صفحه-نخست » حیات وحش

 به گزارش دیده بان حقوق حیوانات بالاخره پس از مدت ها انتظار نرخ ضرر و زیان کشتار حیات وحش توسط مسوولان مربوطه

اصلاح و به روز رسانی شد، اما بررسی نرخ ها و ارقام اعلامی نشان از کم لطفی عمیق مسوولان به حیات وحش و حیوانات ایرانی دارد. از یک سو به نظر می رسد این نرخ ها احتمالا بازدارندگی لازم را در برابر تفنگ به دستان و افراد نا آگاهی که در طبیعت ایران پرسه می زنند نخواهد داشت و از دیگر سو بررسی جرایم کشورهای پیش رفته و موفق در زمینه حفظ حیات وحش نشان می دهد نرخ های ایرانی در اکثر دسته ها هیچ تناسب و حتی شباهتی هم به نرخ های جهانی ندارد.

حیات وحش ایرانی هم قیمت گاو و گوسفند!

این روزها که قیمت خودروهای سواری هم به کیلو محاسبه می شود، بد نیست با دانستن میزان ضرر و زیان و وزن هر گونه، برای درک بهتر ارقام جدید نگاهی به اعداد زیر بیاندازیم:

خرس قهوه ای کیلویی ۲۰ هزار تومان (از قرار ۵ میلیون تومان برای یک خرس ۲۵۰ کیلویی)

گوزن زرد کیلویی ۴۰ هزار تومان (از قرار ۵ میلیون تومان برای یک گوزن ۱۲۵ کیلویی)

گورخر ایرانی کیلویی ۲۴ هزار تومان (از قرار ۶ میلیون تومان برای یک گورخر ۲۵۰ کیلویی)

پلنگ ایرانی کیلویی ۶۲ هزار و ۵۰۰ تومان (از قرار ۵ میلیون تومان برای یک پلنگ نر ۸۰ کیلویی)

یوزپلنگ ایرانی کیلویی ۵۰۰ هزار تومان (از قرار ۲۵ میلیون تومان برای یک یوز نر ۵۰ کیلویی)

حال اگر بدانید گاو و گوسفند در قصابی تقریبا کیلویی ۱۵ تا ۳۰ هزار تومان به فروش می رسند، چه حسی به حفاظت و حمایت از حیات وحش در خطر انقراض پیدا خواهید کرد؟!

آیا ضرر و زیان اعلامی اخذ می شود؟

شاید بد نباشد بدانید سالانه در کشور چند یوزپلنگ از دست می روند و ضرر و زیان کشتن یوزپلنگ که تا کنون ۲۰ میلیون تومان بود، حتی برای یک بار اخذ نشده است. در آخرین مورد و در آذرماه سال جاری یک یوزپلنگ توسط سگ های گله یک چوپان از پای در آمد و هنوز خبری از جریمه این فرد اعلام نشده است. پیگیری های غیر رسمی دیده بان حقوق حیوانات نشان از آن دارد که چوپان مورد اشاره، فردی افغانی بوده و برخی از افراد آگاه محلی که در زمینه حفظ حیات وحش مشغولند در پاسخ به سووالی در مورد اجرا شدن یا عدم اجرای این جریمه، پاسخ می دهند که «مگر با گرفتن ۲۰ میلیون تومان از چوپان بی نوا یوز زنده می شود؟»، گویا می انگارند که هدف از جریمه کردن، زنده کردن حیوانات مرده است!

حال باید دید آیا جرایم جدید، اجرایی هم می شوند یا سنگ بزرگ (که البته خواهیم دید چندان هم بزرگ نیست) نشانه نزدن است؟ اگر جریمه صرفا برای ترساندن اعلام شود و اجرایی نشود، عملا به  تعیین نرخ هماهنگ قاچاق حیوانات بیشتر شبیه خواهد شد و اثر بازدارنده ای نخواهد داشت.

به روز رسانی ضرر و زیان اعلام شده

سال گذشته با فراخوان دیده بان حقوق حیوانات فروش قریب به ۶۰۰ سمندر لرستانی مستقیما گزارش و پیگیری شد، تا جایی که نزدیک به ۵۰۰ سمندر از آدرس های مختلف ضبط شد. شاید جالب باشد بدانید که تا پارسال نرخ ضرر و زیان این سمندر ۴۰۰۰ تومان و قیمت فروش آن در خیابان از ۱۰ تا ۳۰ هزار تومان بود. با این اوصاف می توان دریافت که احساس مورد تمسخر واقع شدن که به قاضی هنگام صدور حکم برای متخلفان تک فروش دست می داد چندان هم غیر منطقی نبود.

جریمه ۴۰۰۰ تومانی دوزیستان شاید زمانی قابل چشم پوشی نبوده است ولی گذشت زمان و تورمی که نیازی به توصیف ندارد، پس از چند سال این جریمه را به کسری از قیمت خرید و فروش قاچاق گونه مورد بحث تبدیل کرده است تا جایی که آمار خرید و فروش فوق از یک جاندار در خطر انقراض فقط در ۱۵ روز و فقط در شهر تهران ایجاد می شود. همین طور رقم عجیب ۷۲۰ هزارتومانی که تاکنون برای خرس قهوه ای محاسبه می شد، در سالهای اخیر عملا از قیمت قنداق سلاح شکاری بسیار پایین تر بود و حتما به خاطر دارید که امسال در یک ماه چندین مورد کشتار خرس گزارش شد. حال باید دید آیا قانونگذار برای جلوگیری از تحلیل رفتن ارقام جدید، به روز شدن آن با اساس تورم یا اخذ تصمیم های دوره ای (مانند جرایم راهنمایی و رانندگی) راپیش بینی کرده است یا خیر؟

راه جلوگیری از ارتشاء چیست و آیا جرایم اعلامی مستقیما صرف حفظ حیات وحش می شود؟

هرگاه میزان جرایم پرشمار از حدی فراتر می روند، اجرا و نظارت بر اجرای آنها با عوارضی مواجه می شود. یکی از این عوارض که همیشه بررسی می شوند، ساز و کار جلوگیری و برخورد با رشوه است. اگر بدانیم محیط بانان پاک و جان بر کف ایرانی که در سخت ترین شرایط آب و هوایی برای حفاظت و حراست از حیات وحش و محیط زیست در بکر ترین نقاط کشورمشغول خدمت هستند، ماهیانه حقوقی در حدود ۴۰۰ هزار تومان دریافت می کنند به وجود خطری بالقوه پی خواهیم برد. واضح است که بحث جرایم مربوط به افرادی است خطاکار و شکارچیان که در حیطه مسوولیت محیط بانان، عملی قابل پیگرد انجام داده اند. این افراد با جرایم سابق هم بلافاصله قبل از دستگیری دست به سلاح می بردند و لوله سلاحشان را به سمت محیط بان نشانه می رفتند و ۱۱۳ محیط بان را شهید و تعداد بیشتری را زخمی کرده اند. محیط بانانی هم به دلیل برخورد با متخلفان به زندان رفته اند و برخی حتی در کابوس شبانه سردی طناب دار را بر گردن حس می کنند. آیا از این به بعد هم می توان انتظار داشت محیط بان بتواند تفنگ به دستان خطاکار و کشتارچیان را اعمال قانون کند؟ و اگر چنین کرد، با پیشنهاد هایی چندید برابر حقوقش مواجه نخواهد شد؟

از دیگر سو آیا ارقام جدید اعلام شده، مستقیما صرف حفاظت از حیات وحش خواهد شد تا اثربخش باشد؟ به عنوان مثال آیا حقوق محیط بان بالا خواهد رفت یا امکانات حفاظتی بیشتر خواهد شد یا قرار است این مبالغ به صندوق دولت واریز شود وصرف سوبسید کارخانه های خودروسازی شود؟!

نکته مهم تر اینکه تا کنون شکارچیان برای فرار از جرایم چندصد هزار تومانی به راحتی به محیط بانان شلیک می کردند و از این پس باید منتظر برخوردهای بیشتری بود، مگر اینکه اقتدار لازم نمایش داده شود و تمامی سلاح به دستان طبیعت رو، شناسایی و قابل دسترسی اطلاعاتی باشند.

پوست خرس دو و نیم برابر و پوست پلنگ ۶ برابر جریمه تعیین شده

در بازار قاچاق پوست خرس ۱۲ میلیون تومان و پوست پلنگ ۳۰ میلیون تومان قیمت گذاری می شود در حالی که جریمه کشتن این دو جانور صرفا ۵ میلیون تومان است. فروشگاه هایی به صورت اینترنتی رسما مشغول خرید و فروش این اقلام هستند و با هیچ برخوردی هم مواجه نشده اند. گردانندگان این مجموعه ها به شکارچیانی دسترسی دارند که به راحتی سفارش کشتار حیات وحش می گیرند و با توجه به قیمت های فوق، نه تنها درآمدزا بودن شغل کثیفشان تضمین شده است، بلکه من بعد برای اعلام قیمت محصولاتشان سند رسمی نیز خواهند داشت!

مرغ مگس ۲۰۰ هزار دلار، یوزپلنگ ایرانی فقط  ۷ هزار دلار!

شهدخوارها یا مرغ های مگس سان (که به هیچ عنوان مگس خوار نیستند) از معروف ترین پرندگان مهاجر آمریکای شمالی هستند که جثه کوچک و وزن چند گرمی و پرواز خاصشان زبانزد است. اکثر مردم این پرندگان زیبا را را در شهرها مشاهده می کنند و با تعبیه ظروف شهد در فضای سبز آنها را جذب می کنند. این پرندگان، همانند سایر گونه های مهاجر تحت حمایت قوانین شدید حفاظتی هستند. بر طبق قانون، هرگونه شکار، صید هر گونه این پرنده یا نگهداری و حمل لانه، تخم، و قطعات این پرنده به هر صورت جریمه ای تا ۲۰۰ هزار دلار و ثبت در سوابق فرد خاطی خواهد داشت! (۲۰۰۰۰۰ دلار در حال حاظر به معنی بیش از ۶۰۰ میلیون تومان است آن هم برای یک پرنده ۵ سانتیمتری!)

همچنین برای جلوگیری از شکار عقاب های طلایی و عقاب طاس (عقاب سر و دم سفید سمبل آمریکا)، و ساخت دست ساخته های بومیان آمریکا از پر و اجزای آنها، هیچ کس حتی مجاز به لمس جسد یا اجزای عقابی که به صورت طبیعی مرده نیز نیست و سرپیچی از این قانون تا ۱۰۰۰۰۰ دلار جریمه و تا یک سال حبس در بر خواهد داشت.

پرندگان مهاجر میهمانان در فریدونکنار

احتمالا تا کنون  گزارش های تکان دهنده از قتل عام پرندگان مهاجر را در فریدونکنار شاهد بوده اید. این کشتار به شکلی انجام می شود که از زیستگاه های اطراف فریدونکنار در جمع های پرنده شناسان به مضاح به بن بست مهاجرتی پرندگان یاد می شود. در واقع شرایط به گونه ای است که پرنده های ورودی به این منطقه به دلیل وجود دامگاه ها و شلیک ها و تله های هوایی و زمینی و انواع و اقسام زنده گیری و کشتار، جان سالم به در نمی برند. با ارقام جدید، فروشندگان متخلف در بازار فروش پرندگان فریدونکنار عملا باید هر سال ضرر و زیان میلیاردی پرداخت کنند! در این منطقه فرد شناخته شده ای رسما پرندگان بزرگ جثه مهاجر را اسیر کرده و به باغ های پرندگان می فروشد و گفته می شود با هیچ برخوردی نیز مواجه نیست. دامگاه داران نیز دامگاه ها را ملک شخصی می دانند و عملا اجازه ورود ماموران را نمی دهند. در این ملک شخصی هم هر پرنده ای که به هوای غذا فرود بیاید، جان خواهد باخت و هر  مزاحمی با بدترین برخوردها مواجه خواهد شد. آیا با جرایم جدید، با این مراکز نیز برخوردی خواهد شد؟ این شکار ها سبب شده درناهای سیبری که در فریدونکنار فرود می آمدند، در دهه گذشته عملا نابود شوند و از این گونه فقط یک عدد باقی بماند که آن هم سال گذشه از یک شلیک نافرجام جان سالم به در برد!

ارقام جدید، خوب یا بد؟

با توجه به جمیع جوانب، تبدیل جرایم مختصر به جرایم فعلی، یک گام به جلو محسوب می شود. گامی که در عین خطرساز بودن برای حافظان حیات وحش، نیازمند پشتیبانی قوی و اجرای قاطعانه و بدون تخفیف و استثنا است. شاید بتوان در سالهای نزدیک، با نمایش ثلابت محیط بانان در انتظار گام های سریع تر و قوی تر بعدی برای قطع دست متجاوزان به گونه گونی زیستی ایران بود.