اسكندر فيروز بنیانگذار سازمان حفاظت محيط زيست ايران در كتاب پر آوازه اش «حيات وحش ايران» او را اينگونه معرفي كرده است: «در محیطی از بقایای جنگلهای بلوط که حاوی آب های خنک باشد زیست کرده و بر پشت خود خال ها یا نوار های زرد و نارنجی چشمگیر روی زمینه قهوه ای داشته و زیر بدنشان زرد یا نارنجی قرمز است.»
آنچه كه در سالهاي اخير سبب نگراني اهالي محيط زيست ايران به خصوص دوستداران طبيعت زاگرس شده است، قاچاق غير مجاز اين گونه نادر، منحصر به فرد و در معرض خطر انقراض است؛ موضوعي كه همه ساله و با نزديك شدن به ايام نوروز شدتي بيش از پيش گرفته تا گشت هاي ويژه اداره كل حفاظت از محيط زيست لرستان به حالت آماده باش در بيايند.
امسال نيز خبرهاي نگران كننده اي از سوي برخي از استان هاي كشور همچون خوزستان و تهران به گوش مي رسد؛ مثلاً در هفته اي كه گذشت، 80 سمندر در یکی از خیابان های اهواز (روبروي پاساژ مولوي) با قيمت هر كدام 10 هزار تومان به فروش رفت تا زنگ هشدار براي «سمندر لرستاني» باز هم به صدا در آمده باشد.
گونه «سمندر لرستاني» موجودي است كه با قامتي 14 سانتي متري خويش مي تواند نام زاگرس را در بين كشورهاي صاحب علم جهان امروز زنده و پويا نگه دارد، پس نگذاريم ايران عزيزمان زيستمند دوست داشتني و ارزشمند خويش را به همين راحتي از دست دهد.
حال خانه های ما محل مناسبي براي نگه داري سمندر نبوده و نيست، بگذاريم چنين موجود ارزشمندي در زيستگاه اصلي خويش به حياتش ادامه دهد.
بدين ترتيب اگر در روزهاي واپسين سال جاري با فرد يا افرادي برخورد كرديد كه گونه منحصر به فرد «سمندر لرستاني» را از زيستگاه خويش دور كرده و آن را در معرض فروش قرار داده است، سريعاً اداره محيط زيست شهرستان خود را از اين موضوع آگاه کنید./م.ت