استه موش شکلان و خانواده جوندگان زیرمجموعه وسیعی داره و هر کدوم هم اسم مختص خودشون رو دارن !!!

Gerbillus Desmarest متعلق به تیره Cricetidae از راسته Myomorpha(موش شکلان)

جنس Gerbillus Desmarest

جوندگان کوچکی هستند با دم نسبتا بلند که طول آن از سر وبدن بلندتر است ودر انتهای دم موها خوب رشد کرده وتشکیل یک دسته موی انتهایی را میدهد.دستها کوچک ومودار وپاها بلند است.گوشها بزرگ وچشم ها نسبتا درشت ،موها خیلی ظریف ونرم وپریده رنگ وتعداد پستانها چهار جفت است.دنداهای پیشین بالا به طرف داخل امتداد پیدا کرده ودارای یک شیار در سطح جلویی هستند.

کلید تشخیص گونه های جنس درایران
1)کف پا حداقل در قسمتی ،از مو پوشیده شده است.
Gerbillus cheesmani
2)کف پا برهنه است.
3)در انتهای دم موها زیاد رشد کرده ویک دسته موهای انتهایی را تشکیل میدهد.
Gerbillys nanus
4)در انتهای دم دسته موهای انتهایی تشکیل نمیشود.
Gerbillus mesopotamica

جربیل بلوچستان Gerbillus nanus Blanford
جربیل کوچکی است با دم بلند.دم کاملا از مو پوشیده شده ودر قسمت انتهایی بتدریج موها بلند شده وتشکیل یک دسته موی انتهایی را میدهد.گوش در اندازه متوسط وبیضی شکل ودر خارج ،از موهای بسیارریز وظریف خاکستری قهوه ای پوشیده شده است.چشمها در این گونه درشت وپوزه باریک است.سبیلها خوب رشد کرده وبه رنگ سیاه یا قهوهای تیره وسفید اند.دستها نسبتا کوچک وکف آن برهنه است.
این جوندگان شبها فعال بوده ودر بیابانها وشوره زارها زندگی میکند.از غذاهای گیاهی بخصوص جوانه گیاهان بیابانی تغذیه میکنند.در زمستان واوایل بهار تولید نسل کرده ،هر بار ممکن است تا پنج بچه بزایند.
پراکندگی در ایران
این جونده در ایران تا کنون از چابهار ،زابل،کرمان،بندر عباس،اهرم بوشهر، گزارش گردیده است.
پراکندگی کلی
پاکستان،افغانستان،ایران، شبه جزیره عربستان وشمال آفریقا

جربیل هریسون Gerbillus mesopotamiae Harrison

این گونه بوسیله هریسون معرفی شده است.این گونه جربیلی است با اندازه متوسط که در آن کف پاها برهنه است.رنگ کلی سطح پشتی از اکثر جربیل ها تیره تر است.یک لکه سفید واضح در پایین وبالای چشم درمقابل لکه سیاه بزرگتر که در زیر چشم قرار گرفته به طرف عقب تا قاعده گوشها ولبه جلویی لاله گوش ادامه دارد قرار میگیرد.
جربیلی است نسبتا تنومند که بزرگترین اندازه آن 28.5تا29.3 میلیمتر است.موهایی که در این گونه دم را پوشانیده خشن تر است.جربیل هریسون مانند گونه قبل در شب فعال است.وبیشتر در بیابانهای شنی و روی تپه های سنگلاخی لانه میسازد.ولی زیاد به بیابانهای خشک عادت نکرده و به آب احتیاج دارد.
لانه هایی که میسازد زیاد عمیق نیست وطول دالانها گاهی از سه متر تجاوز میکند. هر لانه ای دارای چند سوراخ خروجی است.بعضی لانه ها دارای اطاقک اصلی است که بوسیله گیاهان خشک پوشیده شده است.تولید مثل در تمام طول سال انجام میشود وهر بار 2تا8بچه زاییده میشود. بچه ها برهنه متولد میشوند وبعد از 16 روز چشم باز میکنند.
پراکندگی در ایران
طبق نظر هریسون این گونه فقط در خوزستان دیده شده است.
پراکندگی کلی
عراق تا خوزستان وغرب ایران.
جربیل چیزمان Gerbillus cheesmani Thomas
جربیلی است با اندازه کوچک ودم بلند که مانند گونه قبل طول دم از سروبدن رویهم بیشتر است.دم کاملا از مو پوشیده شده است وموهای انتهایی دم زیادتر رشد کرده وتشکیل دسته کوچکی از مو درانتهای دم میدهد.چشمها درشت ولاله گوش نسبتا بزرگ است.دستها وپاها بلند وباریک وکف پاها بیشتراز مو پوشیده شده است.رنگ در سطح پشتی بدن قهوه ای روشن مخلوط با حنایی وسایه ای از خاکستری است.
پراکندگی در ایران
این گونه در ایران در چاه نوار بلوچستان ،تسوکی واقع در مرز ایران وافغانستان بین زاهدان وزابل وماهان کرمان و غرب کرمان وجنوب و جنوب غربی ایرانشهر وجنوب شوش گزارش شده است.
پراکندگی کلی
افغانستان،ایران،عراق،عربس تان.

منبع : انجمن زیست شناسی دانشگاه گیلان

__________________