سبزپرس- گروه محیط طبیعی: در بازديد از زيستگاه «گربه شني» در منطقه «دشت سمسور» كه به همراه كارشناسان دفاتر حيات وحش و زيستگاه هاي سازمان حفاظت محيط زيست در دي ماه امسال صورت گرفت، سه گربه شني در سه موقعيت جغرافيايي متفاوت مشاهده شد.
به گزارش سبزپرس، ماموران محيط زيست اداره حفاظت محيط زيست ايرانشهر براي دومين بار موفق به فيلمبرداري از يك «گربه شني» شدند که پس از انجام بيومتري و فيلمبرداري، حيوان رهاسازي شد.
نتايج بيومتري اين «گربه شني» نشان می دهد که طول دم او 29 سانتي متر، طول سر و تنه 48 سانتي متر، طول پاها 11سانتي متر و ارتفاع این حیوان 25 سانتي متر است.
در گزارشی که از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان منتشر شده، آمده است که: اگر چه پيش از اين گمان مي رفت كه اين گونه در زيستگاه هاي شرق كشور از بين رفته باشد، اما با تصوير برداري هایي که اخیرا صورت گرفته حضور اين گونه در منطقه به اثبات رسيده است. يكي از فيلم هایي که در فروردين ماه سال گذشته از «گربه شنی» گرفته شده بود، در كارگاه تخصصي «مديريت گربه سانان» كه در آذر ماه امسال در دانشگاه محيط زيست برگزار شده بود، ارائه شد.
مشكلي كه حيات اين گربه كمياب، نادر و زيبا را تهديد مي كند، وجود تله هاي مخصوص شكار هوبره، بوته كني، قطع درختچه هاي بياباني، تخريب مراتع و چراي بيش از حد دام ها است.
«گربه شني» گربه‌سان كوچكي است که در زبان بلوچي «گيابان گربگ» ناميده مي شود و در مناطق شن‌زار بياباني آفريقاي شمالي، عربستان، آسياي مركزي، ايران و پاكستان زندگي مي كند.
زيرگونه اي كه در ايران زيست مي كند كمي از گربه‌هاي خانگي بزرگتر است و دارای سري پهن، گوش بزرگ و دست و پاي كوتاه است و در كف پنجه‌ها موهاي بلند قهوه‌اي يا سياه دارد كه پينه ها را مي پوشاند و آنها را از گرماي شديد كوير حفظ مي‌كند و با پراكندن وزن بدن موجب مي‌شود تا به‌خوبي بر روي شن‌هاي روان حركت كند.
رنگ موهاي پشت این حیوان زرد با نوارها و خال‌هاي نسبتا تيره است، ولي زير بدن او سفيد است. «گربه شنی» شنوايي فوق العاده قوي دارد كه حتي امواج ماوراي صوت ناشي از حركت جانوران در زيرزمين را هم دريافت مي‌كند. طول سر و تنه او به‌طور ميانگين ۵۰ سانتيمتر و دمش ۲۸ سانتيمتر است و ارتفاع بدنش در ناحيه شانه ۲۴ تا ۳۰ سانتيمتر و ميانگين وزنش 2.7 كيلوگرم است.
اين گربه بيشتر مناطق استپي و بياباني را براي زيست انتخاب مي‌كند و در ايران در «پارك ملي كوير»، مناطق جنوبي «كوير لوت» در استان كرمان، محدوده دو شاخ در «منطقه حفاظت شده توران» در استان سمنان، «پناهگاه حيات وحش بختگان»، «منطقه حفاظت شده بهرام گور» و «منطقه شكار ممنوع دره باغ بوانات» در فارس، غرب «پناهگاه حيات وحش عباس‌آباد» و «منطقه حفاظت شده موته» در اصفهان زيست مي كند، و در «دشت تركمن صحرا» و نواحي شمالي خراسان رضوي نیز ديده شده است.
درباره رفتار اين گربه اطلاعات ناچيزي در دست است. «گربه شنی» عمدتاً شبگرد است و روزها در لانه خود كه به طور عمودي بر زمين حفر كرده يا زير بوته‌ها و شكاف سنگ‌ها استراحت مي‌كند و با آنكه روي زمين فعاليت مي‌كند اما به خوبي مي تواند از درخت بالا رود. پس از غروب به شكار جوندگان، مارمولك ها، پرنده ها و حشرات مي‌رود و خوراك اصلي او جوندگان كوچك همچون جربيل، پامسواكي و هامستر است. «گربه شنی» جز در هنگام جفت‌گيري، در بقیه سال تنها زندگي مي‌كند و با توجه به اينكه تمام آب مورد نياز بدن خود را از غذايش به دست مي‌آورد از منابع آبي دوري مي‌گزيند و انسان، پرندگان شكاري، گرگ‌ها و مارها دشمنان طبيعي او هستند./ن.س