صفحه-نخست » روزانه های پرشین پت

پیشترها که جوان تر بودم، بیشتر می نوشتم. حالا، نوشته های پیشتر را مرور می کنم.
5 سال پیش، 2گزارش با سوژه ماهیگیری نوشتم برای روزنامه های ایران و شرق.
یکی از آن 2 را ضمیمه می کنم تا دوستان هم بخوانند.

ماهيگيرى
لذت، هيجان، آرامش



روزنامه شرق - سال دوم - شماره۵۱۳

پنجشنبه ۹ تير ۱۳۸۴ - - ۳۰ ژوئن ۲۰۰۵


"بايد از زندگى لذت برد." فكر نمى كنم با اين جمله مخالف باشيد. كافى است به سراغ حرفه اى ها، آماتورها و مردمى برويد كه از ماهيگيرى سردرنمى آورند. پاى صحبتشان بنشينيد. اين سه گروه ماهيگيرى را مانند هم نمى فهمند، ورزش، تفريح و وقت گذرانى تعاريف متفاوت اين سه گروه از ماهيگيرى است اما هميشه لذت نصيب گروه اول و دوم مى شود. امواج آب، تسكين دهنده هستند. ماهى و قلاب تمام هيجانى است كه ماهيگير را تا كنار آب مى برد. ماهيگير، طبيعت را از ياد نمى برد. ايران سرشار از آب است، سرشار از رودخانه و درياچه و دريا. اين جمله ها را دوباره بخوانيد. حالا بايد چوب و چرخ بخريد، سرب و قلاب يا طعمه هايى كه ماهى دوست دارد. بايد مجوز اداره محيط زيست داخل جيبتان باشد؛ فصل ماهيگيرى را از ياد نبريد. شگردهاى گرفتن ماهى را در رودخانه و دريا بدانيد و نشانى آب هاى پر از ماهى ايران را... و اين همه آسان است. يادتان باشد كه لذت نصيب گروه سوم نمى شود.
• ابزار ماهيگيرى
ماهيگير حرفه اى مثل يك گلف باز حرفه اى است. ابزارش را تغيير مى دهد. آخر ماهيگيرى در رودخانه با دريا متفاوت است. پس رفته رفته لوازم كارش را جمع مى كند. يك بار براى Fly Fishing. بار دوم براى شكار گربه ماهى. اما براى شما كه تازه مى خواهيد از زندگى لذت ببريد، كمى داستان فرق مى كند. بايد از ابزار ساده و ارزان قيمت استفاده كنيد. چوب و چرخ هاى چينى براى شروع كار مناسب هستند. نمى خواهم براى كالاى چينى تبليغ كنم. بازار تبليغش را كرده است. يكى از فروشندگان لوازم ماهيگيرى مى گويد: «ما به چوب و چرخ چينى مى گوييم تقلبى. البته نه اينكه به درد نخورد. براى شروع بهتر است.» خريد چوب و چرخ چينى هشت يا نه هزار تومان هزينه مى برد. البته اين هزينه را هر سال تكرار خواهيد كرد. به مارك ها هم توجه نكنيد. كالاهاى چينى تفاوتى نمى كنند. «دايوا»، «شيمونو»، «اوكامو» و «اوكامى» مارك هايى مشابه هستند. چوب و چرخ را كه خريديد نوبت قلاب، نخ، سرب و شناور است. براى خريدشان هزار تومان كنار بگذاريد.
• مجوز ماهيگيرى- فصل صيد
براى ماهيگيرى يك روز كافى است. اداره محيط زيست به ماهيگيران رودخانه ها و درياچه هاى اطراف تهران مجوز روزانه مى دهد: «۲۱۰۰ تومان براى پنج قطعه ماهى». بهتر است صبح هاى زود شروع كنيد تا دم غروب. ماهى هاى كوچكتر را رها كنيد؛ حتى ماهى هايى كه منتظر تولد بچه هايشان هستند. يادتان باشد كه محيط زيست ماهيگيرى را از نيمه خرداد تا اواخر شهريور مجاز مى داند. باقى روزهاى سال، رودخانه ها و درياچه ها خانه امن ماهى ها است. اما ماهيگيرى در كناره هاى درياى خزر، خليج فارس، درياى عمان و رودخانه هاى شمال و جنوب ايران جواز سراسرى مى خواهد: «۳۰۰ هزار تومان به مدت يك سال». فصل گرفتن ماهى در اين آب ها، بسته به نوع ماهى متفاوت است. پس در هر فصلى مى توانيد قلابتان را به آب بيندازيد؛ به جز زمستان ها كه تنها ماهيان پرورشى صيد مى شوند.
• آب ها و ماهى ها
«ماهيگيرى هم ورزش است هم تفريح». اين را ماهيگيران جهانگرد آلمانى، روسى و فرانسوى مى گويند. ماهيگيرى ورزشى است فكرى و ذهنى. قدرت پا و دست و انگشتان مهم است. تمركز ذهن، مهمتر. ماهيگيرى تفريحى است كه لذت بيشتر را نصيب ماهيگيران باهوش تر مى كند. آب هاى ايران هم دست نخورده است هم سرشار از ماهيان بومى. براى همين جهانگردان زيادى را به كنار ساحل رودها و درياچه هايش مى كشاند. آنها ماهى را مى گيرند ول مى كنند. اصطلاح Cath and Release از همين جا آمده است. پايان ورزش و تفريح آنها عكسى يادگارى است؛ جسم و روحى ماندگارتر. پس حالا كه مجوز ماهيگيرى در جيبتان است رودخانه ها و سدهاى اطراف تهران چشم انتظارند. هراز، فشم و ميگون، كرج، لتيان، ساوه و پانزده خرداد. تمام رودخانه هاى دامنه جنوبى البرز ماهى دارند. معروف ترين شان ماهى قزل آلا است. اردك ماهى، سفيد و گربه ماهى ساكن رودخانه هاى دامنه شمالى البرز هستند. از سفيدرود تا چالوس و تالاب انزلى؛ درياكنار و كپورچال رودخانه ارس را هم فراموش نكنيد؛ با گربه ماهى هاى بزرگتر از قامت ماهيگير.
• ذائقه ماهى ها
ذائقه ماهى ها مثل آدم ها است. به كسى برنخورد. ماهى ها هم گوشتخوار و علفخوار دارند. براى گرفتن قزل آلا، سفيد و اردك ماهى بر سفره شان گوشت بگذاريد. اولى و آخرى عاشق كرمند، عاشق ماهى هاى كوچكتر. البته اينها طعمه هاى طبيعى هستند. قزل آلا و اردك ماهى را مى توانيد با طعمه هاى مصنوعى هم فريب بدهيد. «پشه»، «لارو»، «لانسه» و «اسپينر» دست ساز آدمى هستند. همه را مى توانيد از همان بازار چوب و چرخ بخريد. اما يادتان باشد كه ماهى سفيد براى گوشت تن گوش ماهى ها هلاك مى شود. با اين حال علفخوارها خمير مى خورند، ذرت و سيب زمينى. «كپور»، «زرده پر» و «آمور» علفخوارهاى مشهور آب هاى ايران هستند. ماهيگيرى مى گويد: «آمور را در درياچه استاديوم آزادى يا درياچه پارك ارم مى گيريم. وزنش به ۱۷ يا ۱۸ كيلوگرم هم مى رسد. آمور خيلى شبيه كپور است.»
• انتخاب آخر
انتخاب كنيد. دريا، درياچه يا رودخانه؟ محل ماهيگيرى مهم است. شيوه گرفتن ماهى به انتخابتان مربوط مى شود. ماهيگيرى در رودخانه لذت بخش تر است. چوب و چرخ سبك ترى مى خواهد. ماهيگير در كنار رودخانه يا در جريان آب راه مى رود. با چوب و چرخ سنگين، خودتان را خسته نكنيد. ماهى هاى رودخانه تميزتر هستند؛ با عضلاتى سفت كه ماهيگير و ماهى را به بازى ظريفى مى كشاند. اما بازى را زياد طولانى نكنيد. سنگ و شاخه هاى كف رودخانه زيادند. ممكن است قلابتان را از دست بدهيد. هرگز به بازنده ها جايزه نمى دهند. اگر دريا را انتخاب كرده ايد كلاه و كرم ضدآفتاب از يادتان نرود. دوست ماهيگيرى مى گويد: «در تابستان هواى درياچه لار بسيار تميز است. آفتاب حال پوستتان را جا مى آورد.» ماهيگير دريا، تنها كلاه و كرم ضدآفتاب نمى خواهد. واژه «انتظار» دوست هميشگى ماهيگير است. آب دريا و درياچه زياد است. بايد به ماهى فرصت دهيد تا طعمه را بيابد. اگر قلاب را به ميانه درياچه و دريا مى اندازيد عمق زياد است. شناور نمى خواهيد. ذهنتان را متمركز كنيد. انگشت ها، كار شناور را مى كنند. اين شيوه ماهيگيرى «پرتاب سنگى» است. صبح ها و عصرها زمان خوبى است براى اين كار. اما ماهى ها گاهى براى خوشگذرانى به ميان جلبك ها، خزه ها و گون هاى كنار درياچه و دريا مى آيند. جلبك هايى پر از لاروها، پشه ها و نيف ها. پس غذا را از پيش سفارش داده اند هم براى ماهى؛ هم براى ماهيگير. در كناره ها شناور به كار مى آيد، به دو كار يكى به كار ماهى، يكى به كار ماهيگير براى ماهى سفره را به زيبايى پهن مى كند. براى ماهيگير خبرچين زيركى است. ماهى كه به قلاب نوك مى زند لحظه لذت زندگى است.
يادتان باشد كه لذت نصيب گروه سوم نمى شود.