صفحه-نخست » زیست محیطی

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر پرويز کردواني يکي از چهره هاي ماندگار علم و پژوهش در حوزه جغرافيا به خصوص بيابان و کوير در بخش اول گفتگو با مهر به اهميت صحيح بودن اطلاعات و انتقادش از برخي رسانه ها و اشتباهات آنها اشاره کرد.
وي در اين گفتگو با اين توضيحات که از خبرگزاري مهر مي خواهد همه جزئيات سخنانش را در گزارش بياورد ادامه مي دهد که "اين ماجرا سه سال پيش با پرسش خبرنگاري از من وارد مرحله تازه اي شد، وي از من پرسيد:" گندم بريان چگونه منطقه اي است؟" من در پاسخ گفتم گندم بريان يک توده آذرين آتش فشان در بيابان لوت است که اگر از شهداد 80 کيلومتر جلوتر برويد به "رود شور" مي رسيد و از آنجا به "گدار باروت" بالا مي رويد و تپه اي آتش فشاني سياه است که گندم بريان مي گويند."
کردواني ادامه مي دهد که "خبرنگار از من پرسيد آنجا گرم است و من پاسخ دادم که " بله در طول روز به خاطر سياه بودن اين تپه گرم مي شود اما اينجا گرمترين نقطه نيست بلکه گرم ترين نقطه چاله اي است که ارتفاع آن 56 متر است و 60 تا 65 درجه گرم مي شود. روز بعد خبر منتشر شد ولي به نقل از من نوشته شده بود که گندم بريان گرمترين نقطه زمين است و دماي آن به 67 درجه مي رسد."
اين چهره ماندگار ايران اضافه مي کند:" بعد از انتشار اين خبر در يکي از روزنامه ها و انتقاد من از خبرنگاران و تذکرات لازم، جواد غفوريان رئيس انجمن کوهنوردي کرمان که بيابان لوت را مثل کف دستش مي شناسد و با من هم کار کرده، تماس گرفت و گفت که فردي از تلويزيون (مي خواهد اسمش را ننويسم)آمده و از من مي خواهد او را به گندم بريان ببرم."
کردواني به نقل از غفوريان مي گويد:" اين گزارشگر تلويزيون در شهريور گندم بريان نتوانسته کتري آب را جوش بياورد و از طريق ديگري غير از گرماي طبيعي منطقه، کتري را جوش آورده و از آب جوش کتري تصوير گرفته و در تلويزيون نشان داده است. او همچنين در ظرفي آلومينيومي تخم مرغي را شکسته و نيمرو کرده و گفته ببينيد در گرم ترين نقطه زمين آب جوش مياد و تخم مرغ هم مي پزد."
دکتر کردواني بر روي نقشه در حال نشان دادن منطقه گندم بريان و فاصله صد کيلومتري آن با گرم ترين نقطه زمين
وي به نقل از جواد غفوريان اضافه مي کند که "بعد از اين گزارشهاي تلويزيوني و تبليغات بسيار، مديرکل وقت سازمان گردشگري کرمان بر اين اساس که آقايي (؟) طرحي چندين ميلياردي براي گردشگري در گندم بريان دارد قصد جاده سازي و دسترسي آسان به گندم بريان را دارند."
وي تاکيد کرد:" همان زمان تاکيد کردم اين کار را نکنيد چرا که گندم بريان گرمترين نقطه زمين نيست و اين کار مي تواند نتيجه سالها زحمات و تحقيقات را به باد دهد. ولي در تلويزيون بارها اين موضوع مطرح و تبليغ شد."
کردواني به يک گفتگويي زنده در تلويزيون اشاره مي کند و مي گويد: " روز جمعه 22 آذر سال 88 در تلويزيون بين المللي جام جم دو، دقيقا 55 دقيقه در مورد کوير و بيابان و گرمترين نقطه آن صحبت کردم. به منزل که رسيدم، تهيه کننده برنامه زنگ زد و گفت آقاي پروفسور چقدر مردم ما با دقت به موضوع برنامه نگاه مي کنند، او توضيح داد که بعد از برنامه شما آقاي "اينالو" برنامه اي داشت و در آن برنامه گفت بينندگان را به گرمترين نقطه زمين در گندم بريان مي برد."
وي اضافه کرد:" بعد از اينکه برنامه اينالو تمام شد از سراسر دنيا ايرانيان زنگ زدند که حالا دکتر کردواني درست مي گويد يا برنامه اينانلو و تهيه کننده برنامه از من خواست که توضيح بدهم و من هم گفتم که آنها اشتباه مي کنند."
پرويز کردواني تاکيد دارد که "بعد از اين تبليغات و برنامه هاي غلط تلويزيوني و رسانه اي تمامي مجلات گردشگري ايران براي جذب گردشگر مي نويسند" گندم بريان گرمترين نقطه زمين" و همين موضوع باعث شد که گروهي به تازگي در گزارشي در روزنامه همشهري اين موضوع را به چالش بکشند که در گندم بريان حيات وجود دارد در حالي که من سالهاست اين موضوع را گوشزد مي کنم."
اين استاد پيشين دانشگاه با انتقاد از انتشار اطلاعات غلط به نقل از او در سايتهاي مرجع و حتي خبري و روزنامه هاي کشور تاکيد دارد که اين موضوع او را به شدت ناراحت کرده و فکر مي کند اين اشتباه را بايد در جايي خاتمه داد و اين گفتگو با خبرگزاري مهر تلاشي براي پايان دادن به اين اشتباهات مکرر است.
کردواني با احساسات ويژه اي از آبروريزي علمي براي ايران سخن مي گويد و معتقد است:" حالا که همه جاي دنيا تلاش دارند بهترين مکانهاي کشور خود را نشان دهند و دنيا را براي جذب توريسم به کشور خود ببرند و اقتصاد خود را رونق دهند، اين اطلاعات غلط مي تواند مايه آبروريزي براي مملکت باشد و در دنيا ما را سرافکنده کند که گرمترين نقطه زمين در ايران نيست و آنها دروغ مي گويد. در حالي که اين افتخار و امتياز ويژه اي براي کشور است."
وي ادامه داد" من از روزنامه هاي پر تيراژ انتقاد مي کنم که چرا اينقدر موضوعات را در سطوح پائين نگاه مي کنيد و با انتشار اطلاعات غلط تلاش داريد عمري فعاليت علمي و تخصصي کسي مثل کردواني را زير سوال ببريد؟ "
پدر کويرشناسي ايران با تکذيب ادعاي مطرح شده از سوي وي مبني بر اينکه کوير گندم بريان در بيايان لوت گرمترين نقطه دنيا، پست ترين منطقه ايران و فاقد حيات است گفت: پست ترين منطقه ايران و گرمترين نقطه زمين که فاقد حيات است چاله مرکزي لوت در 75 کيلومتري شرق شهداد است.
پروفسور پرويز کردواني با تاکيد بر اينکه در طول دهها سال فعاليت شبانه روزي اش در حوزه کوير و بيابان چنين اظهار نظري نکرده مي گويد: همان طور که دهها سال قبل ادعا کرده ام پست ترين نقطه در بيابان لوت چاله مرکزي لوت به ارتفاع 56 متر از سطح دريا و در فاصله 75 کيلومتري خط مستقيم هوايي از شهداد به سمت شرق است.
اين استاد دانشگاه مي گويد: گندم بريان در شمال شهداد و در ارتفاع بالاي 400 متر از سطح دريا قرار دارد ولي يک گروه که براي گردشگري به گندم بريان رفته اند در گزارش سفر خود بي آنکه به اصل گفته هاي من مراجعه کرده باشند به نقل از من در روزنامه همشهري به اشتباه نوشته اند: " اثبات شده که گندم بريان در بيابان لوت با دمايي بيش از 67 درجه سانتيگراد در سايه، گرم ترين نقطه کره خاکي است."
کردواني تاکيد دارد که چاله مرکزي لوت که در فاصله 75 کيلومتري شرق شهداد واقع است، توسط محققان ناسا نيز به عنوان گرم ترين منطقه زمين و پست ترين نقطه بيابان لوت شناخته شده است و مي گويد: "فاصله گندم بريان با پست ترين نقطه زمين بيش از 100 کيلومتر مربع است."
حاصل سالها زندگي در کوير و مطالعات ميداني و دانشگاهي دکتر کردواني غير از کشف و نامگذاري مناطق مختلف و بررسي ابعاد مختلف کوير و شور زارها و نمکدانهاي کويري خاطرات ويژه و سخنان نغز و شکرريز اوست که از اطلاعات علمي و نمک بيابان پر است.
دانشمند پير اين سالها در سال 47 و در حالي که از شدت گرسنگي نا نداشته حين انجام مطالعات ميداني در مرغاب کوه لوت آهويي را ديده که بعد از مدتي بي غذايي آرام مي چريده است. به سمتش دويده و آهوي بيچاره از بس انسان نديده بود نتوانسته حرکت کند و دکتر جوان سرش را بريد! مي گويد: "وقتي که مي خواستم سرش را ببرم به چشمهاي من خيره بود و من گريه کردم و تا هميشه ياد چشمهاييش با من است ولي چاره جز شکار آن آهوي زيبا نداشتيم!"