از جمله مشكلاتی که در چند سال اخیر در کشور اسلامی مان بروز پیدا کرده و متأسفانه بعضا بصورت علنی در برخی از شهرهای بزرگ دیده می شود، بازی با حیوانات بخصوص حیوانات نجس العین مثل سگ و گرداندن آنها در كوچه و خیابان ها و معابر عمومی است. و این مسئله بخصوص در مناطق ثروتمند و مناطق به اصطلاح بالا شهر تهران خیلی بیشتر مشاهده می شود .
خطرات سگ بازان !
رواج سگ گردانی یا صرف نگهداری از آن، ضرر ها و آسیب های احتمالی و گاه قطعی بسیار زیادی دارد كه برخی از آنها عبارتند از :
1. این رفتار یک معضل ضدارزش های مذهبی و دقیقا نوعی پیروی از سنت سیئه و سوء اشخاص رذل و پست چون یزید میمون باز و امثال اوست.
2. این مشكل یک معضل فرهنگی- اجتماعی و نوعی تقلید کورکورانه از فرهنگ مبتذل غربی است.
3. از منظر بهداشتی و زیان آور بودن، برای سلامت عمومی و خود شخص و اطرافیان او، خطرناک است.
بر این پایه و برای اینكه اولا جلوگیری از روند فزاینده سگ گردانی در معابر و نگهداری از آن در آپارتمان ها و منازل صورت گیرد و ثانیا از شیوع بیشتر آن پیشگیری شود و ثالثا قبح و زشتی آن از نظر قانونی نیز نمایان گردد، نمایندگان در پی تقدیم طرحی به مجلس شورای اسلامی گردیده اند كه لازم است به برخی از ابعاد آن توجه بیشتری مبذول گردد.
نگاهی به متن طرح نمایندگان برای جرم سگ بازی
در طرح الحاق یک ماده به قانون مجازات اسلامی آمده است كه ماده ذیل به عنوان ماده 688 مکرر به قانون مجازات اسلامی الحاق گردد:
ماده 688 مکرر- گرداندن حیوانات خطرناک یا حیواناتی که مضر برای سلامت عمومی بوده یا نجس العین می باشند از قبیل سگ در اماکن و معابر عمومی و وسائط نقلیه ممنوع است و مرتکب علاوه بر جزای نقدی از یک میلیون ریال تا پنج میلیون ریال به ضبط حیوان مذکور محکوم می گردد. همچنین نگهداری حیوانات مذکور در آپارتمان ها ممنوع و در منازل مسکونی چنانچه موجب نارضایتی هر یک از ساکنین شود ممنوع است. نگهدارنده در مرتبه اول موظف است با اخطار دادسرا ظرف مدت 10 روز رفع مزاحمت نماید و در مرتبه دوم و یا در صورت عدم رفع مزاحمت به جزای نقدی از پانصد هزار ریال تا پنج میلیون ریال محکوم و در هر صورت حیوانات مذکور ضبط خواهد شد.
گرداندن حیوانات خطرناک یا حیواناتی که مضر برای سلامت عمومی بوده یا نجس العین می باشند از قبیل سگ در اماکن و معابر عمومی و وسائط نقلیه ممنوع است و مرتکب علاوه بر جزای نقدی از یک میلیون ریال تا پنج میلیون ریال به ضبط حیوان مذکور محکوم می گردد
تبصره- فهرست حیوانات نجس العین و خطرناک و مضر برای سلامت عمومی به جز سگ ظرف 3 ماه از تاریخ تصویب این قانون توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تصویب و اعلام گردد.
نقد اولیه به متن طرح نمایندگان برای جرم سگ بازی
علی رغم ضرورت جرم انگاری سگ بازی و ...اما اشكالات متعددی نیز به متن طرح نمایندگان برای جرم سگ بازی به نظر می رسد كه جهت اصلاح باید توسط صاحبنظران نقد شود :
اولین اشكال: استفاده از الفاظ شیك و پیك بجای الفاظ بیانگر قبح سگ بازی
در متن ماده پیشنهادی عبارت "گرداندن حیوانات" بكار رفته ؛ در حالیكه با توجه به جرم انگاری تازه این رفتار ( در متن قانون مصوب مجلس ) باید الفاظی بكار رود كه نشان دهد كه ضرورت داشته كه این رفتار جرم انگاری‌اش در قانون مصوب مجلس تصریح شود، به همین دلیل در ادامه مقاله از این اصطلاح استفاده می‌نماییم .
دومین اشكال: تفكیك نابجای سگ بازی در وسایل نقلیه با سگ بازی در آپارتمان و...
متن پیشنهادی میان سگ بازی در وسایل نقلیه با سگ بازی در آپارتمان و... تفكیك قایل شده و تفاوت زیادی را هم قایل شده كه چندان موجه و منطقی به نظر نمی رسد زیرا:
اولا:چرا باید برای سگ بازی در وسایل نقلیه مقرر شود كه مرتكب در مرتبه اول فورا محكومیت كیفری (جزای نقدی از یک میلیون ریال تا پنج میلیون ریال ) پیدا كرده و طبعا در سجل كیفری اش نیز ثبت می‌گردد در حالیكه سگ بازی در آپارتمان و... در مرتبه اول صرفا اخطار دریافت كند!
ثانیا: چرا باید برای سگ بازی در وسایل نقلیه مقرر شود كه مرتكب در مرتبه اول به ضبط حیوان مذکور محکوم می گردد در حالیكه سگ بازی در آپارتمان و... در مرتبه اول تازه بعد اخطار، یك دهه دیگر نیز می‌تواند به كار خود ادامه دهد !!
ثالثا: چرا باید برای سگ بازی در آپارتمان و... مقرر شود كه ممنوعیت شرطی دارد و در واقع این رفتار صرفا چنانچه موجب " نارضایتی و مزاحمت " ساکنین شود ممنوع است در حالیكه جرم سگ بازی در بازی در وسایل نقلیه هیچ شرط ندارد .
ادامه نقد و پیشنهاد اصلاح این طرح را در مقالات آتی تقدیم خواهیم نمود.
رضا زهروی- مدرس حوزه و دانشگاه
بخش حقوق تبیان
__________________________________________________ ___________________________________