صفحه-نخست » دنیای حیوانات

  Neurergus Kaiseri


نام فارسي : سمندر قمصري (سمندر نارنجي قمصري) (سمندر كوهستاني لرستان)

نام علمي : Neurergus Kaiseri

محل زندگي : اين سمندر در كشور ما زندگي مي كند ، در برخي منابع محل پيدايش اين تيپ لرستان و حومه شهبازان ذكر شده. نمونه هايي از اين گونه نيز از آبشار تله زنگ ، دورود ، شد دز و قاطان جمع آوري شده اند. البته گزارش هاي برخي افراد نيز حاكي از پراكندگي وسيع تر اين جانور است.

شكل ظاهري : يك نوار عريض پشتي زرد كم و بيش موجي شكل كه از اتصال لكه هاي مدور به وجود آمده مشخصه اصلي اين گونه مي باشد. بخش پشتي كناري سياه و پهلوها زرد و اين رنگ كم و بيش به وسيله خطوط سياه قطع مي شود. دم لكه هاي زرد مدور در دو طرف دارد. بين چشم ها نيز يك لكه زرد است كه به طرف پوزه باريك مي شود.

زيستگاه : جويبارها و چشمه هاي كوچك و با جريان آرام.

طرز نگهداري و تغذيه : بهتر است كه اين دوزيستان در يك تراريوم(آكواريومي كه داري قسمتي خشكي است) نگهداري شوند، چون اين جانوارن دوزيست بوده و داراي شش مي باشند و از هوا تنفس مي كنند. بايد حتما توجه داشته باشيد كه تراريوم آن ها ، درپوش داشته باشد ، چون اين جانوران به راحتي با چسباندن دست هاي خود به ديواره آكواريوم ، از آن بالا آمده و به بيرون از آكواريوم مي روند. معمولا سمندرها را مي توان در شكاف سنگ ها و صخره هاي كنار آبگيرها و يا زير برگ درختان پيدا كرد. بنابر تجربه شخصي خودم تنه هاي درخت سفالي كه به حالتي در آب قرار داده شده اند كه 1 يا چند سوراخ آن ها زير سطح آب و 1 يا چند سوراخ ديگر آن ها بالاي سطح آب باشند مناسب است. در طول روز آن ها بر طيق عادت طبيعي خود در انتهاي تنه درخت سفالي در خشكي قرار گرفته و با تاريك شدن هوا ، كم كم بيرون مي آيند و به دنبال غذا مي گردند. توجه كنيد كه تنه سفالي را به صورت تقريبا مايل و به گونه اي قرار دهيد كه قسمتي از آن كه در بيرون آب است و براي استراحت و مخفي شدن روزانه سمندر مورد استفاده قرار مي گيرد ، تقريبا افقي باشد و شيب زيادي نداشته باشد. براي اين كه بتوانيد آن ها را در حالي كه در تنه درخت سفالي استراحت مي كنند ببينيد ، مي توانيد 1 سوراخ كوچك در انتهاي سفال ايجاد كنيد و انتهاي سفال را به شيشه پهلويي آكواريوم تكيه دهيد و در اين حالت در روز كه آن ها در حال استراحت هستند نيز مي توانيد آن ها را ببينيد.
چون ساختار چشم دوزيستان و خزندگان به گونه اي است كه تا جسمي جلوي آن ها حركت نكند تقريبا آن را تشخيص نمي دهند ، بنابراين براي تغذيه سمندرها بهتر است كه از جانداران زنده مثل آرتميا استفاده كرد كه بنابر تجربه ، اين سمندرها بسيار به آن توجه نشان مي دهند. البته استثنا هايي هم وجود دارد : مثلا آن ها به كرم خوني يخ زده(فريز شده) نيز بسيار علاقه نشان داده و اگر قطعه اي از آن در تراريوم انداخته شود ، همان طور كه به مرور يخ آن باز شده و به سمت پايين مي رود ، آن را مي خورند. همچنين برخي مي گويند كه اين سمندر به گوشت دل نيز توجه نشان مي دهد. بايد بدانيد كه وقتي كه در آب است بايد غذايش را در اختيارش(در آب) قرار دهيد چون در خشكي غذا نمي خورد. اين سمندر عمق آب زياد را دوست نداشته و بهتر است عمق آب حداكثر حدود 15 سانتي متر باشد. چون ديدن غذاهاي غير زنده و بدون حركت براي آن مشكل است ، بهتر است كه كف تراريوم هيچ سنگريزه اي قرار نداده و زير شيشه پاييني آكواريوم نيز به رنگ تيره باشد تا غذاها روي آن خوب ديده شوند. همچنين در اين حالت تميز كردن كف تراريوم نيز آسان تر خواهد بود. سمندر ها موجوداتي خونسرد بوده و در زمستان و سرما بدنشان كرخ شده و به خواب زمستاني مي روند كه به اين حالت ركود زمستاني مي گويند. در تراريوم با عمق آب 15 سانتي متر ، مي توان با قرار دادن بخاري هايي كه مي توان كلاهك آن ها را زير سطح آب قرار داده و مي توان آن ها را به صورت افقي در آكواريوم چسباند براي گرم كردن استفاده نمود. درجه حرارت آب آن ها اگر حدود 24تا 30 درجه سانتي گراد باشد خوب است و آن ها سرحال خواهند بود. از لحاظ درجه سختي آب و اسيديته آب ، بايد گفت كه آب شير شهري براي آن ها مناسب بوده و مشكلي نشان نخواهند داد. فراموش نكنيد كه آن ها تنفس پوستي دارند و در صورت در دسترس نبودن آب بدنشان خشك شده و خواهند مرد.


ولي خوبه كه به چند تا نكته توجه بشه:
1: در حال حاضر تعداد اين سمندر كه فقط در ايران يافت مي شه ، در طبيعت بسيار كم شده.
2: علت كم شدن جمعيت اين سمندر : كاهش وسعت و كيفيت محل زندگي آن(جنگل هاي بلوط در كوهستان زاگرس) به دليل رفت و آمد زياد انسان و فعاليت هاي انسان در قطع درختان جنگل و ... ، تجارت غير قانوني آن توسط بازگانان بين المللي ، كه هم پاي عامل اول باعث كم شدن جمعيت اين سمندر شده ، البته اين سمندرها در بازار تهران هم ديده مي شوند ، ولي به نسبت دو عامل بالا تأثير كم تري در جمعيت آن دارد.


راه حل ها :
1: هر چند گفته مي شود كه مناطق زندگي اين سمندر ، در جنگل هاي حفاظت شده است ، ولي گويا بايد حافظت بيشتري از اين جنگل ها و موجودات آن ها به عمل آيد ، تا هر كي خواست نياد اينها رو از ايران خارج كنه و در خارج از ايران تكثير كنه و البته با چه قيمت هايي كه در برخي وبلاگ هاي خارجي ديده مي شه ، بفروشه!!!!!!!!!!!!!!
2: بايد برنامه هاي منسجم جهت جلوگيري از كاهش وسعت و كيفيت محل زيست اين جاندار انجام بشه.
3: بايد برنامه هاي منسجم براي توليدمثل اين جاندار در اسارت و رهاسازي ْن در طبيعت انجام بگيره. پس بهتره اون هايي هم كه اين سمندرها رو مي خرن ، به جاي بازي كردن با اون ها به فكر ايجاد زيستگاهي مناسب براي آن ها و فذاهم آوردن شرايط مناسب براي تكثير آن ها باشند ، شايد يه روز اگه كسي بتونه تكثيرشون كنه ، با اين كار بتونه نسل اون ها رو نجات بده.


حالا اين كه چرا بايد اون ها رو حفظ كنيم :
1: اون ها فقط تو ايران پيدا مي شن ، پس بايد مثل بقيه حيوانات بومي(مثلا ببر ايراني ، پلنگ ايراني و ...) كه قدرشون رو خيلي دونستيم و البته گويا يوزپلنگ ايراني هم داره به دسته اون ها مي پيونده ، قدر اين جانور هم بدونيم تا نكنه مثل اون ها يه روزي ديگه تو ايران پيدا نشه.
2: اين جانوران جزئي از اكوسيستم منطقه هستن و در صورت از بين رفتن اون ها ، اين خطر فقط محدود به اون ها نمي شه.
3: اين جانوران خيلي قبل از انسان پا به كره زمين گذاشتند و ما داريم منطقه اي كه اون ها قبل ما توش زندگي مي كردن رو نابود مي كنيم ، پس اگه بنابه حق آب و گل هم باشه ، حق با اون هاست و ما بايد اثرات تخريب كننده خودمون رو كنتترل كنيم.
4: اون ها جزئ دوزيستان هستند و در كنترل جمعيت حشرات نقش بسيار بيشتري نسبت به پرندگان و خزندگان دارند ، اگه اون ها نباشند و مثلا لارو ها حشرات موذي رو تو آب ها نخورن ، چه بلايي به سر منطقه مي ياد؟ پشه ها و حشرات موذي ديگه ، منطقه رو مي خورن.