ، می تواند سبب Syringomyelia شود .

گاهی اوقات حیوانات پس از رفتن به آرایشگاه مخصوص خود ، ممکن اســت به درماتیت تماســی ، انگل های خارجی پوستی و یا حتی بیماری قارچی Ringworm متبلا گردند .

نحوه زندگی و شرایط محیطی حیوانات خانگی :
محلی که حیوان در آن به استراحت می پردازد، می تواند بیان گر نکات کلیدی برای تشــخیص درماتیت تماسی احتمالی باشد.  میزان قرارگیری در معرض نور خورشید (می تواند سبب بروز درماتیت ناشی از نور خورشید و یا کراتوز آکتینیک گردد) .

حمــام کردن مداوم حیوان :
که مثــلا در گوش حیوان می تواند سبب اوتیت چرکی و یا در موارد درمان های ضد ککی، سبب بی اثر شدن آنها شود.

تماس مستقیم یا غیر مستقیم حیوانات خانگی با حیوانات وحشی ، به علت محتمل بودن انتقال درماتوفیتوزیس ، از دیگر عوامل موثر است .  نگه داری حیوانات به طور دسته جمعی نیز می تواند سبب ابتلای آنها به انگل های خارجی ( کک ها ، جرب  سارکوپتس و … ) گردد .

درماتیت-در-حیوانات-خانگیرژیم غذایی :
هنگامی که شما از جیره غذایی حیوان خانگی اطلاع داشته باشید ، در هنگام ایجاد حساسیت های غذایی ، ضمن مشورت با دکتر دامپزشک ، به خوبی قادر خواهید بود تا ماده غذایی را که سبب بر هم زدن تعادل جیره غذایی و بروز حساسیت شده است را حذف کنید .

بر خلاف باور عامه ، حیواناتی که با گوشــت قرمز تغذیه می شوند ، نسبت به آن دسته از آنها که با گوشت سفید تغذیه می شــوند، ریســک بالاتری را از لحاظ ابتلا به آلرژی های غذایی  نشان نمی دهند .

درماتیت-در-حیوانات-خانگی
وجود سابقه بیماری قبلی ابتلا به بیماری در تاریخچه حیوان خانگی :
بروز اختلالات دســتگاه گوارشــی که با علائمی همچون خارش همراه می شــود ، می تواند نشان گر وجود حساسیت های غذایی باشــد . هم چنین وجود رینیت ( التهاب بینی ) و یا التهاب ملتحمه ی چشم نیز، ممکن  است بیان گر حساسیت به آلرژن های موجود در هوا باشند . سابقه پیشین کهیر و یا آنژیوادم نیز از معیارهای تشخیص در مورد درماتیت آتوپیک سگ سانان می باشند.

پیشرفت علائم خارشی در طول زمان و یا به طور فصلی :
وجود خارش های منظم در نواحی به خصوص بدن حیوانات، مــی تواند بیان گر درماتیت های آتوپیــک و یا درماتیت های آلرژیک ناشی از کنه ها باشد . درماتیت خارشی که اغلب در تابستان یا پاییز ایجاد می شود نیز ممکن است حاکی از درماتوز انگلی و یا درماتیت ناشی از گزش کک ها و یا ندرتاً آلرژی ناشی از Pollen ها باشد .

دکتر پریسا کیانی امین، دکتر پدرام مرکب ساز
منبع : ماهنامه نسخه حیوانات