تعریف کلی
قورباغه های درختی چشم قرمز، در جنگل های بارانی زندگی میکند و با ظاهر منحصر به فردی که دارد در میان تمام انواع عجیب و غریب قورباغه ها، به سادگی قابل تشخیص است. این حیوان، بیشتر به خاطر چشم های قرمز گربه مانندش و مردمک چشم مشکی رنگ و بیضی شکلش شناخته شده است. بخش پشتی بدن، صورت و پاهای این قورباغه ها به رنگ سبز و قسمت پنجه ها به رنگ نارنجی است و بخش کناری بدن آنها بیشتر به رنگ آبی، سفید و طلایی است. بازوهای جلویی این دوزیست نسبت به قسمت های دیگر به رنگ آبی تیره تر هستند.
البته به طور کلی تنوع رنگ در این قورباغه ها بسته به محل زندگی و گونه آنها میتواند متفاوت باشد. قورباغه های مناطق شمالی (مکزیک و هندوراس) معمولا دارای خط روی بدن نیستند و قسمت ران پای آنها به رنگ نارنجی است. خطوط زرد در بخش تکیه گاه بدن قورباغه، معمولا مربوط به قورباغه هایی است که بومی نیکاراگوا یا کاستاریکا هستند. نوع دیگری نیز وجود دارد که در پاناما یافت میشود که ران هایی به رنگ نارنجی و آبی دارد و دارای خطوط T شکلی در کناره های بدن است. غیرعادی نیست اگر نقاط سفیدرنگی در بخش پشت بدن این قورباغه ها بیابید. معمولا قسمت زیر شکم این قورباغه ها نیز به رنگ سفید است. قورباغه های درختی چشم قرمز، زمانی که در مرحله دگردیسی قرار دارند میتوانند نقاطی به رنگ قهوه ای نیز داشته باشند و چندین ماه طول میکشد تا به رنگ یک قورباغه بالغ در بیایند.
در این گونه از قورباغه ها، معمولا ماده ها بزرگتر از نرها هستند و به طور متوسط بین ۶ الی ۷٫۵ سانتی و در نقطه مقابل، یک قورباغه نر بین ۵ الی ۶٫۵ سانتی متر طول دارد. ضمنا طول عمر قورباغه های چشم قرمز، حدودا ۵ سال است.
محدوده
این قورباغه ها از قسمت جنوب مکزیک تا پاناما زندگی میکنند اما گاهی در کلمبیا هم یافت میشوند. تاکنون بیشترین گزارشات دریافتی از مشاهده آنها از نیکاراگوا بوده است. آنها را میتوان بیشتر در جنگل های نیمه استوایی که دسترسی به رودخانه و آب داشته باشند یافت. آنها بیشتر زمان خود را بر روی درختان سپری میکنند و از شاخ و برگ درخت به عنوان سایبان استفاده میکنند و بسیار به ندرت بر روی زمین قابل مشاهده هستند. همچنین آنها را به عنوان، موجوداتی شب فعال و پرش کننده های فوق العاده میشناسند.
قورباغه های چشم قرمز دوزیستانی هستند که برای نگهداری به مبتدیان به هیچ وجه توصیه نمیشوند. لازم به ذکر است که نگهداری از گونه هایی که از طبیعت اسیر شده اند به مراتب دشوارتر از گونه های پرورشی است که در اسارت متولد شده اند، اما همچنان هر دوی این گونه ها (درخصوص قورباغه های چشم قرمز) نیازهای خاصی دارند که معمولا از توانایی افراد تازه کار خارج است. قورباغه های زمینی (غیر درختی) معمولا گزینه های بهتری برای تازه کاران هستند.
محل زندگی
قورباغه های چشم قرمز معمولا به خوبی با زندگی اجتماعی خو گرفته و در کنار همنوعان خود زندگی میکنند. ترجیح براین است که محفظه محل زندگی آنها، به جای داشتن طول زیاد، دارای ارتفاع بیشتری باشد تا بتوانند از آن بالا بروند. به عنوان مثال یک تانک با حجم ۱۰ گالن (یعنی ابعاد ۴۵ سانتی متر طول، ۲۰ سانتی متر عرض و ۳۰ سانتی متر ارتفاع) برای یک قورباغه میتواند گزینه مناسبی باشد و به ازای هر یک قورباغه اضافه، باید حداقل حجمی برابر با ۵ گالن (۴۰ سانتی متر طول، ۲۰ سانتی متر عرض و ۲۵ سانتی متر ارتفاع) به این محفظه افزوده شود. به خاطر داشته باشید که هرچه ارتفاع محفظه بیشتر شود، قورباغه های شما شادتر و سالم تر خواهند بود. قسمت بالایی محفظه نیز باید به وسیله حداقل یک شیشه پوشانده شود تا رطوبت محیط در حد بالایی نگه داشته شود.
دما و رطوبت
بهترین دمایی که در مدت روز میتوانید برای قورباغه های چشم قرمز فراهم کنید بین ۲۴ تا ۲۹ درجه سانتیگراد است که در مدت شب میتوانید این محدوده را بین ۱۹ تا ۲۴ تنظیم کنید. با توجه به اینکه این قورباغه ها متعلق به جنگل های بارانی هستند، نیاز به رطوبت بالایی بین ۸۰ % الی ۱۰۰ % دارند. برای اعمال این رطوبت به محفظه، میتوانید از دستگاه های رطوبت زا و یا از ایجاد رطوبت به روش دستی (اسپری کردن آب در محفظه) (چندین بار در روز) استفاده کنید.
گرمادهی و نوردهی
قورباغه های درختی چشم قرمز میتوانند به راحتی در دمای معمولی اتاق زندگی کنند اما بهتر است شرایط دمایی مناسب آنها را به شرح زیر ایجاد کنید :
یک پد حرارتی مخصوص قسمت زیرین تانک (Under Tank Heater) (UTH) یا یک تشک برقی معمولی (مخصوص انسان ها) یا بخاری های سرامیکی یا یک حباب تابشی با توان پایین میتوانند برای این امر استفاده شوند. همچنین در فصل تابستان باید به دمای محفظه دقت کنید و در صورت نیاز از دستگاه های خنک کننده برای قورباغه ها استفاده کنید. این کار را میتوانید با تغییر دادن محل قرار گرفتن محفظه هم انجام دهید. (مثلا تانک را به به محلی نزدیک پنجره که در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندارد انتقال دهید.) یا اینکه به وسیله پنکه یا فن های معمولی، در نزدیکی محفظه، جریان هوا ایجاد کنید. تاثیر سودمند نور UV بر این قورباغه ها هنوز اثبات نشده است اما در صورتی که درون محفظه گیاه داشته باشید، نوردهی ۱۲ ساعته در روز میتواند برای رشد بهتر آنها مفید باشد.
بستر
بسترهایی که امکان استفاده از آنها را دارید بسیار متنوع هستند و میتوانند از گزینه های ساده ای مانند حوله های کاغذی تا گزینه های پیچیده ای مانند بسترهای ترکیبی گیاهی قابل رشد، تنوع داشته باشند. ترکیبات بستر باغچه نیز میتوانند مورد استفاده قرار گیرند. ضخامت نخستین لایه (پایین ترین لایه) باید در حدود ۱ اینچ (۲٫۵ سانتی متر) باشد که زهکشی شده باشد. لایه دوم میتواند از ترکیبات خاک ارگانیک (ساختمانی) و یا پوست ارکیده به ضخامت ۲ الی ۳ اینچ (۵ الی ۷٫۵ سانتی متر) و آخرین لایه (لایه بالایی) نیز باید یک اینچ، خزه اسفاگنوم باشد. یک قسمت از کف باید دارای یک حوضچه آب باشد که برای قورباغه ها خصوصا در فصل جفتگیری لازم و ضروری است. استفاده از یک قوطی در زیر محفظه، میتواند بهترین گزینه برای ایجاد چنین حوضچه ای باشد.
محیط گیاهی
این نکته مهمی است که بدانید قورباغه های چشم قرمز حیواناتی درختی هستند و نیاز به دسترسی به سطوح مختلف گیاهی دارند. میتوانید گیاهان را با گلدان در خاک قرار دهید یا اینکه آنها را مستقیما در بستر بکارید. پیش از کاشتن گیاهان حتما دقت کنید که هرگونه ضد آفت و کود را از گیاه خود زدوده باشید زیرا میتواند به شدت برای قورباغه ها مضر باشد. بهتر است از گیاهان پهن برگ استفاده کنید که تحمل وزن قورباغه ها را داشته باشند. پیشنهادهای ما در این زمینه، گزینه هایی مانند گیاه مار (Sansevieria)، بسیاری از بروملیادها (bromeliad)، پوتوس ایوی (pothos ivy)، برخی از فیلودندرون ها (philodendron)، همیشه سبز ژاپنی (Japanese evergreen)، خزه جاوا (java moss)، آنتاریوم (Anthurium)، گونه های مونگترا (Mongtera) و انجیرهای رونده (creeping figs) هستند. به یاد داشته باید که گیاهان ممکن است به طیف نور کاملی برای رشد کامل نیاز داشته باشند. البته قورباغه های چشم قرمز نیاز به هیچگونه نوردهی خاص ندارند و فقط باید محل هایی برای پنهان شدن و نیز نقاطی سایه دار برای آنها درنظر بگیرید.
رژیم غذایی
قورباغه های درختی چشم قرمز، از گستره وسیعی از حشرات تغذیه میکنند که شامل جیرجیرک، مگس، بید، ملخ و حتی قورباغه های کوچک است. قاعده کلی در غذا دهی به قورباغه ها این است که اندازه طعمه نباید از فاصله میان دو چشم آنها بزرگتر باشد. حشراتی که به عنوان طعمه به قورباغه میدهید باید با پودر ویتامین D3 آغشته شده باشند و در تمام مدت باید یک منبع آب در دسترس قورباغه ها باشد تا در صورت از دست دادن آب بدن، بتوانند با نوشیدن یا غواصی کردن در آب، مجددا کمبود آب بدن را جبران کنند.
تکثیر
فصل جفتگیری قورباغه های چشم قرمز درختی، از ماه اکتبر تا مارچ (از ماه دهم میلادی تا ماه سوم میلادی) است. نرها در این مقطع، علاقه خود به ماده ها را با قورقور کردن نشان میدهند که گاهی نیز با هماوایی همراه میشود. در این زمان نرها بر سر منطقه ای از شاخه ها با هم رقابت میکنند و از روی یکدیگر بالا میروند تا نهایتا فقط یکی از نرها بر روی درخت باقی بماند. زمانی که فقط یکی از نرها بر روی درخت مانده باشد، سعی در چسباندن خود از قسمت پاها به قورباغه ماده میکند و بدین شکل پروسه جفتگیری آغاز میگردد. در طول مدت جفتگیری، نرهای دیگر سعی در صعود از درخت و رسیدن به قورباغه نر میکنند تا مسابقه کشتی گرفتن مجددا آغاز شود. قورباغه ماده سعی میکند به قسمت عقبی برگ رفته و در آنجا بایستد تا برگ بتواند تحمل وزن نرها را داشته باشد. این مسابقه کشتی تا زمانی ادامه می یابد که یکی از نرها، دیگران را از عرصه رقابت خارج کند.
جفتی که بر بالای برگ باقی مانده اند نهایتا به سمت منبع آب، واژگون میشوند (برگ را به سمت آب واژگون میکنند). در همین حین نیز قورباغه ماده شروع به تخم ریزی میکند و قورباغه نر نیز تخم ها را بارور میکند. لازم است که بدن قورباغه ماده در حین جفتگیری کاملا آبدار باشد (دچار کم آبی نباشد) و تخم ها نیز نیاز به درصد بالایی از آب برای سالم ماندن دارند. زمانی که حیوان ماده نیاز به بازیابی آب بدن داشته باشد، به حوضچه آب بازخواهد گشت و مسابقه کشتی این بار در حوضچه آب تکرار خواهد شد، به این شکل که نرها سعی در خارج کردن رقیبان خود از حوضچه و تغییر دادن وضعیت قورباغه ماده به نفع خود خواهند داشت. درنهایت و با پایان پروسه جفتگیری، تخم ها به قسمت زیرین برگ چسبانده میشوند و در بالای حوضچه آویزان خواهند شد. در مدت چند روز تخم ها تبدیل به بچه قورباغه شده و بچه ها در آب رها میشوند. بچه قورباغه های آبزی (tadpole) تا مدتی در آب زندگی میکنند تا با رشد دست و پا، به مرحله بعدی تکامل (Froglet) وارد شوند. بچه قورباغه های آبزی را میتوانید با غذای مخصوص ماهی تغذیه کنید و زمانی که پاهای جلویی آنها نمایان شد میتوانید آنان را در محفظه جداگانه ای نگهداری کنید.
محفظه ای که برای بچه قورباغه های آبزی (Tadpole) فراهم میکنید باید به شکلی باشد که نیمی از آن خشکی و نیمی دیگر آب باشد. ضمنا باید از یک فیلتر استفاده کنید تا آمونیاک محلول در آب (یا بخار آن را) در سطح پایینی نگاه دارد زیرا آمونیاک برای بچه قورباغه های آبزی بسیار مضر و به شدت کشنده است، به طوری که مهم ترین عامل در مرگ و میر بچه قورباغه ها به شمار میرود. در تنظیم محتویات محفظه باید از گیاه و پوست درختان نیز استفاده کنید. پوست درختان بیشتر از این جهت اهمیت دارد که به بچه قورباغه هایی که دست و پایشان نمایان شده است (Froglet) در خارج شدن و داخل شدن به منطقه حوضچه و آب کمک کند. زمانی که این قورباغه ها، دم خود را از دست دادند (رشد کامل) میتوانند به محفظه اصلی بازگردانده شوند. ضمنا استفاده از طعمه با اندازه مناسب را فراموش نکنید.
مترجم : محمد مسعود کشوری
منبع : reptileuv.com